Ból brzucha jest powszechną dolegliwością. Brzuch może nas boleć na kilka różnych sposobów i z wielu powodów. Dolegliwości mogą występować na tle nerwowym – zespół jelita drażliwego to niemal choroba cywilizacyjna, bywają wynikiem problemów trawiennych, a czasem mogą oznaczać poważną chorobę. Przedstawiamy siedem objawów, których pod żadnym pozorem nie wolno lekceważyć. Kiedy ból brzucha należy potraktować naprawdę poważnie?
Ból brzucha po tłustym jedzeniu
Tłusta pizza lub frytki smakują zawsze wybornie, ale potem układ pokarmowy może dać o sobie znać. Boli brzuch i źle się czujemy. Wiele osób ma problemy z pęcherzykiem żółciowym po zjedzeniu szczególnie tłustych potraw. W szczególności dotyczy to kobiet. Ból pojawia się bezpośrednio po jedzeniu i trwa od 30 do 60 minut. Zlokalizowany jest z prawej strony, pod żebrem.
Czasem ból brzucha jest silny lub bardzo silny, kłujący, może promieniować do pleców (tak objawia się kolka żółciowa). Pojawia się zwykle w nocy, kilka godzin po zjedzeniu takich pokarmów jak: czekolada, żółtka jaj, śmietana, tłuste mięsa, a także wszystkie potrawy smażone i pieczone na tłuszczu.
Jeśli spożywamy zbyt dużo tłustego i przetworzonego, niezdrowego jedzenia, istnieje ryzyko, że w pewnym momencie pojawią się kamienie żółciowe.
Jeżeli ból jest bardzo silny, świadczy, że kamienie żółciowe utknęły w przewodach. Należy zażyć leki rozkurczowe. Można też zastosować leki żółciopędne i przeciwzapalne albo leki przeciwbólowe. Dobrze jest położyć się, a na brzuch przyłożyć ciepły termofor lub poduszkę elektryczną. Jeżeli po godzinie ból nie ustąpi, trzeba wezwać karetkę.
Jeśli dolegliwości ustąpią, ale są częste, powtarzają się, zdecydowanie należy skonsultować się z lekarzem. Być może konieczna będzie operacja usunięcia kamieni żółciowych
Ból i nagła biegunka z wzdęciami
Nagłe skurcze jelit same w sobie są bardzo nieprzyjemne i, w zależności od ich intensywności, mogą nawet zapierać dech w piersiach. Jeśli do tego dojdzie biegunka, przyczyną może być zespół jelita drażliwego.
Zespół jelita drażliwego jest chorobą czynnościową jelit. Oznacza to, że mamy objawy choroby, ale nie są one spowodowane żadnym konkretnym schorzeniem. Zespół jelita drażliwego stanowi około 50 procent wszystkich wizyt u gastroenterologa. Cierpienie osób dotkniętych tą chorobą jest często bardzo duże.
Rozpoznanie polega przede wszystkim na wykluczeniu innych chorób. Leczenie jest objawowe. Konieczne jest łagodzenie dolegliwości (biegunek, wzdęć) oraz unikanie stresu, który jest głównym czynnikiem wywołującym problemy.
Ból pod żebrami, w okolicy mostka
Ból w górnej części brzucha, który jest kłujący lub uciskający, może wskazywać na problemy z sercem. Ale częściej jest to po prostu powietrze, które zgromadziło się w jamie brzusznej.
Jak wygląda typowy ból sercowy, tzw. dławicowy, związany z niedokrwieniem mięśnia sercowego?
Ma 3 cechy:
- lokalizacja – zamostkowa;
- charakter – ból rozlany, piekący. Pacjenci obrazują go, kładąc pięść w okolicy przedsercowej. Ból promieniuje do żuchwy, lewego barku, lewej ręki, do nadbrzusza, do okolicy między łopatkami;
- występowanie – objawy wywołuje wysiłek. Ustępują po odpoczynku lub przyjęciu leków (nitratów).
Jeśli taki ból występuje częściej, trzeba udać się do lekarza. Ból zamostkowy wskazuje na chorobę niedokrwienną serca, która może prowadzić do zawału serca.
