By karp był jeszcze zdrowszy najlepiej go upiec. Do ryby warto dodać warzywa, cytrynę, rodzynki, żurawinę czy orzechy.
Fot. 123RF/Picsel
Wokół stołu
Jak przygotować karpia, by był jeszcze zdrowszy i smaczniejszy? Wypróbuj 6 doskonałych przepisów
Marta Barczyńska
03.11.2024 10:38
Wiemy, że karp jest zdrowy, ale większość z nas je go tylko na wigilię. A szkoda, bo ta ryba ma wiele właściwości zdrowotnych! Jedzony regularnie karp (wystarczy raz w tygodniu) poprawia pracę serca i pamięć oraz podnosi odporność organizmu. Na co zwrócić uwagę kupując karpia? Jak go przechowywać i przygotowywać, by jeszcze korzystniej wpływał na zdrowie? Wypróbuj 6 doskonałych przepisów.
Karp to średnio tłusta ryba, która zawiera nienasycone kwasy tłuszczowe oraz witaminy z grupy B. Dzięki temu chroni nasze serca i wspiera pracę mózgu. Światowa Organizacja Zdrowia WHO zaleca jedzenie karpia jako jednego z gatunków ryb najmniej obciążonych metalami ciężkimi. Wystarczy spożywać tylko raz w tygodniu porcję karpia (150 g – 200 g), by wspomóc pracę układu krążenia, nerwowego i odpornościowego. Można go przyrządzić na wiele smacznych sposobów, więc się nie znudzi! A odpowiednio przygotowany ma jeszcze więcej wartości odżywczych (patrz na przepisy). Ważne jest też wybranie świeżej ryby.
Jak kupić dobrego karpia?
Szukaj karpia o wadze 1,2 kg – 1,5 kg. Młode ryby mają delikatniejsze i mniej tłuste mięso. Jednak, jeśli będzie zbyt mały (poniżej 1 kg), będzie mieć dużo ości.
Ryba powinna mieć czerwone skrzela, przylegające łuski, szkliste i wypukłe oczy, płetwy – wilgotne i śliskie, wydatny garb i okrągły brzuch.
W dotyku mięso powinno być sprężyste. Wystarczy lekko nacisnąć rybę. Jeśli nie zostaje ślad – ryba jest świeża.
Uwaga! Po kolorze ciężko rozpoznać dobrą rybę. Jest on uzależniony od tego, jaki materiał pokrywa dno zbiornika, w którym ona żyje. Karp może mieć kolor oliwkowy, ciemnozielony, a czasami wpadać nawet w brąz czy czerń. Kolor nie ma wpływu na smak mięsa.
Jak przechowywać i przygotować karpia, by był smaczny?
Karpia przynosimy w płóciennym woreczku (nie torebce foliowej).
Myjemy go w zimnej wodzie i moczymy dobę w czystej wodzie. Zmieniamy ją kilka razy. Dzięki temu pozbędziemy się mulistego smaku.
By łatwiej usunąć łuski, zanurzamy rybę na chwilę we wrzątku. Uważamy patrosząc, by nie naciąć pęcherzyka żółciowego. Jeśli wyleje, mięso nabierze gorzkiego smaku.
Rybę osuszamy ręcznikiem i umieszczamy w lodzie lub obkładamy wkładami mrożącymi – w takiej formie możemy ją przechowywać jeszcze 2 dni (lód czy wkłady zmieniamy co kilka godzin).
Rybę możemy też zamarynować, nacierając solą i obkładając świeżą cebulą lub smarując oliwą i skrapiając sokiem z cytryny. Wkładamy do pojemnika na wędlinę lub owijamy folią aluminiową. Trzymamy na dole lodówki.
Pamiętaj, że najzdrowszy karp jest pieczony, gotowany lub duszony. Najlepiej zrezygnuj ze smażenia ryby. Ale nie martw się, w zdrowszej wersji też masz do wyboru wiele pysznych dań!
Pieczony karp cytrynowy z migdałami
Ma dużo witaminy C, a dzięki migdałom – jeszcze więcej zdrowych, nienasyconych kwasów tłuszczowych.
