Dlaczego skóra swędzi? Sprawdź, co może być przyczyną i jak sobie pomóc

Z wiekiem skóra staje się mniej napięta, pojawiają się zmarszczki. To naturalne zjawisko. Ale gdy swędzi i piecze, przyczyną mogą być nie tylko choroby skórne. Przedstawiamy możliwe przyczyny swędzenia skóry, w tym choroby skóry, czynniki środowiskowe i dietetyczne. Odkryj, co może powodować swędzenie skóry i jak można sobie pomóc, aby pozbyć się tego nieprzyjemnego objawu.

Zimno lub ciepło przyczyną swędzenia skóry

Zimna to najgorsza dla skóry pora roku. Mróz, ostry wiatr i centralne ogrzewanie powodują uszkodzenie płaszcza lipidowego, co sprawia, że skóra błyskawicznie traci wilgoć. Dlatego zimą i wiosną często skóra jest bardziej wrażliwa, towarzyszy jej uczucie ściągnięcia, jest zaczerwieniona, łuszczy się, szczypie. Aby temu zapobiec, podstawą jest odpowiednie nawilżenie.

Co robić, gdy skóra swędzi od zimna lub ciepła?

• Codziennie smaruj skórę balsamem lub kremem nawilżającym, najlepiej w ciągu trzech minut od wyjścia z kąpieli, by woda wolniej odparowywała ze skóry. Zwróć uwagę na mocznik w składzie (w stężeniu około 10%).
• Usta smaruj wazeliną (najlepiej z witaminą A, obowiązkowo, gdy jesteś na świeżym powietrzu).
• Raz w tygodniu rób maskę parafinową na dłonie. Wazelina i parafina budują okluzję, czyli przestrzeń na skórze, która utrzymuje nawilżenie.
• Wietrz często mieszkanie.
• Pij przynajmniej 1,5 l. wody dziennie.
• Przy powtarzającym się kontakcie z wodą używaj rękawiczek ochronnych, najlepiej bezpudrowych.

Skóra swędzi, gdy uczula balsam, proszek do prania, pyłki

Objawy uczulenia zwykle pojawiają się w miejscach na skórze, które miały bezpośredni kontakt z alergenem. Zaczerwienienie, uporczywe swędzenie, czasem obrzęk, czy też pęcherzyki pojawiają się po 1-2 dniach (do 72 godzin).

Spośród substancji stosowanych w kosmetykach najczęściej uczulają: aldehyd cynamonowy, alkohol, eugenol, isoeugenol, hydroksycytronellal, geraniol, aldehyd a-amylocynamonowy, olejki: różany, geraniowy, cytronelowy, sosnowy. W środkach piorących są to najczęściej substancje zapachowe określane jako: parfum, aroma, fragrance.

Uczulać mogą też pyłki roślin, roztocza kurzu domowego, sierść zwierząt domowych.

Co robić, gdy skóra swędzi z powodu alergii?

• Podstawą leczenia jest unikanie substancji powodujących alergię. Zrób testy kontaktowe oraz testy z krwi. Skonsultuj się z lekarzem, który najpewniej zaleci stosowanie środków antyalergicznych, np. z desloratadyną, cetyryzyną, loratadyną.
• Wypróbuj maści bez recepty, np. z nagietka, rumianku lub preparaty na bazie tlenku cynku.

Łuszczyca przyczyną swędzenia skóry

Choroba najczęściej ujawnia się między 10. a 40. rokiem życia. Skóra swędzi, jest zaczerwieniona, podrażniona i pojawiają się wykwity pokryte srebrzystymi łuskami. Zmiany najczęściej pojawiają się na łokciach, kolanach, tułowiu, na skórze głowy, ale mogą także występować na dłoniach, w pachwinach, pod biustem. Szczególnie szkodliwe jest zimne i suche powietrze.

Co robić, gdy skóra swędzi z powodu łuszczycy?

• Dlatego w chłodne dni dbaj o nawilżanie powietrza w domu, co ogranicza ryzyko zaostrzenia łuszczycy.
• W leczeniu kluczowe jest stosowanie maści dziegciowych, cygnoliny, kortykosteroidów, pochodnych witaminy D, w nasilonych przypadkach leków doustnych.
• Do kąpieli używaj emolientów z substancjami leczniczymi (flawonoidy, lizaty bakteryjne).
• Swędzenie złagodzi krótka kąpiel: 1 szkl. płatków owsianych zagotuj w 1 l. wody. Odcedź, wlej wywar do wanny. Kąpiel powinna trwać do 10 minut.

Menopauza może powodować swędzenie skóry

Podczas menopauzy poziom estrogenów spada, przez co skóra staje się pergaminowa, zwiotczała oraz bardziej sucha, co związane jest z zanikaniem gruczołów łojowych. Swędzą łokcie, dekolt, kark i piersi.

Co robić, gdy skóra swędzi z powodu menopauzy?

