Zioła na sen – pomogą się wyciszyć, szybciej usnąć i lepiej wypocząć w nocy. Jak je stosować?

Zioła, które mają działanie uspokajające zaliczane do grupy roślin sedativa. W ziołolecznictwie stosowane są do hamowania nadpobudliwości psychicznej i ułatwienia zasypiania. Do tej grupy ziół należą:

• kozłek lekarski (waleriana)
• chmiel
• męczennica cielista
• melisa lekarska
• lawenda lekarska 
• rumianek lekarski
• serdecznik pospolity 
• owies siewny

Zioła na sen – czy są skuteczne?

Gdy żyjemy w ciągłym stresie, przeżywamy wiele napięć, pojawiają się zły nastrój i kłopoty ze snem. Statystyki pokazują, że nawet 1/4 pacjentów zgłaszających się do lekarza, skarży się na trudności w zasypianiu lub płytki przerywany sen, który nie daje wypoczynku. 

Zaburzenia snu stanowią nie tylko objaw różnych chorób, ale często samodzielną chorobę, a nieleczone powodują podwyższone ryzyko depresji. W jaki sposób pokonać problemy ze snem? Najłatwiej sięgnąć po farmakoterapię, która działa bardzo szybko i skutecznie, ale jest rozwiązaniem raczej doraźnym, które ma wiele wad. Najpierw zawsze warto wypróbować uspokajające i nasenne właściwości ziół. 

Specjaliści przyznają, że zioła o działaniu uspokajającym (sedativa) mają o wiele słabsze działanie nasenne w porównaniu z lekami syntetycznymi tego typu, na przykład barbituranami czy benzodiazepinami. Nie oznacza to jednak, że są nieskuteczne, ponadto mają zalety - przede wszystkim mogą być stosowane częściej, ponieważ nie są toksyczne i nie powodują uzależnienia.

Zioła uspokajające stosowane jako leki nasenne chronią ośrodkowy układ nerwowy przed stresem dnia codziennego, pozwalają na odprężenie psychiczne, sprzyjają relaksowi przed snem i ułatwiają zasypianie. Stosuje się je bardzo często w praktyce codziennej, polecane są również u pacjentów w podeszłym wieku.

Jakie zioła pomagają na sen? 

Kozłek lekarski (waleriana)

Kozłek lekarski od dawna jest znany jako środek uspokajający i ułatwiający zasypianie. Za te właściwości  odpowiadają zawarte w kozłku substancje czynne: walepotriaty, olejek eteryczny i kwas walerenowy. Związki te działają przeciwlękowo, łagodzą stany niepokoju, a nawet agresywność. Kwas walerianowy ma działanie rozkurczające, zmniejsza napięcie mięśni gładkich przewodu pokarmowego, dróg moczowych i żółciowych oraz obwodowych naczyń krwionośnych.

Napar z kozłka lekarskiego na sen

• 1 łyżeczkę korzenia kozłka (waleriany) zalej filiżanką wrzącej wody
• Zaparzaj pod przykryciem 10-15 minut, a następnie przecedź
• Pij po 1/4 szklanki 2-3 razy dziennie albo tylko szklankę naparu na godzinę przed snem

Napój na sen z walerianą

• Do szklanki ciepłego mleka (zawiera wapń ułatwiający zasypianie i tryptofan, który bierze udział w wytwarzaniu melatoniny, hormonu snu) z łyżką miodu (uspokaja) dodaj 40-60 kropli waleriany
• Miksturę wypij na godzinę przed pójściem do łóżka

Uspokajające inhalacje z walerianą

• Wieczorem możesz też wdychać krople walerianowe
• 3-5 razy każdą dziurką wykonaj wolny wdech i wydech, zatykając przeciwną dziurkę

Męczennica cielista

Męczennica jest jednym z najsilniejszych ziół uspokajających. Leczy przewlekłą bezsenność. Działa przeciwlękowo i rozkurczowo na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego.

Herbatka z męczennicy

• 1/2 łyżeczki wysuszonego ziela (ok. 4 zł/50 g) wsyp do filiżanki.
• Zaparzaj przez 15 minut. Przecedź.
• Wypijaj herbatkę przed snem.

