Brukiew to pyszne, ale niedoceniane warzywo! Poznaj 8 przepisów na jesienne dania z brukwią

W dawnej Polsce brukiew nazywano kwakiem lub karpielą. Jesienią pieczone bulwy zastępowały pieczywo i mięso. Dodawano ją do zup, gulaszy i sosów. Dziś popularność tego warzywa drastycznie spadła, a to duży błąd! Brukiew ma mało kalorii, a syci na długo. Ponadto działa przeciwbakteryjnie i przeciwwirusowo, więc warto ją włączyć do diety zwłaszcza w sezonie jesienno-zimowym. Na dodatek świetnie smakuje. 

Co zrobić z brukwi?

Brukiew (znana także jako karpiel) to warzywo korzeniowe, będące krzyżówką rzepy i kapusty, pochodzące z północnej Europy. Jest bogata w witaminy (szczególnie C i B6), minerały (wapń, potas) oraz błonnik, co czyni ją cennym składnikiem zdrowej diety. Ma charakterystyczny, lekko słodki smak z delikatną nutą goryczy, przypominającą smak rzepy i kapusty. Ze względu na swoje właściwości odżywcze, brukiew jest często wykorzystywana w kuchni jako wszechstronne warzywo korzeniowe.

W kuchni brukiew można przyrządzać na wiele sposobów. Jednym z najprostszych jest gotowanie brukwi, po czym można ją zgnieść i podawać w formie purée, podobnie jak ziemniaki. Dzięki swojej kremowej konsystencji i delikatnemu smakowi, purée z brukwi świetnie komponuje się z pieczonymi lub duszonymi mięsami, a także z rybami. Brukiew dobrze się sprawdza również w zupach i gulaszach, gdzie nadaje potrawom dodatkowej głębi smaku. Można ją także dodać do zapiekanek, wzbogacając je o warstwę słodkości i tekstury.

Brukiew idealnie łączy się z innymi warzywami korzeniowymi, takimi jak marchew, ziemniaki czy pietruszka. Można ją piec z oliwą z oliwek i ziołami, co podkreśla jej naturalny, lekko słodki smak. W towarzystwie rozmarynu, tymianku lub szałwii brukiew zyskuje wyjątkowy aromat, doskonale komponując się z mięsem. Z kolei smażona brukiew, pokrojona w cienkie plastry, może zastąpić frytki, stanowiąc zdrowszą i bardziej oryginalną alternatywę dla tradycyjnych ziemniaczanych frytek.

Brukiew można także używać jako dodatek do sałatek, szczególnie w surowej formie, gdzie dzięki swojej chrupkości dodaje tekstury i świeżości. Wystarczy pokroić ją na cienkie paski i dodać do kompozycji z rukoli, jabłek oraz orzechów włoskich, skropić oliwą i octem balsamicznym, aby uzyskać lekkie i zdrowe danie. Brukiew dobrze komponuje się również z serami, zwłaszcza z dojrzewającymi gatunkami, co nadaje sałatkom i przystawkom wyjątkowego charakteru.

Pod względem kulinarnym, brukiew jest wszechstronnym warzywem, które można przyrządzać na różne sposoby, zarówno jako główny składnik potraw, jak i dodatek, wzbogacający smak i wartości odżywcze wielu dań. Warto eksperymentować z jej różnorodnym zastosowaniem, łącząc ją z mięsem, rybami, innymi warzywami czy serami, aby w pełni docenić jej kulinarny potencjał.

Sałatka z brukwią i serem

Składniki:

• 1 brukiew 
• 1 burak 
• 1 marchew 
• 1 czerwona cebula 
• sok wyciśnięty z 1 pomarańczy
• pieprz 
• 10 dag sera typu feta (dowolnego koziego lub owczego)
• oliwa 
• garść orzechów włoskich 
• rzepa 
• 5-6 liści sałaty 
• sól 
• 2 łyżki octu balsamicznego 
• 2 łyżki miodu

Przygotowanie:

1.  Burak, marchew, rzepę, brukiew i cebulę obieramy. Kroimy na kawałki. Skrapiamy oliwą. Posypujemy solą i pieprzem. Pieczemy na papierze do pieczenia 50 minut w temp. 180 st.
2. Sałatę myjemy, osuszamy i rwiemy na kawałki. Układamy na talerzu. Wyjmujemy upieczone warzywa. Posypujemy pokruszonym serem i posiekanymi orzechami. Mieszamy sok z octem balsamicznym i miodem. Doprawiamy do smaku solą i pieprzem. Polewamy sałatkę. 

Zupa z brukwi na gęsinie

Składniki:

• 2 gęsie skrzydła 
• 3 marchewki 
• 1 pietruszka 
• 1/2 selera 
• 1 kg brukwi
• 6 ziemniaków 
• sól
• pieprz 
• 3 łyżki majeranku

Przygotowanie:

1.  Umytą gęsinę oraz obrane marchew, pietruszkę i seler zalewamy 3 litrami wody. Wsypujemy łyżeczkę soli i gotujemy pod przykryciem na małym ogniu 2 godziny.
2. Wyjmujemy mięso i warzywa. Wkładamy obraną i pokrojoną brukiew. Gotujemy 45 minut. Wyjmujemy brukiew i miksujemy z 2 szklankami rosołu.
3. W rosole gotujemy obrane i pokrojone ziemniaki przez 20 minut. Dodajemy purée z brukwi i pokrojone warzywa. Wsypujemy majeranek. Doprawiamy do smaku pieprzem. Gotujemy 5 minut.

