Czy wiesz, że możesz podwyższyć swoją emeryturę, nawet jeśli już ją pobierasz? Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z przysługujących im dodatków i możliwości przeliczenia świadczeń. Dowiedz się, jak znaleźć brakujące dokumenty, skorzystać z umowy aktywizacyjnej i złożyć wniosek o dodatkowe świadczenia. Przeczytaj artykuł i odkryj sposoby na zwiększenie swojej emerytury!
Kwota emerytury nie jest ustalona raz na zawsze, można (i warto!) postarać się o jej podwyższenie. Często też nie zdajemy sobie sprawy z dodatków, które nam się należą. ZUS ich nie wypłaci, jeśli się nie upomnimy.
Jak podwyższyć wysokość emerytury? Przeszukaj archiwa państwowe i prywatne
ZUS przeliczy świadczenie, jeśli znajdziesz dokumenty. Takie, których nie złożyłaś z wnioskiem o emeryturę, a potwierdzają okresy ubezpieczenia.
Jeśli nie udało ci się zebrać kompletu dokumentów i przedłożyć ich w ZUS-ie, przeszukaj archiwa domowe i publiczne. Dokumentów ze zlikwidowanych zakładów pracy poszukaj w archiwach wojewódzkich i Archiwum Państwowym Dokumentacji Osobowej i Płacowej w Milanówku. Archiwa są cały czas uzupełniane, trafia do nich dokumentacja kadrowa i płacowa z różnych okresów. Poszukiwania warto więc powtórzyć, nawet jeśli dokumentów już kiedyś szukałaś.
Co na tym zyskasz?
Jeśli odnalezione dokumenty potwierdzą wynagrodzenie (będą to np. druki RMUA), ZUS zgodnie z nimi przeliczy podstawę wymiaru emerytury. Gdy potwierdzą tylko okres zatrudnienia (znajdziesz np. legitymację ubezpieczeniową z informacjami o zatrudnieniu), za ten czas ZUS przyjmie wynagrodzenie minimalne obowiązujące w tamtym czasie.
Jak podwyższyć wysokość emerytury? Podpisz umowę aktywizacyjną jeśli opiekujesz się wnukami
Jeśli zajmujesz się wnukami, możesz być ubezpieczona jako niania. Umowę na sprawowanie opieki można podpisać w rodzinie, nie ma przeszkód, żeby nianią była babcia-emerytka. Po zgłoszeniu umowy do ZUS-u (robią to rodzice dziecka) opłacane są składki na ubezpieczenia społeczne, w tym emerytalne, tak jakbyś pracowała na etacie. Finansuje je budżet państwa.
Co na tym zyskasz?
Maksymalna podstawa ubezpieczenia niani finansowanego z budżetu to 2150 zł (50 proc. pensji minimalnej). Składka emerytalna wynosi 19,52 proc. podstawy wymiaru. Co miesiąc na twoim koncie emerytalnym może się zapisywać 419,68 zł.
Taką umowę można podpisać, jeśli rodzice pracują lub prowadzą działalność gospodarczą albo rolniczą. Dziecko musi ukończyć 20. tydzień życia i nie może uczęszczać do żłobka czy klubu dziecięcego. Opiekę w ramach umowy aktywizacyjnej możesz sprawować do 31 sierpnia roku, w którym dziecko skończy 3 lata, a jeśli jest problem z miejscem w przedszkolu – 4 lata. Już po roku opieki możesz złożyć wniosek o przeliczenie świadczenia i mieć wyższą emeryturę.
Jak podwyższyć wysokość emerytury? Odwiedź Urząd do spraw Kombatantów
Jeśli byłaś aktywną opozycjonistką, masz prawo do dodatku dla działaczy i ofiar represji komunistycznych. Aby otrzymywać to świadczenie, trzeba uzyskać status działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych.
Wniosek w tej sprawie składa się do Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Do wniosku należy dołączyć dowody potwierdzające działalność opozycyjną, np. zaświadczenia, publikacje albo pisemne oświadczenia świadków. Mając status opozycjonisty, złóż wniosek o świadczenie. Przyjmie go również Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.
Co na tym zyskasz?
Dodatek, który wypłacany jest co miesiąc, a jego kwota wynosi tyle, ile najniższa emerytura. Obecnie to 1780,96 zł.