Nalewka z męczennicy

• 50 g rozdrobnionego ziela umieść w 2-litrowym słoju. Zalej 1/2 litra 40-proc. czystej wódki, wymieszaj.
• Zakręć słój, przenieś w ciepłe i zaciemnione miejsce na ok. 3 tygodnie, co parę dni nim wstrząśnij.
• Na koniec zioła odciśnij, a macerat przefiltruj. Przelej do ciemnej butelki. Stosuj 1-4 ml (łyżeczka do herbaty to 5 ml) nalewki 3 razy dziennie.

Szyszki chmielu

Szyszki chmielu zawierają garbniki, olejki eteryczne, mircenol, lupulinę i wiele innych leczniczych substancji. Dzięki temu mają właściwości uspokajające, przeciwlękowe, nasenne, rozkurczowe. Chmiel rośnie dziko – na polanach, wzdłuż rzek i w zaroślach. Szyszki można suszyć w temperaturze do 40 st. lub przerobić od razu. Przeciwwskazania: A nie wolno stosować wyciągów z chmielu jednocześnie z lekami uspokajającymi, A ponieważ ma właściwości nasenne, nie wolno go stosować osobom prowadzącym samochód tuż przed jazdą. 

Nalewka z szyszek chmielu

Nerwy i stres ukoi nalewka z szyszek chmielu.

• 50 g suszonych szyszek chmielu zalej 200 ml spirytusu i odstaw w zamkniętym słoiku na tydzień
• Nalewkę odcedź i przelej do butelki
• Stosuj łyżeczkę godzinę przed snem

Napar z szyszek chmielu

Prostszy i łatwiejszy w przygotowaniu od nalewki jest napar chmielowy. Ale przygotuj się – mikstura ma niestety gorzki smak. 

• Wrzuć do kubka 1-2 szyszki
• Zalej wrzącą wodą i zaparzaj pod przykryciem przez ok. 10-20 minut
• Pij 2 razy dziennie po pół kubka

Ziołowa kąpiel z szyszkami chmielu

Chmielowa kąpiel to także doskonały sposób na odprężenie przed snem. Wsyp 5 suszonych szyszek do woreczka i zanurz go w wannie z gorącą wodą. Korzystaj z takiej kąpieli przez ok. 15-20 minut. Po tym zabiegu sen szybko nadejdzie, a stres odpłynie.

Melisa

Stres i napięcie łagodzi zawarty w jej liściach olejek eteryczny, którego składnikami są cytral i cytronelol (stąd ten cytrynowy zapach melisy). Melisa koi nerwy, poprawia nastrój i… ma odświeżający cytrynowo-ziołowy smak.  

Wyciszająca herbatka z melisy

Napar z melisy najlepiej przygotowywać na bazie suchych liści, bo w nich zawartych jest najwięcej wartościowych składników.

• Łyżeczkę suszu zalej szklanką wrzątku i zaparzaj ok. 20 min.
• Napar pij 2, 3 razy dziennie po pół szklanki. 

Uspokajające winko z melisy

• Wsyp do słoika 50 g liści melisy, 10 g kwiatu lawendy, 5 g suszonych czarnych porzeczek
• Zioła zalej 50 ml spirytusu i litrem białego wytrawnego lub półwytrawnego wina
• Maceruj 3 dni, przefiltruj i przelej do czystych butelek 
• Pij raz dziennie 25 ml, najlepiej po kolacji 

Domowe kuracje na uspokojenie i lepszy sen – zioła i masaż

Ziołowa poduszka ułatwiająca zasypianie

Taką poduszkę wypełnia się ziołami, które uspokajają i działają kojąco na układ nerwowy. W sklepach zielarskich kosztuje ok. 30 zł, ale łatwo zrobisz ją sama. Wystarczy uszyć szczelnie zamykaną poszewkę z gęstego płótna (15x15 cm) i napełnić odpowiednimi ziołami (w sumie ok. szklanki, a gdy używamy więcej ziół, to np. po łyżce każdego). 