Pasztet z brukwi i kaszy jaglanej

Składniki:

• 1,5 szklanki ugotowanej kaszy jaglanej
• olej 
• 80 dag brukwi 
• 2-3 ząbki czosnku 
• 2 cebule 
• papryka czerwona 
• 2 łyżeczki startego chrzanu 
• 1 łyżeczka pieprzu 
• 3 jajka 
• 2 łyżeczki tymianku lub rozmarynu 
• 2 łyżeczki soli

Przygotowanie:

1.  Brukiew myjemy, obieramy i kroimy. Gotujemy w wodzie z dodatkiem łyżeczki soli przez 50 minut. Rozdrabniamy mikserem lub mielimy.
2. Na oleju podsmażamy pokrojone cebule i paprykę oraz przeciśnięty przez praskę czosnek. Mieszamy z brukwią, kaszą, jajkami, chrzanem, pieprzem, tymiankiem i łyżeczką soli. Pieczemy w keksówce wyłożonej papierem do pieczenia przez 60 minut w temp. 160 stopni (aż wierzch się zarumieni). 

Zupa krem z brukwi z chipsem z boczku i grzankami

Składniki:

• 40 dag brukwi 
• marchew
• sól 
• 2 jabłka 
• 3 litry bulionu 
• 2 łyżki masła
• 2 łyżki mąki
• szczypta imbiru 
• 1/2 szklanki kwaśnej śmietany
• pieprz

Przygotowanie:

1. W bulionie gotujemy przez 50 minut obrane i pokrojone marchew oraz brukiew. Dodajemy obrane i pokrojone jabłka. Gotujemy jeszcze 10 minut. Miksujemy.
2. Mąkę roztrzepujemy ze śmietaną i dodajemy z imbirem oraz masłem do zupy. Gotujemy 5 minut. Doprawiamy do smaku. Podajemy z chipsem z boczku i grzankami.

Zupa jarzynowa z brukwią na żeberkach

Składniki:

• 40 dag kaszy jęczmiennej 
• 3 brukwie 
• por 
• marchew 
• 70 dag żeberek wieprzowych lub 70 dag kaczych udek 
• sól 
• pieprz 
• 2-3 liście laurowe 
• 4-5 ziaren ziela angielskiego

Przygotowanie:

1. Żeberka lub kacze udka zalewamy wodą (ok. 2 l). Dodajemy liście laurowe, ziele angielskie, sól i pieprz do smaku. Gotujemy godzinę pod przykryciem na małym ogniu.
2. Dodajemy obrane i pokrojone por, marchew i brukiew. Gotujemy kolejne 30 minut tak, by zupa tylko „mrugała”.
3. Dodajemy wypłukaną kaszę jęczmienną. Gotujemy jeszcze 30 minut na wolnym ogniu, mieszając. Zupa uzyska delikatny smak, jeśli dodamy szklankę mleka. Zaostrzy go zaś – szczypta cząbru.

Kluski śląskie z brukwią

Składniki:

• 30 dag brukwi
• 4 łyżki mąki kukurydzianej
• 4 łyżki mąki ziemniaczanej
• 1 łyżka mielonego siemienia lnianego
•  sól
• cebula
• 2 łyżki masła

Przygotowanie:

1. Brukiew myjemy i obieramy, a następnie kroimy w kawałki i miksujemy. Zasypujemy solą i odstawiamy na 20 minut. Gdy puści sok, dodajemy siemię lniane i czekamy 5 minut, by siemię związało masę.
2. Dodajemy mąki i wyrabiamy gładkie ciasto. Jeśli będzie za suche, dodajemy trochę wody. 
3. Formujemy kulki, spłaszczamy je w dłoni i robimy po środku wgłębienie palcem.
4. Kluski wrzucamy na osolony wrzątek i gotujemy do wypłynięcia (ok. 4-5 minut).
5. Cebulę obieramy i siekamy. Podsmażamy na rozpuszczony maśle. Kluski podajemy okraszone masłem z cebulą.

Placki z brukwi

Składniki:

• 40 dag brukwi

• 1 duża cebula

• 1 jajko

• 2-3 łyżki mąki

• sól

• pieprz

• duża szczypta papryki ostrej lub słodkiej

• 1 łyżeczka koperku (świeżego lub suszonego)

• olej do smażenia

Przygotowanie:

1. Brukiew obieramy, myjemy i ścieramy na tarce o grubych oczkach.

2. Cebulę obieramy i siekamy.

3. Mieszamy brukiew z cebulą,  jajkiem, mąką, koperkiem i szczyptą papryki. Dodajemy sól i pieprz do smaku.

4. Łyżką wykładamy masę na rozgrzany olej. Smażymy na rumiano. 

Frytki z brukwi

Składniki:

• 1 brukiew
• 1 marchew
• 1 burak
• oliwa
• łyżeczka papryki wędzonej
• 1/2 łyżeczki pieprzu
• 1/2 łyżeczki soli
• 2 łyżki posiekanej natki

Przygotowanie:

1. Warzywa obieramy, myjemy, kroimy w paski.
2. Przekładamy warzywa do miski. Skrapiamy je oliwą, dodajemy paprykę i posypujemy solą i pieprzem do smaku.
3. Warzywa rozkładamy na blaszce wyłożonej papierem do pieczenia. Wstawiamy do nagrzanego do temperatury 180 stopni piekarnika. Pieczemy 30 minut. Podajemy z ketchupem.