Przesilenie wiosenne czy problemy ze zdrowiem? Jakie objawy mogą cię zaniepokoić

Zmęczenie to w gruncie  naturalny stan, wywołany wzmożonym wysiłkiem fizycznym czy umysłowym. Powinno minąć, gdy odpoczniesz tak jak lubisz – aktywnie lub podczas drzemki.

Kiedy jednak nadchodzi wiosna, brak sił może towarzyszyć ci na co dzień, trudno ci wypocząć. To znak, że cierpisz na syndrom zmęczenia wiosennego. Jest to medyczna nazwa dolegliwości, którą większość z nas zna jako przesilenie wiosenne.

Objawy przesilenia wiosennego

Przesilenie wiosenne to okres w roku, kiedy kończy się zima i rozpoczyna wiosna. Ze względu na zmiany klimatyczne, obecnie w Polsce praktycznie nie mamy przedwiośnia. Temperatura i aura zmieniają się nagle, co sprzyja złemu samopoczuciu.

Przesilenie wiosenne dopada szczególnie osoby wrażliwe na zmiany pogodowe np. chorujących na nadciśnienie, reumatyzm czy astmę. Czas przesilenia wiosennego jest trudny również z uwagi na zmianę czasu zimowego na letni.

Objawy przesilenia wiosennego to:

• osłabienie
• senność
• częste bóle głowy i bóle mięśni (być może spowodowane są niedoborem witamin i soli mineralnych)
• brak siły mięśni (przyczyną najczęściej jest za mało potasu)
• rozdrażnienie
• mniejsza odporność na stres
• bolesne skurcze mięśni (to oznaka niedoboru magnezu)
• nagłe ataki zmęczenia (tak objawia się brak żelaza),
• wypadanie włosów
• łamliwość paznokci

Przesilenie wiosenne możesz odczuwać nawet przez kilka tygodni. Trzeba w tym czasie szczególnie o siebie dbać, wysypiać się, odpoczywać, dobrze się odżywiać.

Przesilenie wiosenne czy przewlekły stres?

Objawy mogą być podobne. Gdy jesteś zestresowana, organizm wytwarza duże ilości kortyzolu. Hormon ten odbiera siły, powoduje, że czujesz się wyczerpana. O przewlekłym stresie mogą świadczyć też: silne chroniczne bóle głowy, kołatanie serca, problemy trawienne, napięcie mięśni. A kiedy przewlekły stres przeżywamy na przełomie zimy i wiosny - objawy są tym bardziej dotkliwe. 

Nasza rada? Postaw na aktywność fizyczną – pod wpływem ruchu wydzielają się tzw. hormony szczęścia. Pomogą też relaksacyjne rytuały: głębokie oddychanie, medytacje, kąpiele z dodatkiem olejków eterycznych, taniec. Warto też pić ziołowe napary, np. z melisy lub zażywać roślinne leki.

Bardzo ważna jest również długość snu (co najmniej 8 godzin) i jego jakość. W zasypianiu pomogą rytuały – wstawanie i kładzenie się spać o tej samej porze.

Wiosenne przesilenie: jak je odróżnić od choroby?

Gdy dolegliwości związane z przesileniem wiosennym nie mijają, warto poszukać innych przyczyn osłabienia i zmęczenia. Jeśli nie wiosenne przesilenie, jakie mogą być inne przyczyny złego samopoczucia i braku energii?

Choroba serca

Uczucie zmęczenia pojawia się przy zapaleniu mięśnia sercowego (ZMS). Męczą wtedy nawet proste czynności, np. odkurzanie. Wynika to z niedotlenienia organizmu.

O zapaleniu mięśnia sercowego mogą też świadczyć: senność, stany podgorączkowe, płytki oddech, kołatanie i zaburzenia rytmu serca, przeszywające bóle w klatce piersiowej.

Zapalenie mięśnia sercowego często występuje po przebytej infekcji wirusowej. Ważne jest więc gdy chorujemy na grypę lub przeziębienie, aby pozostać w domu i dać szansę organizmowi zwalczyć infekcję.

Nasza rada? Aby rozpoznać ZMS, trzeba zrobić: EKG, echo serca, RTG klatki piersiowej. Czasem w postawieniu diagnozy pomocne są też badania krwi. ZMS po infekcji wirusowej często leczy się w szpitalu – w zależności od zaawansowania zmian i ogólnego stanu zdrowia.

Wirusowe zapalenie wątroby typu C

Wirusowe zapalenie wątroby typu C (WZW C) długo może nie powodować objawów, a jedyną oznaką choroby jest zmęczenie. WZW typu C można się zarazić przez kontakt z zakażoną krwią, np. podczas zabiegów kosmetycznych w salonie, gdzie nie zawsze przestrzega się higieny.