• Dlatego odstaw pieniące się żele i płyny do kąpieli (uszkadzają barierę lipidową skóry) na rzecz płynów z napisem emolienty.
• Używaj balsamów, które mają gęstą konsystencję – lepiej natłuszczają i nawilżają.
• Sięgnij po preparaty złuszczające (peeling kwasowy, peeling enzymatyczny, drobnoziarnisty scrub) oraz kremy z kwasem hialuronowym.
• Zwróć uwagę, by w diecie było więcej produktów z kwasami omega 3 (oleje roślinne, tłuste ryby) oraz fitoestrogenami (soja, napoje sojowe bez cukru, ciecierzyca, nasiona lnu, orzeszki ziemne, tofu).

Zbyt wysoki poziom cukru może powodować świąd skóry

Sucha, swędząca się skóra, wolniejsze gojenie się ran mogą być sygnałem insulinooporności lub cukrzycy. Gdy towarzyszy temu wzmożone pragnienie, częstsze oddawanie moczu, ciągłe poddenerwowanie, nawracające infekcje, np. okolic intymnych, zrób pomiar stężenia glukozy we krwi na czczo, a wynik skonsultuj z lekarzem.

Co robić, gdy skóra swędzi z powodu zbyt wysokiego poziomu cukru?

• Zwróć uwagę na skórę stóp: do mycia używaj emolientów, dokładnie osuszaj skórę po myciu, używaj kremów antybakteryjnych zapobiegających grzybicy.
• Aby chronić skórę (pachwin, ud, pod piersiami) stosuj talk.
• Sięgaj po kremy z mocznikiem i gliceryną.
• Stosuj apteczne produkty do pielęgnacji suchej i wrażliwej skóry dla chorych z cukrzycą.

Niedobór żelaza przyczyną swędzenia skóry

Przez niski poziom żelaza organizm nie jest w stanie dostarczyć komórkom odpowiedniej ilości tlenu. To odbija się na kondycji skóry, która staje się sucha, blada, kąciki ust zaczynają pękać. Gdy ograniczasz produkty pochodzenia zwierzęcego, czujesz się osłabiona i swędzi cię skóra na całym ciele, zbadaj poziom żelaza we krwi. Leczenie anemii powinno się odbywać pod okiem lekarza, który przepisze odpowiednią suplementację.

Co robić, gdy skóra swędzi z powodu niedoboru żelaza?

• Możesz wspomagać się zakwasem z czerwonych buraków.
• Pamiętaj, że żelazo lepiej wchłania się w obecności witaminy C, dlatego jedz więcej czerwonej papryki, natki pietruszki, cytrusów. 

Choroby nerek powodują swędzenie skóry

Choroby nerek często przebiegają bardzo podstępnie, bez charakterystycznych objawów. Gdy pojawia się swędzenie skóry (pleców, tułowia i twarzy), siniaki, parcie na pęcherz, osłabienie, gorączka, bóle w dolnej części pleców zrób badanie ogólne moczu oraz określenie poziomu kreatyniny we krwi.

Co robić, gdy skóra swędzi z powodu choroby nerek?

• Na uporczywy świąd skóry przy chorobach nerek stosuje się specjalistyczne preparaty przeciwświądowe, a w ciężkich przypadkach leki doustne.

Świąd skóry to objaw nadmiaru stresu

Podczas stresu z końcówek nerwowych w skórze uwalniane są neuropeptydy, które mogą wywoływać rumień lub czerwone plamy, bladość, wysypkę. Obniża się tzw. próg świądowy – skóra, ubranie zaczyna „gryźć”.

Co robić, gdy skóra swędzi z powodu nadmiaru stresu?

• Wówczas postaraj się znaleźć indywidualny sposób na rozładowanie napięcia: spacer, praca w ogrodzie, zabawa z psem.
• Unikaj kremów z retinolem, witaminą C oraz kwasami o wysokich stężeniach, nie stosuj mocnego makijażu.

Co pomaga, a co szkodzi na swędzącą skórę?

Na swędzenie skóry doraźnie pomoże kąpiel w letniej wodzie z dodatkiem podchlorynu sodu w stężeniu zaleconym przez lekarza. Skuteczna będzie też metoda mokrych opatrunków: na skórę pokrytą emolientem nałóż zwilżone ciepłą wodą bandaże lub bawełniane ubranie (podkoszulka, leginsy). Okład noś nawet do 12 godzin na dobę przez 7 dni. 

Co poprawia kondycję skóry?

• Dermokosmetyki, bawełniane rękawiczki podczas prac domowych.
• Picie 1.5-2 l. wody mineralnej.
• Jedzenie sezonowych warzyw i owoców – mają sporo wody.
• Spożywanie oleju z ogórecznika, 2 razy w tygodniu tłustych ryb (mają wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 – odżywiają skórę od środka).

Co szkodzi skórze?

• Kosmetyki z konserwantami, barwnikami i perfumami,
• brudne akcesoria do makijażu,
• smog,
• dym nikotynowy,
• rzadko czyszczona klimatyzacja,
• korzystanie ze słońca bez filtrów UV,
• sól i słodycze w diecie,
• długie kąpiele,
• gorące prysznice.