Pierniczki – wyjątkowy smak świąt. Skąd się wzięła tradycja pieczenia piernika?
Stolicą polskiego piernika jest Toruń.
Fot. 123RF

Pierniczki – wyjątkowy smak świąt. Skąd się wzięła tradycja pieczenia piernika?

Piernik to jeden ze smaków i zapachów zbliżających się świąt. Lubimy jeść pierniczki i zdobić nimi choinkę. A tradycyjny piernik zaczynamy przygotowywać już teraz. Skąd jednak wzięła się ta tradycja?

Świąteczne pierniczki najlepiej jest przygotować z wyprzedzeniem, aby zmiękły i nabrały pełni smaku. Idealny czas leżakowania pierniczków to około 4-6 tygodni. W tym czasie ciasteczka będą powoli nabierać wilgoci z powietrza, co sprawi, że staną się miękkie i aromatyczne.

Pierniczki należy przechowywać w szczelnie zamkniętym pojemniku, aby nie straciły swojej wilgoci. Dobrze jest również dodać do pojemnika skórkę chleba lub jabłko, które dodatkowo nawilżą ciasteczka. Przechowuj pierniczki w chłodnym, suchym miejscu. 

Im dłużej pierniczki leżakują, tym lepszy smak i konsystencję będą miały. Niektóre przepisy sugerują nawet kilkumiesięczne leżakowanie. Możesz spróbować jednego pierniczka co tydzień, aby zobaczyć, jak zmieniają się ich smak i konsystencja.

Skąd się wzięła tradycja pieczenia piernika?

160824521_m
Tradycja pieczenia piernika sięga w Polsce XIII wieku.
123RF

Piernik to jeden z najdawniejszych wyrobów cukierniczych. Najstarszy polski przepis pochodzi z 1725 r. Zamieszczono go w książce medycznej, bo wypieku nie traktowano jako świątecznej słodkości, tylko jako medykament. Ale wiadomo, że w Toruniu piernik pieczono już w XIII wieku.

Piernik początkowo był znany jako miodownik. Do ciasta na bazie miodu przyprawy korzenne trafiły... przez pomyłkę. Inna legenda głosi, że przepis na pierniki zdradził Francuzom ormiański mnich. Tak podbiły Europę. Słowo „piernik” pochodzi od wyrazu „pierny”. W czasach staropolskich oznaczało to „pieprzny, mocno doprawiony”. Bo piernik nie był tak słodki jak dzisiejszy.

Piernik był synonimem bogactwa. Przyprawy kosztowały krocie. Były też środkiem płatniczym. Tak samo cenną walutą stał się piernik. W dodatku – dobrą lokatą kapitału, bo wypiek można było długo przechowywać, nawet rok. Co ciekawe, piernikarze zarabiali najwięcej ze wszystkich cukierniczych specjalistów. Stąd też wzięła się tradycja przygotowywania piernika na specjalne okazje i święta.

Dawniej piernik był podawany do wódki jako zakąska. Powstało nawet powiedzenie: „Kto nie pija gorzałki i od niej umyka, ten słodkiego nie godzien kosztować piernika”. 

Pierniczki – prosty sprawdzony przepis

217027145_m_normal_none
Łakocie z korzenną nutą umilą nam świąteczny czas spędzany z bliskimi
123

Składniki na 40 sztuk

  •  2 szklanki mąki tortowej
  • 2 łyżki miodu
  • 4 łyżki cukru
  • 1 łyżka masła
  • 1,5 łyżeczki sody oczyszczonej
  • 10 g (1/2 torebki) przyprawy do piernika
  • 2 jajka
  • 1/3 szklanki ciepłego mleka

 Przygotowanie ok. 50 minut

  1. Mąkę przesiej. Wymieszaj z rozpuszczonym miodem. Dodaj cukier, masło, sodę oczyszczoną i przyprawę do piernika. Posiekaj. Dodaj 1 jajko i, wlewając stopniowo mleko, zagnieć ciasto o konsystencji ciasta kruchego. Następnie przez 10 minut dokładnie wyrabiaj je ręką, aż będzie gładkie.
  2. Ciasto rozwałkuj na grubość ok. 0,5 cm. Foremką wykrój z niego pierniczki. Posmaruj je rozkłóconym jajkiem. Ułóż na wyłożonej pergaminem blasze. Piecz ok. 9 minut w 180°C. Polukruj wg uznania.

 

Piernik – na co pomaga?

W XV w. w klasztorach był uznanym medykamentem na trawienie. Ówczesnemu królowi Norwegii zalecono zaś jedzenie pierników na... poprawę nastroju. Badania potwierdzają, że składniki piernika działają rozkurczowo, mają działanie przeciwzapalne, hamują rozwój bakterii i wirusów oraz polepszają krążenie krwi.

Toruń stolicą polskiego piernika

Stolicą polskiego piernika jest Toruń. Tu powstają m.in. katarzynki – tradycyjnie wypiekane od 25 listopada (Dzień św. Katarzyny) do Bożego Narodzenia. W norweskim Bergen zaś od prawie 30 lat mieszkańcy pod koniec listopada budują replikę miasta z samodzielnie upieczonych pierników: domy, mosty, a nawet samochody. To największe takie miasteczko na świecie. 

109412096_m
Domek z piernika.
123RF

Czytaj więcej