Jeśli lekarz popełni błąd lub źle Cię potraktuje, szpital nie zapewni Ci należytej opieki lub jesteś bliską osobą pacjenta, który zmarł z powodu błędu lekarskiego, możesz złożyć skargę. Są instytucje, do których możesz zwrócić się po pomoc w takiej sytuacji. Sprawdź, kiedy i w jakiej sytuacji możesz się zwrócić do przełożonego lekarza, Narodowego Funduszu Zdrowia, rzecznika odpowiedzialności zawodowej lekarzy, Rzecznika Praw Pacjenta, komisji do spraw orzekania o błędach lekarskich lub sądu powszechnego. Kiedy możesz liczyć na odszkodowanie?
Jako pacjent, masz prawo do należytej opieki podczas leczenia w szpitalu lub innej placówce ochrony zdrowia. Jeśli uważasz, że zostało ono naruszone, możesz złożyć skargę.
Jeśli lekarz źle Cię potraktował, zgłoś sprawę przełożonemu medyka
Jeśli, twoim zdaniem, zostałaś niewłaściwie potraktowana przez lekarza czy pielęgniarkę, możesz złożyć skargę u bezpośredniego przełożonego danej osoby: w szpitalu jest nim ordynator, a w przychodni – kierownik. W każdej placówce, która udziela świadczeń zdrowotnych powinna się znajdować w widocznym miejscu informacja do kogo i w jakim trybie można kierować skargi.
Uwaga! Skarga może dotyczyć nie tylko postępowania lekarza lub personelu medycznego, ale także działania samej placówki (np. jeśli podczas pobytu w szpitalu zaginęły ci jakieś wartościowe rzeczy). Składasz ją do dyrektora placówki. Możesz to zrobić osobiście (w wyznaczonych godzinach przyjęć interesantów) lub w formie pisemnej (wtedy domagaj się potwierdzenia jej przyjęcia).
Czy w przypadku błędu lekarskiego można powiadomić Narodowy Fundusz Zdrowia?
Jeśli masz zastrzeżenia co do sposobu, w jaki udzielono ci (bądź nie) świadczenia medycznego – np. ograniczono ci dostęp do specjalisty – możesz złożyć skargę do oddziału wojewódzkiego lub centrali NFZ. Wykaz adresów znajdziesz na stronie www.nfz.gov.pl. Możesz to zrobić osobiście lub skorzystać z faksu, poczty lub platformy e–PUAP (konieczny profil zaufany). Możesz także wysłać skargę e-mailem ale tu warunek – musisz mieć podpis elektroniczny. Jeśli go nie posiadasz, skarga przekazana tą drogą pozostanie nierozpoznana.
Uwaga! Pamiętaj, że pracownicy NFZ nie są upoważnieni do oceny decyzji medycznych, podejmowanych przez lekarzy w procesie leczenia. Twoja skarga trafi do dyrektora oddziału wojewódzkiego NFZ, który musi na nią odpowiedzieć. Jeśli nie zgodzisz się z jego decyzją, możesz odwołać się do prezesa NFZ, a następnie do wojewódzkiego sądu administracyjnego.
Na czym polega skarga do rzecznika odpowiedzialności zawodowej lekarzy?
Gdy uważasz, że lekarz wykazał brak należytej staranności, albo zachował się nieetycznie, możesz złożyć na niego zażalenie do okręgowego rzecznika odpowiedzialności zawodowej przy izbie lekarskiej, do której dany specjalista należy. Rejestr wszystkich lekarzy prowadzi Naczelna Izba Lekarska. Po wpisaniu na jej stronie imienia i nazwiska lekarza wyświetli się informacja do jakiej izby należy.
Jeśli rzecznik uzna, że skarga jest uzasadniona, skieruje sprawę do rozpatrzenia przez właściwy okręgowy sąd. Będzie cię też reprezentował przed sądem lekarskim. Postępowanie jest jawne, a ty, jako poszkodowana, masz prawo do udziału w rozprawach. Możesz też powoływać biegłych, przedstawiać ich opinie, zbierać dowody. Po przeprowadzeniu postępowania wobec lekarza może zostać orzeczona kara upomnienia, nagany, a nawet ograniczenia wykonywania zawodu. Skierowanie sprawy do rzecznika odpowiedzialności zawodowej nie wyklucza sądowej drogi dochodzenia roszczeń.
Ważne. Przed sądem lekarskim nie uzyskasz odszkodowania finansowego. Jeśli któraś ze stron nie zgadza się z wyrokiem sądu lekarskiego, może się odwołać do Naczelnego Sądu Lekarskiego. Należy je złożyć w ciągu 14 dni od daty doręczenia wyroku okręgowego sądu lekarskiego.