Ból w prawej dolnej części brzucha
Wyrostek robaczkowy znajduje się w prawej dolnej części brzucha. Może w nim toczyć się stan zapalnym. Boli wówczas w nadbrzuszu, potem ból schodzi do prawego dołu biodrowego.
Ból jest bardzo silny, nic nie pomaga, narasta gdy podnosimy prawą nogę. Pojawia się niezależnie od okoliczności (tzn. nie ma znaczenia, czy jesteśmy po posiłku, czy na czczo), może go poprzedzać złe samopoczucie, nudności.
Kobiety mogą również pomylić ten ból ze skurczami podczas miesiączki lub owulacji, zapaleniem przydatków, pęcherza i endometriozą.
W wypadku zapalenia wyrostka robaczkowego pojawia się również gorączka. Jeśli stan zapalny jest poważny, poruszanie nogami również sprawia ból po prawej stronie.
W razie wątpliwości zawsze należy skonsultować się bezpośrednio z lekarzem. Nie wolno zażywać leków rozkurczowych, bo tylko zamaskują problem.
Ból w górnej części brzucha z nudnościami
U kobiet ból w górnej części brzucha z nudnościami i odbijaniem może wskazywać na zawał serca. U pań zarówno lokalizacja, jak i charakter bólu w tym wypadku mogą być nietypowe. Często objawem zawału serca u kobiet są: ból brzucha, zgaga, nudności, wymioty, ból pleców, karku, ból i drętwienie ramion, zasłabnięcie.
Gdy tylko zaobserwujemy u siebie takie objawy, dzwońmy po karetkę, tzw. Erkę – trzeba dyspozytorowi powiedzieć, że podejrzewamy zawał serca, opisać objawy. Czas odgrywa w przypadku zawału ogromną rolę.
Nagły ból w nadbrzuszu
Przyjmowanie dużej ilości leków przeciwbólowych (np. przy chorobie zwyrodnieniowej stawów) może mieć wpływ na żołądek. Jeśli odczuwamy ostry, nagły ból, może to być spowodowane zapaleniem błony śluzowej żołądka. Przyczyną jest działanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (np. ibuprofen, kwas acetylosalicylowy, diklofenak) i wydzielanie zbyt dużej ilość soku żołądkowego. W najgorszym przypadku może rozwinąć się wrzód żołądka.
Taki ból, w nadbrzuszu, za mostkiem, czasem dochodzący aż do gardła może być objawem choroby refluksowej. Wówczas ból to uczucie pieczenia, palenia, towarzyszy temu cofanie się treści pokarmowej do przełyku. Pojawia się po obfitym posiłku, gdy leżymy i kiedy się schylamy.
W tym wypadku szybko pomogą leki neutralizujące kwas żołądkowy (tzw. na zgagę). Mleko czy herbatka miętowa tylko nasila dolegliwości.
Ważne! Nie należy przyjmować środków przeciwbólowych na ból żołądka, ponieważ tylko jeszcze bardziej podrażniają one wrażliwy żołądek. W wypadku choroby refluksowej lekarz przepisze inhibitory pompy protonowej.
Ból przypominający kłucie
Ból w dolnej części brzucha przypominający nagłe ukłucie nożem może wskazywać na problem z nerkami, kamicę nerkową. Powstaje ona, gdy kamień utkwi w miedniczce lub kielichach nerkowych i drażni moczowód. Kolka nerkowa to napadowe bóle, które pojawiają się nagle, zazwyczaj po wysiłku (nawet po tańcu!), długiej podróży samochodem. Bóle są bardzo silne, nawracają.
Kolce mogą towarzyszyć:
- nudności i wymioty,
- wzdęcia,
- oddawanie moczu w niewielkich ilościach,
- bolesne parcie na mocz (skurcze pęcherza moczowego),
- czerwone krwinki w moczu (widoczne pod mikroskopem),
- czasem krwiomocz.
Przy kolce nerkowej podaje się leki rozkurczowe, silne przeciwbólowe oraz przeciwzapalne. Trzeba dużo pić (nawet 3-4 litry wody). Pomogą ciepłe okłady na okolicę lędźwiową lub ciepła kąpiel.
Jak najszybciej trzeba skontaktować się z lekarzem.