Jak podwyższyć wysokość emerytury? Jeżeli dorabiasz na emeryturze, to pracuj na umowie zlecenia
Zwróć uwagę na formę zatrudnienia. Emerytom opłacają się umowy zlecenia, bardziej niż np. umowy o dzieło. Pracując na zlecenie, podlegasz obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, więc zleceniodawca musi odprowadzać za ciebie składki emerytalne.
Co na tym zyskasz?
Nieco upraszczając: podwyżkę emerytury odpowiednią do wartości składek z umowy zlecenia, które zapisują się na twoim koncie (ZUS podzieli tę wartość przez średnie dalsze trwanie życia wg tabel GUS). Składki co roku są waloryzowane. W tym roku waloryzacja wyniosła 14,87 proc., a dla środków na subkontach 9,91 proc.
Jak podwyższyć wysokość emerytury? Wnioskuj o dodatki, które ci przysługują
Wielu emerytów ich nie dostaje, choć im przysługują. Nie wiedzą, gdzie złożyć w tej sprawie wniosek.
-
Prawo do specjalnego dodatku mają sołtyski (i sołtysi), które pełniły funkcję przez dwie kadencje. Kwota dodatku to 336,36 zł. Wypłaca go KRUS. Aby otrzymać sołtysowe, złóż wniosek w oddziale KRUS właściwym dla miejsca twojego zamieszkania.
-
Osobom, które działały w służbach ratowniczych, też należy się dodatkowe świadczenie. Aby je otrzymywać, trzeba złożyć wniosek u Komendanta Państwowej Straży Pożarnej i udokumentować udział w akcjach ratowniczych co najmniej raz w roku przez 20 lat (w przypadku mężczyzn 25 lat). Aktualna kwota to 258 zł miesięcznie.
-
Warto wiedzieć, że dodatek pielęgnacyjny może się należeć przed 75. urodzinami. Mają do niego prawo młodsi emeryci całkowicie niezdolni do pracy i samodzielnej egzystencji. Nie jest potrzebne orzeczenie o niepełnosprawności, a jedynie zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia. W tej sprawie wniosek trzeba złożyć w ZUS-ie. Od 1 marca dodatek pielęgnacyjny to 330,07 zł miesięcznie.
Jak wnioskować o przeliczenie emerytury?
Formularz wniosku o ponowne obliczenie świadczenia emerytalno-rentowego ERPO jest dostępny na stronie zus.pl i w każdym oddziale ZUS. Wniosek można złożyć osobiście lub przez pełnomocnika w dowolnej jednostce organizacyjnej ZUS albo elektronicznie, za pośrednictwem platformy PUE-ZUS. Jeśli pobierasz emeryturę i pracujesz (opłacane są składki na ubezpieczenie społeczne), pierwszy wniosek o zwiększenie emerytury o kwotę składek możesz złożyć po roku od podjęcia pracy. Kolejne – raz w roku.
Jeśli możesz udokumentować zarobki za lata sprzed roku przejścia na emeryturę (znalazłaś dokumenty, których wcześniej nie dostarczyłaś do ZUS-u), wniosek możesz złożyć w każdej chwili. Gdy po przeliczeniu okaże się, że kwota zamiast wzrosnąć, będzie mniejsza, ZUS nie obniży wypłaty. Nic nie ryzykujesz.
Czy od niekorzystnej decyzji ZUS-u można się odwołać?
Prawo do odwołania dotyczy także niekorzystnej decyzji w sprawie przeliczenia emerytury. Odwołanie można złożyć do sądu okręgowego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych (sądu pierwszej instancji). Masz na to miesiąc od dnia, w którym odbierzesz decyzję.
Odwołanie należy złożyć w oddziale ZUS, który wydał decyzję (można też wysłać pocztą). Podaj w nim numer decyzji i uzasadnij, dlaczego się z nią nie zgadzasz. ZUS może uznać odwołanie za zasadne i zmienić lub uchylić decyzję. Zwykle jednak tego nie robi, wtedy ma obowiązek przekazać sprawę do sądu w ciągu 30 dni. Sąd powiadamia obie strony o wydanym postanowieniu albo o terminie rozprawy. Postępowanie odwoławcze w pierwszej instancji jest wolne od opłat.
