Jakie objawy daje Wirusowe Zapalenie Wątroby typu C (WZW C)? Niestety, w wielu przypadkach - żadnych. To utrudnia skuteczną diagnostykę i leczenie WZW typu C, a dzięki nowoczesnej medycynie u większości chorych możliwe jest całkowite wyleczenie choroby. Jak rozpoznać WZW C? Jakie badania należy wykonać i jak wygląda leczenie?
80 proc. osób z przewlekłym zapaleniem wątroby (WZW C) nie wie o zakażeniu, bo choroba przez lata nie daje żadnych objawów. Konieczna jest specjalna diagnostyka w tym kierunku i wdrożenie leczenia. Przełomowa terapia antywirusowa, stosowana od niedawna w Polsce, pozwala chorym całkowicie wyleczyć Wirusowe Zapalenie Wątroby typu C.
Jak można się zarazić WZW typu C?
Do zakażenia dochodzi drogą parenteralną, tzn. musi nastąpić kontakt skażonego krwią materiału z naszym krwiobiegiem. Dzieje się tak, gdy źle zdezynfekowane narzędzia, które ingerują w nasze ciała, zostaną użyte tak niefortunnie, że je uszkodzą, np. podczas transfuzji krwi i preparatów krwiopochodnych, dializ, badań diagnostycznych naruszających ciało, operacji, zabiegów dentystycznych, zabiegów kosmetycznych z naruszeniem skóry. Ryzyko zakażenia istnieje również podczas kontaktów seksualnych.
Trafiający do organizmu wirus HCV niszczy wątrobę, prowadząc do jej zwłóknienia i niewydolności, a nawet do rozwoju pierwotnego nowotworu wątroby. Wirus może wywołać też inne groźne choroby – coraz więcej badań dowodzi, że przyczynia się on do rozwoju chłoniaków, zespołu nerczycowego, autoimmunologicznych chorób tarczycy, zapalenia stawów, porfirii, depresji, polineuropatii i innych schorzeń neurologicznych.
Objawy Wirusowego Zapalenia Wątroby typu C (WZW C)
Przewlekłe WZW C zwykle przez wiele lat nie powoduje żadnych objawów. Dopiero w bardzo zaawansowanej fazie choroby, często po 20-25 latach od zakażenia, pojawiają się:
- silne osłabienie,
- senność w ciągu dnia,
- szybkie męczenie się przy niewielkim wysiłku,
- brak apetytu,
- mdłości,
- gorycz w ustach,
- pieczenie dłoni i stóp,
- stany depresyjne,
- zaburzenia układu krzepnięcia (małopłytkowość),
- uporczywe zmiany skórne.
Diagnostyka WZW typu C. Jakie badania wykonać?
Jej podstawą jest analiza krwi na przeciwciała anty-HCV. Nie jest jednak refundowana (kosztuje ok. 20 zł). Dodatni wynik badania przeciwciał to sygnał alarmowy, chociaż nie przesądza jeszcze o tym, że jesteś chora. Tylko u 15-20 proc. osób mających kontakt z wirusem rozwija się przewlekłe zapalenie wątroby. Jeśli badanie wykaże, że przeciwciała anty-HCV są podwyższone, lekarz rodzinny skieruje cię do poradni chorób zakaźnych (lub poradni wirusowego zapalenia wątroby) działającej w ramach NFZ.
Następnym krokiem będzie zbadanie, czy mamy do czynienia z aktywnym zakażeniem wymagającym leczenia. W tym celu będziesz musiała zrobić:
- test PCR RNA (dodatni wynik oznacza aktywne zakażenie HCV w chwili badania),
- test HCV RNA, HCV cAg wykrywający białka wirusa lub antygen rdzeniowy,
- test na genotyp wirusa – można nim wykryć jeden z sześciu genotypów wywołujących WZW C, w Polsce dominuje genotyp 1.,
- biopsję wątroby (gdy testy z krwi nie dają jednoznacznej odpowiedzi),
- elastografię (gdy testy z krwi nie dają jednoznacznej odpowiedzi), pozwala ona stwierdzić stopień zwłóknienia miąższu wątroby,
- USG jamy brzusznej (pozwala stwierdzić zwłóknienia, guzki, powiększenie wątroby). Badania te są refundowane.
- WAŻNE! Na stronie www.hcv.info.pl znajdziesz mapkę, na której oznaczone są miejsca, gdzie możesz bezpłatnie wykonać test na przeciwciała anty-HCV.
Leczenie WZW typu C
Na szczęście ciężka, obarczona wieloma skutkami ubocznymi terapia interferonem i rybawiryną to już rzadkość. Dzięki lekom nowej generacji (DDA) ponad 90 proc. chorych odzyskuje pełnię zdrowia (marska wątroba ma szansę się zregenerować). Nowe leki działają bezpośrednio na wirusa, blokując produkcję białka proteazy odpowiedzialnego za jego namnażanie się we krwi. Wybór konkretnego leku zależy od typu WZW C i stopnia zwłóknienia wątroby.
Gdy np. badanie genetyczne wykazuje najczęstszy genotyp 1., stosuje się m.in. ombitasvir, sofosbuvir, grazoprevir z elbasvirem.
Nowoczesne leczenie jest dla wszystkich zakwalifikowanych pacjentów refundowane i trwa od 8 do 24 tygodni. Aby zostać zakwalifikowanym, muszą być spełnione następujące kryteria:
- obecność HCV RNA we krwi lub tkance wątroby,
- obecność przeciwciał anty-HCV,
- stwierdzone włóknienie wątroby,
- przeciwwskazania do leczenia interferonem.
Podejmując decyzję o leczeniu, bądź dobrej myśli. Nie musisz obawiać się działań niepożądanych. Zmęczenie i stany depresyjne szybko ustąpią i przez cały okres terapii będziesz mogła funkcjonować normalnie. Te bezpieczne leki nowej generacji stosuje się w 80 ośrodkach referencyjnych w Polsce (najwięcej szpitali jest w województwach śląskim, podkarpackim i mazowieckim). Jedynie w przypadku pacjentów z zaawansowaną marskością wątroby nowoczesne leki łączy się z interferonem pegylowanym i rybawiryną.
WAŻNE! W niektórych placówkach leczenie można rozpocząć bardzo szybko, w innych kolejki nie przekraczają 6-8 tygodni. Możesz to sprawdzić na stronie www.terminyleczenia.nfz.gov.pl.
Co robić po leczeniu WZW typu C? Dieta i styl życia
- Po upływie co najmniej 12 tygodni od zakończenia terapii należy ocenić jej skuteczność. Lekarz skieruje cię na badanie krwi na obecność białek wirusa (RNA HCV) lub antygen rdzeniowy HCV cAg. Gdyby wyniki budziły wątpliwości, kolejne badania wykonasz po następnych 12 tygodniach.
- Po wyleczeniu powinnaś pozostać pod stałą kontrolą poradni hepatologicznej, w której będą wykonywane badania kontrolne. (Jeśli zdiagnozowano u ciebie marskość wątroby, konieczne będzie dalsze leczenie).
- Nie będziesz musiała stosować restrykcyjnej diety, ważne jest natomiast unikanie częstego picia alkoholu. Eksperci dopuszczają maksymalnie jeden kieliszek wina na kilkanaście dni. Jeżeli masz sporo nadprogramowych kilogramów, lekarz prowadzący zasugeruje ci więcej ruchu i mniejsze porcje posiłków.
Po wyleczeniu wirusowego zapalenia wątroby typu C u wielu pacjentów cofają się inne schorzenia indukowane przez wirusa HCV (zakażenie może bowiem objąć wiele narządów).