Składniki:
1 wypatroszony karp (ok. 1,5 kg)
2 cebule
2 cytryny
1 pietruszka
1 seler
1 marchewka
1 szklanka płatków migdałowych
sól
pieprz
oliwa
garść natki pietruszki
3 łyżki miodu
2 listki laurowe
3 kulki ziela angielskiego
Przygotowanie:
Karpia myjemy, skrobiemy i osuszamy. Jedną cebulę obieramy, kroimy w krążki, obkładamy nimi rybę i wstawiamy do lodówki na 2 godziny.
Warzywa zalewamy 2 szklankami wody. Dodajemy sól i pieprz do smaku. Wkładamy liście laurowe, ziele i rybę (wcześniej usuwamy cebulę). Gotujemy 20 minut. Wyjmujemy rybę i marchewkę. Miksujemy pietruszkę, seler i połowę bulionu. Gotujemy sos do zgęstnienia. Wykładamy 2-3 łyżki sosu na półmisek. Ugotowaną marchewkę kroimy w talarki i układamy na półmisku. Dokładamy plasterki cytryny. Resztę sosu przekładamy do sosjerki.
Mieszamy 4 łyżki oliwy z miodem i 1/2 płatków migdałowych. Rybę nacinamy w poprzek. Wkładamy część migdałowego farszu do środka ryby, a część w nacięcia. Karpia przekładamy do naczynia żaroodpornego. Wlewamy resztę bulionu z gotowania. Rybę pieczemy w 200 st. przez 20 minut. 5 minut przed końcem pieczenia w nacięcia wkładamy plasterki cytryny posmarowane oliwą, a karpia posypujemy resztą płatków migdałowych. Wykładamy karpia na półmisek na sos i marchewkę. Podajemy posypanego listkami pietruszki.
Karp w galarecie z żurawiną
Żelatyna zawiera dobry dla naszych stawów kolagen, a żurawina wzmacnia układ moczowy.
Składniki:
1 wypatroszony karp (ok. 1 kg)
2 marchewki
1/2 selera
1 pietruszka
3 liście laurowe
1 łyżeczka pieprzu czarnego
1 łyżeczka soli
5 ziarenek ziela angielskiego
4 łyżeczki żelatyny
natka pietruszki
1/2 szklanki świeżej żurawiny
Przygotowanie:
Karpia patroszymy, usuwamy łuski i kroimy na 2,5-3 cm kawałki. Z włoszczyzny, przypraw i głowy karpia gotujemy wywar.
Umyte kawałki ryby dodajemy do wywaru i gotujemy 20 minut na małym ogniu. Kawałki ostrożnie wyjmujemy i układamy na półmisku. Dekorujemy plasterkami marchewki, żurawiną i natką. Wywar odcedzamy przez sitko i do gorącego dodajemy żelatynę. Dokładnie mieszamy za pomocą trzepaczki, aż żelatyna się rozpuści. Wywarem zalewamy rybę. Gdy ostygnie, wstawiamy do lodówki do stężenia.
Nasza rada! Zamiast świeżej żurawiny możesz użyć 1/3 szklanki suszonej. Wcześniej ją namocz, zalewając wrzątkiem na 2-3 godziny i odcedź.
Karp pieczony w pomidorach i papryce
Pomidory i papryka są bogate w likopen, który działa przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie.
Składniki:
50 dag dzwonków karpia
puszka pomidorów krojonych bez skóry
4 łyżki ketchupu
2 ząbki czosnku
cebula
1 papryka czerwona
1 łyżeczka suszonych ziół, np. bazylii, lubczyku, oregano, estragonu
sól
pieprz
sól
Przygotowanie:
Mieszamy pomidory, ketchup, zmiażdżony czosnek, pokrojoną cebulę i paprykę oraz zioła. Doprawiamy do smaku solą i pieprzem.
Rybę moczymy 2-3 godziny w solance (1 litr wody i 1,5 łyżeczki soli). Myjemy, oprószamy solą i pieprzem. Wkładamy do garnka, zalewamy sosem i pieczemy 30-40 minut w 180 st.
Karp pieczony w pomarańczach
Dzięki dodatkowi pomarańczy i marchewki, tak przyrządzony karp, to bogactwo dobrego dla oczu beta-karotenu.
