Piwonia lekarska słynie głównie z tego, że ozdabia nasze ogrody okazałymi kwiatami i zniewalającym zapachem. Ale jest to także surowiec zielarski o bardzo silnych i szerokich właściwościach leczniczych. Na co pomagają i jak działają domowe kuracje z kwiatów i korzenia piwonii lekarskiej? Przepisy na napary, odwary, wywar i nalewkę.
Spis treści
Piwonia w Chinach uchodziła za symbol zdrowia i żywotności, zaś w Grecji – za boską roślinę, która przepędza złe duchy i koszmary. W rzeczywistości substancje zawarte w tych kwiatach pomagają w chorobach bakteryjnych. Natomiast przyrządzane z korzenia napary, odwary i nalewki pomagają na trądzik, atopowe zapalenie skóry oraz miażdżycę.
Surowcem zielarskim o leczniczych właściwościach są kwiaty oraz korzenie piwonii. Oba te surowce można kupić w formie suszonej w sklepach zielarskich lub zebrać i ususzyć samodzielnie.
Kwiaty piwonii lekarskiej należy zbierać w czerwcu w pogodne dni i suszyć w temperaturze pokojowej oraz w ciemności, w miejscu przewiewnym. Specjalista fitoterapii, dr Henryk Różański, poleca przed suszeniem oskubać kwiaty i suszyć same płatki ułożone cienkimi warstwami.
Natomiast korzenie piwonii wykopujemy wiosną lub jesienią, oczyszczamy z ziemi, rozdrabniamy, a następnie suszymy na słońcu lub w lekko ogrzanym piekarniku.
Piwonia lekarska jako surowiec zielarski jest znana od wielu wieków i była stosowana przez wielu specjalistów fitoterapii. Hippokrates i św. Hildegarda używali korzenia piwonii przy zaburzeniach trawiennych. Lonicerus i Paracelsus polecali go w leczeniu padaczki oraz stosowali jako środek pobudzający miesiączkowanie, czyszczący krew, wzmacniający serce i moczopędny. Haller opisał korzeń piwonii jako lek pomocny w terapii dny (artretyzmu). Bohn wykazał wpływ korzenia piwonii na mózgowie, działanie przeciwpadaczkowe, przeciwko rzucawce i astmie. Leclerc wprowadził do leczenia nalewkę z piwonii.
Lecznicze właściwości wykazują kwiaty oraz korzenie piwonii. Obie te części rośliny mają inny skład i wykazują inne działanie na organizm, choć w pewnych obszarach się pokrywają. Korzenie piwonii wykazują silniejsze działanie dzięki zawartości skrobi, dekstryn, garbników, sacharoz, alkaloidów, paeonolów, kwasów fenolowych i peonifloryny. Natomiast w kwiatach znajdują się flawonoidy (kemferol) i antocyjany (paeonina).
Kwiaty piwonii dzięki swoim właściwościom działają moczopędnie, odtruwająco, rozkurczowo, uspokajająco i przeciwalergicznie. Wzmacniają również naczynia krwionośne zapobiegając i wspomagając leczenie chorób serca i układu krążenia oraz regulując ciśnienie tętnicze krwi.
Natomiast korzenie piwonii wykazują właściwości przeciwbólowe i przeciwpadaczkowe (przeciwdrgawkowe), rozkurczowe oraz regulujące procesy trawienne. Mają też znacznie silniejsze niż kwiaty działanie uspokajające, przeciwnerwicowe, przeciwlękowe i rozluźniające.
Kwiaty piwonii pomagają w leczeniu:
Korzenie piwonii pomagają w leczeniu:
Przepisów na domowe kuracje z kwiatów i korzeni piwonii lekarskiej możemy znaleźć wiele. Napary, odwary i wywary można stosować doustnie, ale także miejscowo na problemy skórne. Można je stosować bezpiecznie, ale wewnętrznie tylko w określonej dawce podanej przy każdym przepisie. Uwaga! Żadnych kuracji z piwonii lekarskiej bezwzględnie nie wolno stosować w ciąży.
Łyżeczkę suszonych płatków piwonii lekarskiej (ok. 8 zł za 50 g) zalej szklanką wody. Gotuj 15 min na małym ogniu, a następnie odcedź. Kiedy się zdenerwujesz wypij letni wywar.
Odwar reguluje poziom cukru we krwi (cukrzyca często idzie w parze z chorobami tarczycy). Normuje też pracę hormonów, które rozregulowuje chora tarczyca. Korzeń piwonii białej można kupić w zielarniach w cenie ok. 15 zł za 50 g.
Łyżkę suszonego korzenia piwonii białej wsyp do rondla, zalej 2 szklankami wrzącej wody i gotuj na małym ogniu przez ok. 15 min. Gdy odwar lekko przestygnie, przecedź go przez sito lub gazę. Pij filiżankę odwaru raz dziennie, po głównym posiłku.
Napar z piwonii lekarskiej 1 łyżeczkę kwiatów piwonii lekarskiej (50 g/13 zł) wsyp do garnuszka i zalej szklanką gorącej wody. Przykryj naczynie spodkiem i odstaw do zaparzenia na 20 minut. Przecedź przez sitko. Pij po 1/4 szklanki letniego naparu 3-4 razy dziennie przez 2 tygodnie. Zrób dwutygodniową przerwę i powtórz kurację.
UWAGA! Nie stosuj kuracji częściej niż raz na kwartał i nie przekraczaj dawek podanych w przepisie.
2 łyżki rozdrobnionych korzeni zalać 2 szklankami wody, doprowadzić do wrzenia, zagotować, gotować 5 minut, odstawić na 30 minut, przecedzić. Wypić w dwóch lub trzech porcjach w ciągu dnia.
Sporą szczyptę rozdrobnionych kwiatów zalać 1-2 szklankami wrzącej wody, przykryć, odstawić na 30 minut, przecedzić. Wypić w ciągu dnia małymi porcjami. Na oczy opuchnięte, podrażnione i zmęczone – okłady z naparu 30-40 minutowe. Naparem przemywać cerę podrażnioną i z wypryskami.
100 g korzeni świeżych lub suchych zalać 500 ml ciepłego alkoholu 40-60%, macerować przynajmniej 14 dni, przefiltrować. Zażywać 2-3 razy dzienni po 5 ml.