"Fluor jest szkodliwy!" – od pewnego czasu w prasie, a zwłaszcza w internecie, pojawia się coraz więcej takich informacji. Jako zdrowe reklamowane są pasty bez dodatku fluoru. Ale czy to prawda?
O tym, że fluor szkodzi zdrowiu, można przeczytać coraz częściej. Ale czy to prawda? Prawda, ale nie cała. Chodzi o to, że fluor przyjmowany doustnie w nadmiarze, rzeczywiście może być silną trucizną. Ale mycie zębów pastą z fluorem może nam tylko wyjść na zdrowie.
Ile fluoru szkodzi?
Zapotrzebowanie dobowe na fluor wynosi około 0,01-0,5 mg dla noworodków, 1-2 mg dla dzieci i 3-4 mg dla dorosłych. Nie należy przekraczać dawki 10 mg/dobę. Przyjmowanie większych ilości, np. w pożywieniu czy wdychając opary lub dymy zawierające fluor, może wywołać przewlekłe zatrucie.
Ponadto nadmiar fluoru może powodować uszkodzenie szkliwa zębów (fluorozę – przebarwienia i plamy), osteoporozę, bóle stawów, zwapnienie wiązadeł, niewydolność nerek, zaburzenia pracy żołądka, jelit, mięśni i układu nerwowego. Badania wykazały, że osoby spożywające zbyt duże ilości fluoru częściej zapadają na nowotwory.
To wszystko prawda, ale dzieje się tak wyłącznie wówczas, gdy fluor zjadamy.
Pasty do zębów z fluorem nie są groźne
Przeciwnie! Wprowadzenie przed laty past do zębów zawierających związki fluoru zostało uznane za jedno z największych osiągnięć w zakresie powszechnej ochrony zdrowia. Do dziś najważniejszym sposobem zapobiegania próchnicy jest stosowanie środków zawierających związki fluoru. To ważne zwłaszcza w Polsce, gdzie 80 proc. sześciolatków choruje na próchnicę. Dlatego dla stomatologów tak bardzo niepokojące jest szerzenie się informacji, że tzw. profilaktyka fluorkowa (czyli stosowanie past z fluorem i fluoryzacja zębów) powoduje zachorowanie na osteoporozę, zaburzenia neurologiczne, choroby tarczycy, obniżenie ilorazu inteligencji (IQ) czy niepłodność. Nie ma dowodów naukowych, że fluor szkodzi i wywołuje wymienione zaburzenia zdrowotne!
Fluor - aktualne zalecenia dentystów
Na podstawie najnowszych badań naukowych oraz zaleceń najważniejszych towarzystw lekarskich na świecie opracowano zalecenia stosowania fluoru.
-
Fluor należy stosować tylko zewnętrznie. Oznacza to, że fluoru nie zaleca się przyjmować dodatkowo doustnie, w postaci kropli czy tabletek, a jedynie stosować miejscowo - w pastach i preparatach do fluoryzacji.
- W przypadku dzieci poniżej 6. roku życia ilość pasty nakładanej na szczoteczkę powinna mieć wielkość ziarenka grochu - nie więcej.
- Dzieci poniżej 6. roku życia powinny myć zęby pastą z fluorem wyłącznie pod kontrolą rodziców.
- Płukanki, żele i pianki fluorkowe mogą być wprowadzone dopiero po ukończeniu 6. roku życia.
- Lakiery fluorkowe mogą być stosowane bez ograniczeń wiekowych.
-
Zapobieganie próchnicy za pomocą fluoru (tzw. profilaktyka fluorkowa) musi być dobrana indywidualnie. Trzeba wziąć pod uwagę wiek i wagę dziecka, jego stan zdrowia, zawartość fluoru w wodzie pitnej, pożywieniu (głównie rybach morskich), herbacie oraz ryzyko próchnicy (np. tzw. słabe szkliwo).
- Dwa razy dziennie trzeba szczotkować zęby pastą z fluorem, a po oczyszczeniu zębów nie należy płukać ust wodą, lecz wypluć nadmiar pasty.
Fluor - liczy się stężenie, nie ilość
Skuteczne w zapobieganiu próchnicy zębów są pasty do zębów zawierające co najmniej 1000 ppmF (informacje na opakowaniu pasty). Aby dziecko nie otrzymało zbyt dużo fluoru, należy ograniczyć ilość pasty do zębów nakładanej na szczoteczkę (nie więcej niż wielkość ziarnka grochu). Skuteczność profilaktyczna zależy bowiem od stężenia fluoru w paście, a nie od jej ilości. Gdy dziecko w wieku do 3. roku życia stosuje dwa razy dziennie śladową ilość pasty do zębów (0,2 g dziennie = mniej niż pół małego ziarenko grochu) zawierającej 1000 ppmF, to nawet jeśli połknie całą pastę, nie dochodzi do przekroczenia odpowiedniej dawki fluoru, tj. 0,05 mg F/kg masy ciała/dzień.
Na terenach, gdzie zawartość fluoru w wodzie pitnej wynosi mniej niż 1 mg F/l (informacje na ten temat można sprawdzić w Miejskim Przedsiębiorstwie Wodno-Kanalizacyjnym) zaleca się używanie pasty zawierającej 1000 ppmF w ilości śladowej od wyrżnięcia pierwszego zęba do wieku 3 lat, a następnie w wieku 3-6 lat w ilości ziarna groszku. Dzieci powyżej 6. roku życia, tak jak młodzież i dorośli, powinny stosować pastę zawierającą 1450 ppmF.