Składniki:
1 sprawiona tuszka karpia (ok. 1,5 kg)
sól
pieprz
sok wyciśnięty z 2 pomarańczy
przyprawa do ryb
2 łyżki mąki
olej
1 marchewka
1 pomarańcza
3-4 ziarenka czerwonego pieprzu
garść płatków migdałowych
Przygotowanie:
Sprawioną tuszkę karpia kroimy na dzwonki szerokości 4 cm. Płuczemy zimną wodą, osuszamy. Rybę oprószamy solą, pieprzem, skrapiamy sokiem i obtaczamy w mące wymieszanej z przyprawą do ryb. Obsmażamy bardzo krótko na rozgrzanym oleju. Osączamy z tłuszczu na ręczniku papierowym.
Marchewkę obieramy, kroimy w plastry. Pomarańczę sparzamy i kroimy w plastry. Spód żaroodpornej formy wykładamy plasterkami marchewki i pomarańczy. Na tym kładziemy rybę. Zalewamy ją sokiem pomarańczowym. Pieczemy 15 minut w 160 st. Przed podaniem posypujemy ziarenkami czerwonego pieprzu i płatkami migdałowymi.
Pieczony karp nadziewany ziołami
Duża ilość warzyw i ziołowy farsz sprawią, że taki karp usprawni pracę układu pokarmowego. I łatwiej będzie nam strawić także inne potrawy wigilijne.
Składniki:
1 oczyszczony karp bez głowy i ogona (ok. 1,5 kg)
sok wyciśnięty z 1 cytryny
1/2 cytryny
1 cukinia
1 czerwona cebula
1 marchewka
4 ziemniaki
garść natki pietruszki
garść koperku
garść świeżych ziół np. rozmarynu, tymianku, szałwii (lub łyżka suszonych)
2 ząbki czosnku
1/2 szklanki oleju + 1 łyżka
1 łyżeczka słodkiej papryki
Przygotowanie:
Marchew i cebulę obieramy. Wszystkie warzywa kroimy w talarki. Z 1/2 cytryny wyciskamy sok. Mieszamy go z olejem, posiekanymi drobno ziołami, zmiażdżonym czosnkiem i papryką. Warzywa mieszamy z 1/3 ziołowej marynaty. Układamy je na tacce do grilla (lub w naczyniu żaroodpornym).
Karp myjemy, osuszamy i nacinamy. Smarujemy łyżką oleju i skrapiamy sokiem z 1/2 cytryny. Smarujemy w środku resztą ziołowej marynaty. Układamy na warzywach. Pieczemy 40 minut w 180 st. Przed podaniem kroimy pół cytryny i wkładamy w nacięcia.
Karp duszony w szpinaku
Tak przyrządzony, ma sporo żelaza i kwasu foliowego oraz potasu.
Składniki:
50 dag filetów z karpia
20 dag świeżego szpinaku (lub mrożonego)
sól
oliwa
4 ząbki czosnku
1 cebula
rozmaryn
pieprz
gałka muszkatołowa
1/2 szklanki rodzynek
Przygotowanie:
Filety z karpia myjemy. Nacieramy oliwą i połową zmiażdżonego czosnku. Obsypujemy solą, pieprzem i rozmarynem. Zawijamy w folię aluminiową i pieczemy 20 minut w 180 st.
Rodzynki zalewamy lekkim naparem z herbaty. Moczymy 1 godzinę.
Oliwę mieszamy z 1/2 szklanki wody. Dodajemy szpinak, resztę czosnku, posiekaną cebulę i rodzynki z naparem. Doprawiamy do smaku solą, pieprzem i gałką. Dusimy ok. 5 minut. Gdy szpinak zwiędnie, wkładamy rybę, dusimy do odparowania wody.
Karp pieczony w panierce z maślanki
Ma więcej błonnika i nie zawiera glutenu.
Składniki:
50 dag filetu z karpia
1/2 szklanki płatków owsianych
mąka
1/2 szklanki maślanki
oliwa
sól
pieprz
Przygotowanie:
Płatki drobno kruszymy i mieszamy z mąką. Maślankę doprawiamy solą i pieprzem.
Karpia dzielimy na porcje. Każdą obtaczany w maślance i płatkach. Skrapiamy oliwą i pieczemy 20 minut w 160 st. Następnie odwracamy, skrapiamy oliwą i pieczemy kolejne 20 minut.