Ostatnio ciągle mówi się o koronawirusie, ale o tej porze roku jesteśmy też narażeni na inną chorobę wywoływaną przez wirusy – grypę żołądkową. Jak się objawia tzw. "jelitówka" i jak leczyć ją domowymi sposobami?
Spis treści
Grypa żołądkowa (albo jelitowa), to potoczne określenie ostrego stanu zapalnego żołądka (nie wywołuje go wirus grypy). Lekarze nazywają tę dolegliwość nieżytem żołądka. Grypa żołądkowa jest jedną z najczęściej występujących infekcji niebakteryjnych układu pokarmowego. Nie jest spowodowana zjedzeniem czegoś nieświeżego czy ciężkostrawnego. Objawy ostrego nieżytu żołądka to silny ból nadbrzusza, wymioty, biegunka, gorączka, dreszcze, bóle głowy i stawów. Jak przetrwać grypę żołądkową?
Schorzenie wywołuje kilka gatunków wirusów. Najczęściej są to rotawirusy, norowirusy, adenowirusy czy astrowirusy. Do zarażenia dochodzi zazwyczaj przez bezpośredni kontakt z osobą już zakażoną. Najwięcej zachorowań w roku ma miejsce między październikiem a kwietniem. Grypę żołądkową można bardzo łatwo złapać – wystarczy zetknięcie ze śliną chorego, a także używanie tych samych sztućców czy kubków, a nawet toalety lub jednego ręcznika.
Przyczyną grypy żołądkowej są zwykle trzy rodzaje wirusów:
Wirusowy nieżyt żołądka zwykle mija sam drugiego lub trzeciego dnia od pojawienia się objawów, ale u osób osłabionych i starszych może się przeciągnąć do 7 dni. Jeśli masz ostrą biegunkę przez 2 dni, fusowate wymioty lub nasilone inne objawy, skonsultuj się z lekarzem.
Pierwsze objawy u większości osób pojawiają się od 24 do 72 godzin od kontaktu z wirusem. Najczęstszymi symptomami grypy żołądkowej są:
Objawy utrzymują się przez 2 do 5 dni.
Zatruć się możesz, jedząc niedogotowane lub surowe mięso, surowe jaja lub rybę, niesparzone kiełki, niepasteryzowany nabiał, niedomyte warzywa i owoce. Grypa żołądkowa natomiast nie ma żadnego związku ze spożywanym pokarmem. W przypadku zatrucia objawy pojawiają się szybciej niż w grypie żołądkowej – już w ciągu 2-6 godzin od spożycia skażonego pokarmu. Są zazwyczaj silniejsze niż te przy wirusowym nieżycie żołądka, ale też raczej krócej dają w kość. Obejmują (podobnie, jak wirusówka) bóle brzucha i głowy, wymioty, nudności i biegunkę. Podczas zatruć często pojawia się także gorączka, dreszcze, zlewne poty i duże osłabienie.
Symptomy zwykle ustępują same w ciągu 2 dni. Pomagają wypoczynek, nawadnianie i środki przeciwgorączkowe. Jeśli jednak choroba nie mija lub masz ponad 60 lat, zgłoś się do lekarza. Niektóre zatrucia, zwłaszcza bakteriami E. coli, mogą prowadzić do krwawienia wewnętrznego albo uszkodzenia nerek.
Na "jelitówkę" nie ma konkretnego leku, ale można łagodzić objawy domowymi sposobami. Pomocy lekarza szukaj, jeśli dolegliwości nie ustąpią w ciągu tygodnia.
Porządnie się nawadniaj - to podstawa w leczeniu grypy jelitowej. Zapobiegniesz w ten sposób odwodnieniu, które jest jednym z poważniejszych następstw wymiotów oraz biegunki i może nawet prowadzić do omdleń, spadków ciśnienia lub zaburzeń pracy serca!
Dopóki żołądek jest podrażniony, ważne, aby pić wodę bardzo powoli i często (na przykład 2 małe łyczki co 10 minut). Warto również popijać napar z rumianku, mięty lub bardzo słabą herbatę, a także ssać kostki lodu. Zażywaj elektrolity - koniecznie je uzupełniaj, bo przy ich dużej utracie możesz dostać np. skurczów mięśni. Kupuje się je w aptece, do rozpuszczania w wodzie lub przygotuj samemu (poniżej podajemy przepis).
Przez pierwsze 3 dni grypy żołądkowej:
Od początku choroby i 2-3 dni po niej: nawadniaj organizm izotonikiem. Do 1 litra wody dodaj łyżeczkę soli i 6 łyżeczek cukru, miodu lub soku owocowego (z cytryny, pomarańczy). Popijaj przez cały dzień.
Wspomagająco przez 2 tygodnie po grypie żołądkowej można włączyć do diety:
Część lekarzy uważa, że w czasie nieżytu można jeść to, co zawsze. Ale jeśli u ciebie przy tego typu dolegliwościach lepiej sprawdza się lekka dieta (gotowane warzywa, chude mięso i drobne kasze), to stosuj ją przez pierwsze 3 dni. Dieta lekkostrawna nie podrażni błon śluzowych żołądka ani nie spowoduje dłuższego zalegania pokarmu, dlatego warto jej przestrzegać.
Przy silnych objawach nieżytu możesz jeść sucharki i biszkopty. Jeśli poczujesz, że możesz jeść też inne produkty - jedz, ale lekko i niewiele naraz. Polecane pokarmy to: banany, gotowane ziemniaki, rozgotowane płatki ryżowe, jabłka (najlepiej utarte i podgotowane), delikatne tosty, gotowana marchewka, czysty chudy jogurt.