Oto najlepsze zioła do wypełnienia poduszki na lepszy sen:

• rozmaryn (1,70 zł za 15 g) – pomaga wejść w fazę głębokiego snu,
• szyszki chmielu (6 zł za 50 g) – uspokajają, a przy okazji łagodzą bóle głowy (nawet migrenowe!),
• macierzanka piaskowa (50 g/3,90 zł) – uspokaja i łagodzi lęki, które mogą utrudniać zasypianie,
• kwiaty lawendy (4,50 zł za 50 g) – pomagają się wyciszyć, a dodatkowo oczyszczają drogi oddechowe,
• rumianek (3,40 zł za 50 g) – odpręża i uspokaja,
• płatki róż (15 zł za 50 g) – pomagają zasnąć,
• liście brzozy (2,40 zł za 50 g) – zmniejszają napięcie i bóle głowy.

Przed snem kładziemy ziołową poduszkę kładziemy na poduszce, na której śpimy, pod głową lub obok (jeśli zioła pachną za mocno). Poduszeczkę można używać 3-4 tygodnie, potem zioła trzeba wymienić na nowe.

Ziołowy napar na dobry sen 

Przygotowuje się go z ziół, które pomagają się wyciszyć i ułatwiają zasypianie. Dzięki nim twój sen będzie głęboki i spokojny, a rano wstaniesz wypoczęta i pełna energii. Olejki zawarte w walerianie (czyli kozłku lekarskim), melisie i lawendzie redukują napięcie i lęk, dzięki czemu sen przychodzi szybciej.

Składniki mieszanki

• 30 g szyszek chmielu (3,70 zł za 25 g)
• 20 g kwiatów lawendy (4,50 zł za 50 g)
• 20 g melisy (3 zł za 50 g)
• 10 g kozłka lekarskiego (2,90 zł za 50 g) 

Przygotowanie naparu

Zioła zmieszaj. 1,5 łyżeczki mieszanki zalej szklanką gorącej wody, odstaw pod przykryciem na 10 min i przecedź. Pij szklankę naparu przed snem doraźnie (gdy się zdenerwujesz) lub zastosuj 7-dniową kurację, jeśli od dłuższego czasu jesteś podenerwowana lub przemęczona (nawarstwiające się przez wiele dni zmęczenie paradoksalnie może pogłębiać problemy z zasypianiem i snem).

Odprężająca kąpiel z biedrzeńca

Gdy masz za sobą ciężki dzień i chcesz zasnąć, ale przeszkadzają ci w tym emocje, zrób sobie odprężającą kąpiel z odwarem z ziaren biedrzeńca. Ziarna biedrzeńca zawierają duże stężenie olejków eterycznych łatwo wchłaniających się przez drogi oddechowe. Działają one uspokajająco i łagodnie nasennie.  Stosuj ją w razie potrzeby lub 2-3 dni z rzędu.

Składniki

• 1/2 szklanki ziaren biedrzeńca (ok. 7 zł za 50 g)
• 2 l wody Jak zrobić i stosować

Przygotowanie

Ziarna lekko zmiażdż i wsyp do rondelka. Zalej je letnią wodą i gotuj 10 min na małym ogniu. Ściągnij naczynie z gazu i odstaw na pół godz. Przecedź, wlej do wanny napełnionej do połowy ciepłą wodą (ok. 38 st.) i kąp się 20 min. W trakcie kąpieli rozluźnij się – oddychaj głęboko i spokojnie (wdychaj powietrze nosem, a wydychaj ustami). Od razu po kąpieli połóż się do łóżka.

Akupresura wzmocni nasenne działanie ziół

Na nadgarstku w linii prostej od małego palca (patrz zdjęcie) znajduje się punkt, którego masowanie pozwoli ci się zrelaksować i sprawi, że staniesz się senna. W miejscu tego punktu czasami można wyczuć palcami „grudkę”. Uciskaj lub masuj ten punkt przez 2 minuty. Rób to dość mocno (jeśli masz „grudkę”, rób to tak, jakbyś chciała ją spłaszczyć). Najpierw uciskaj prawą, później lewą dłoń. Stosuj codziennie, godzinę przed snem. Efekty odczujesz po tygodniu, ale stosuj ucisk przez kolejne 3 tygodnie (potem stosuj 2-3 razy w tygodniu).Jeżeli w miejscu uciskania poczujesz rozchodzące się ciepło – będzie to oznaczać, że zabieg działa.