Jak złożyć zażalenie do Rzecznika Praw Pacjenta?
Gdy doszło do naruszenie praw pacjenta, poskarż się Rzecznikowi Praw Pacjenta. Skargę możesz przesłać pocztą lub e-mailem na adres podany na stronie internetowej rzecznika: www.bpp.gov.pl. Nie ponosisz z tego tytułu żadnych opłat. Zażalenie powinno zawierać krótki opis stanu faktycznego oraz dane pokrzywdzonego. We wniosku należy uwzględnić dane zakładu opieki zdrowotnej, na terenie którego doszło do naruszenia tych uprawnień.
Uwaga! Nie zapomnij podpisać skargi, bo Rzecznik nie rozpatruje tych anonimowych. Jeżeli sygnałów o nieprawidłowościach w danej placówce było więcej, Rzecznik może uznać, że zostały naruszone zbiorowe prawa pacjentów.
W jakiej sytuacji można złożyć wniosek do komisji do spraw orzekania o błędach lekarskich?
Gdy w trakcie leczenia szpitalnego doznałaś uszczerbku na zdrowiu, bo lekarz postawił błędną diagnozę, możesz wystąpić do wojewódzkiej komisji do spraw orzekania o błędach medycznych właściwej ze względu na siedzibę szpitala (mieści się przy urzędzie wojewódzkim). Taki wniosek może złożyć sam pacjent, jego przedstawiciel ustawowy lub jego spadkobiercy (gdy pacjent zmarł). Należy to zrobić w ciągu roku od dnia, w którym dowiedziałaś się o zakażeniu czy uszkodzeniu ciała i nie później niż w 3 lata od wystąpienia zdarzenia. Do wniosku trzeba dołączyć dowody uprawdopodabniające okoliczności w nim wskazane i potwierdzenie uiszczenia opłaty – 200 zł.
Maksymalne odszkodowanie to 100 tys. zł, a w przypadku zgonu pacjenta – 300 tys. zł. Gdy któraś ze stron nie zgadza się z werdyktem, może się odwołać. Wówczas komisja zbierze się ponownie. Od drugiego orzeczenia odwołanie przysługuje tylko do sądu. Odszkodowanie może być wypłacone już po 7 miesiącach od złożenia wniosku.
Kiedy można podać do sądu szpital lub przychodnię?
Możesz też dochodzić swoich praw na zwykłej drodze sądowej. Pozew powinnaś złożyć w sądzie właściwym dla siedziby placówki medycznej. W zależności od kwoty, jakiej się domagasz, będzie to sąd rejonowy albo okręgowy (jeśli żądanie przekracza 75 tys. zł). Wcześniej warto skonsultować się z prawnikiem, który specjalizuje się w prawie medycznym. Dochodzenie odszkodowania na drodze sądowej trwa długo, ale uzyskane kwoty mogą być wyższe niż w przypadku orzeczeń wydawanych przez komisje wojewódzkie.
Roszczenia przeciw szpitalowi, w którym doszło do śmierci pacjenta, może zgłosić w sądzie także rodzina zmarłego. Ma prawo domagać się zadośćuczynienia za doznaną krzywdę spowodowaną utratą osoby bliskiej. Należy pamiętać, że szkoda na osobie przedawnia się z upływem 3 lat od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o niej i osobie odpowiedzialnej za jej naprawienie.
Gdzie się zwrócić, gdy masz zastrzeżenia co do lekarza lub placówki medycznej?
Do tych instytucji możesz zwrócić się o pomoc, gdy masz zastrzeżenia co do opieki zdrowotnej:
- Telefoniczna Informacja Pacjenta: 800 190 590; ogólnopolska bezpłatna infolinia jest czynna całodobowo przez 7 dni w tygodniu;
- Biuro Rzecznika Praw Pacjenta ul. Młynarska 46 01-171 Warszawa. Pon. w godz. 8.00–18.00; wt.- pt. w godz. 9.00– 15.00;
- Narodowy Fundusz Zdrowia - Centrala ul. ul. Rakowiecka 26/30, 02-528 Warszawa, mail: Kancelaria [email protected];
- Naczelna Izba Lekarska (www.nil.org.p) ul. Sobieskiego 110, 00-764 Warszawa tel. +48 22 559 13 00, +48 22 559 13 24;
- Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych (https://nipip.pl) ul. Pory 78, lok. 10, 02-757 Warszawa tel. 22-327-61-61, e-mail: [email protected].