Gdy WZW typu C się rozwinie, mogą pojawić się: bóle głowy, mięśni i stawów, wzdęcia, utrata apetytu.

Nasza rada? Zrób badania wykrywające we krwi przeciwciała anty-HCV (od 30 zł bez skierowania). WZW typu C można skutecznie leczyć lekami przeciwwirusowymi, ale tylko w specjalistycznych ośrodkach.

Anemia z niedoboru żelaza

Kiedy w organizmie brak żelaza, zmniejsza się liczba czerwonych krwinek albo zawierają one za mało hemoglobiny – czerwonego barwnika krwi, który dostarcza tlen do komórek. Narządy są niedotlenione i gorzej pracują, a ty jesteś zmęczona i senna.

O anemii i niedoborach żelaza mogą też świadczyć: bóle głowy, omdlenia, wypadanie włosów.

Nasza rada? Poproś lekarza POZ o skierowanie na badanie krwi. O anemii może świadczyć stężenie hemoglobiny poniżej 12 g/dL. Lekarz zaleci preparaty żelaza i dietę bogatą w ten pierwiastek.

Podwyższony poziom cukru

Cukrzyca typu 2 przez lata może nie powodować żadnych dolegliwości. Pierwszą bywa zmęczenie. Gdy cukrzyca jest zaawansowana, mogą się pojawić: ciągłe pragnienie, częste oddawanie moczu, chudnięcie mimo dużego apetytu.

Nasza rada? Zbadaj poziom glukozy. Jeśli wyniki będą nieprawidłowe (powyżej 99 mg/dl na czczo), trzeba zacząć leczenie. Bardzo ważna jest specjalna dieta, aktywność fizyczna, leki, kontrolowanie poziomu cukru. Niekiedy od początku stosuje się insulinę.

Choroby nerek

Jeśli nerki nie dość dobrze oczyszczają krew z toksyn, te gromadzą się i zakłócają pracę wielu narządów. To rzutuje na samopoczucie: czujesz się zmęczona i osłabiona, nie możesz się skoncentrować. Objawy niewydolności nerek to też: ziemista cera, obrzęki nóg, cienie pod oczami.

Nasza rada? Poproś lekarza rodzinnego o skierowanie na badanie ogólne moczu, ocenę kreatyniny, eGFR i mocznika.

Problemy z tarczycą

Zmęczenie bywa jednym z objawów niedoczynności tarczycy. Niedobór hormonów produkowanych przez ten gruczoł skutkuje wyczerpaniem. Poza zmęczeniem o niedoczynności tarczycy mogą świadczyć ponadto: sucha skórę, zaburzenia miesiączkowania, zaparcia, tycie, mimo że nie zmieniłaś diety.

Nasza rada? Trzeba zrobić badania w kierunku chorób tarczycy (TSH, FT3, FT4). Niedoczynność leczy się uzupełniając niedobory syntetycznym hormonem tarczycy.

Niedobór witaminy D

Witamina D ma ogromny wpływ na zdrowie: stan kości, odporność, samopoczucie. Zmęczenie to jeden z objawów jej niedoboru. Gdy brak witaminy D, mogą pojawić się też: bóle głowy, brak apetytu, bezsenność, bóle kostno-stawowe.

Nasza rada? Zażywaj 2-4 tys. j.m. wit. D dziennie. Ale najpierw zbadaj stężenie metabolitu 25(OH)D3 we krwi. O deficycie wit. D świadczy poziom poniżej 20 ng/ml.

Jak sobie radzić z przesileniem wiosennym: 5 napojów na wzmocnienie organizmu

1. Wino aloesowe
   Pięć dużych liści aloesu zmiksuj. Dolej 1/2 l białego wina i 1/2 kg płynnego miodu. Wymieszaj. Wstaw do lodówki na 5 dni. Przecedź. Pij po łyżeczce wina przed obiadem przez miesiąc.
2. Napój z soku brzozowego
   Do szklanki wody mineralnej wlej 3 łyżki soku brzozowego (kupisz w sklepie ze zdrową żywnością). Pij codziennie rano, najlepiej na czczo.
3. Koktajl z mniszka i jarmużu
   Garść młodych liści mniszka starannie umyj, dodaj garść jarmużu. Zmiksuj z połową, pomarańczy, bananem, szklanką wody i łyżeczką ulubionych nasion, np. pestek dyni.
4. Sok z pokrzywy
   W wyciskarce wyciśnij sok z 2 szklanek młodych liści pokrzywy, limonki i nektarynki. Pij codziennie rano do śniadania lub na podwieczorek.
5. Napar z żeń-szenia
   Pół łyżeczki sproszkowanego korzenia zalej gorącą wodą i gotuj przez 15 minut. Pij 1-2 filiżanki naparu dziennie.