5 fermentowanych napojów dla zdrowia. Poznaj ich właściwości i przygotuj sama w domu

Proces fermentacji sprawia, że niektóre składniki odżywcze, np. witaminy z grupy B, cynk, żelazo i wapń, są lepiej wchłaniane – nawet w 80 procentach. Dlatego warto sięgać po fermentowane napoje: buzę z kaszy jaglanej, kefir wodny, zakwas buraczany, kombuchę i kwas chlebowy. 

Właściwości zdrowotne napojów fermentowanych

Fermentacja jest metodą wykorzystywaną do utrwalania żywności przez człowieka od tysięcy lat. To proces wykorzystywania mikroorganizmów, takich jak bakterie czy drożdże, w celu przekształcenia węglowodanów w alkohol lub kwasy organiczne. Proces ten zachodzi w warunkach beztlenowych. Zastosowanie fermentacji, oprócz konserwowania żywności, korzystnie wpływa na kształtowanie pożądanych cech zdrowotnych i walorów smakowych. 

Fermentacja przede wszystkim konserwuje żywność. W trakcie tego procesu mikroorganizmy wytwarzają kwas octowy, alkohol i kwas mlekowy, które są „bio-konserwantami”. Produkty fermentowane zachowują więc składniki odżywcze, bo proces ten "zamyka" wszystkie wartości fermentowanego produktu i utrwala je. To oznacza, że produkty fermentowane są tak samo zdrowe, albo nawet zdrowsze niż w formie nieprzetworzonej. 

Fermentowana żywność jest bogata w korzystne bakterie, które trafiają do jelit i wspomagają nasz układ odpornościowy. Dzięki temu fermentowana żywność poprawia trawienie i biodostępność składników odżywczych. Wspiera walkę z chorobami i pomaga im zapobiegać, m.in. zakażaniu Helicobacter pylori, nowotworom, chorobom wątroby, zapaleniu stawów, chorobom zapalnym jelit i nietolerancji laktozy. Wykazano ponadto, że fermentowana żywność wpływa na zmniejszenie odczuwanego niepokoju społecznego.

Zakwas buraczany - na co pomaga?

Polecany jest jako uzupełnienie diety osób z niedoborami żelaza. Wspomaga pracę wątroby, wspiera regenerację jej komórek. Pomaga obniżyć ciśnienie tętnicze krwi. 

Jak zrobić?

1. Około 1 kg buraków wyszoruj, cienko obierz, pokrój w kawałki i wrzuć do słoja. Dodaj 4-5 liści laurowych, 4-5 ziarenek ziela angielskiego, 5-6 ząbków czosnku (nie muszą być obrane), kilka ziaren czarnego pieprzu (wg uznania). Zalej wszystko 2 l ciepłej wody z rozpuszczoną solą (łyżka na 1 l).
2. Odstaw w ciepłe miejsce na ok. 10 dni. Przecedź, zlej do butelek. Przechowuj w lodówce. 

Buza, czyli napój fermentowany z kaszy jaglanej

Zawiera dużo witamin z grupy B, dzięki czemu działa tonująco na układ nerwowy, uspokaja i wycisza. Wspomaga pracę układu pokarmowego.

Jak zrobić?

1. Gotuj 15 dag kaszy jaglanej w 3 l wody, aż się rozgotuje. Przestudź i przecedź.
2. 10 g drożdży rozpuść w 1/2 szklanki ciepłej wody z łyżeczką cukru. Pozostaw na kilka minut.
3. Do wody po kaszy dodaj sok z 2 cytryn, 15 dag cukru, garść rodzynek i drożdże z wodą. Dokładnie wymieszaj i pozostaw napój w ciepłym miejscu na 24 godz.
4. Szklane butelki napełnij buzą w 3/4. Przechowuj w lodówce do 3 dni.

Kefir wodny - właściwości i przepis

Wspomaga proces oczyszczania organizmu, ponieważ wspiera korzystną mikrobiotę w jelicie grubym.

Jak zrobić?

1. Do słoja wlej 1 l wody z 3 łyżkami cukru rozpuszczonego w 3 łyżkach wrzątku. Dodaj szczyptę soli, suszone owoce (daktyle, figi, rodzynki, ilość wg uznania), 1/4 łyżeczki melasy, wymieszaj. Dosyp kryształy kefiru wodnego (kupisz przez internet).
2. Słoik przykryj gazą, obwiąż, pozostaw w ciepłym miejscu na 1-3 dni. Wyjmij owoce, przecedź płyn do butelek, dodaj owoce: maliny, jeżyny itp (ilość wg uznania).
3. Zakorkuj butelkę i odstaw w ciepłe miejsce na 12-72 godz., codziennie otwieraj butelkę. 

Kombucha - właściwości i przepis

Zawiera antyoksydanty, dzięki czemu pomaga zapobiegać chorobom serca. 

Jak zrobić?

1. 2 łyżki herbaty zalej 2 l wrzątku, parz 10 minut, przestudź. Przecedź do słoja, dodaj 4 łyżki cukru, 200 ml gotowej kombuchy (starter) i grzyb herbaciany (scoby, kupisz w internecie).
2. Przykryj gazą i odstaw w ciepłe miejsce. Zlej do butelek po 5-7 dniach.
3. Grzybki (do kolejnego nastawienia) zachowaj w słoiku zalane kombuchą, w lodówce.

Kwas chlebowy - jak zrobić?

Poprawia przemianę materii, pomaga odbudowywać prawidłowy mikrobiom jelitowy. 

Jak zrobić?

1. 1,5 kg chleba razowego na zakwasie pokrój w kostkę i podpiecz. Grzanki pokrusz, zalej 5 l ciepłej przegotowanej wody, dodaj 50 g drożdży i 4-5 łyżek cukru. Przykryj i odstaw w ciepłe miejsce na 3 dni.
2. Przecedź przez gęste sito, przelej do butelek (możesz dodać do każdej po kilka rodzynek), zakręć i przechowuj w lodówce, nie dłużej niż 10 dni.