Dieta dr Dąbrowskiej – na czym polega jej fenomen i czy naprawdę działa? Poznaj opinie ekspertów

Spis treści:

• Na czym polega dieta dr Dąbrowskiej?
• Czym jest autofagia? 
• Kim jest dr Ewa Dąbrowska?
• Co jeść na diecie dr Dąbrowskiej
• Etapy diety dr Dąbrowskiej
• Ile kalorii zjada się na diecie dr Dąbrowskiej?
• Jak działa dieta dr Dąbrowskiej? Co się dzieje z naszym ciałem?
• Co leczy dieta dr Dąbrowskiej?
• Czy dieta dr Dąbrowskiej jest zdrowa?
• Kiedy lepiej nie stosować diety dr Dąbrowskiej? 
• Dieta dr Dąbrowskiej – jadłospis na 7 dni

Na czym polega dieta dr Dąbrowskiej?

Szybka utrata kilogramów to kusząca perspektywa dla wielu kobiet. Każda z nas chce szybko zobaczyć efekty odchudzania. Z tego powodu panie często decydują się na zastosowanie postu warzywno-owocowego autorstwa dr Ewy Dąbrowskiej. To czteroetapowa dieta (choć wiele źródeł wymienia jedynie dwa etapy), na którą składa się:

1. Przygotowanie do postu
2. Post warzywno-owocowy
3. Przejście od postu do diety pełnowartościowej
4. Żywienie pełnowartościowe

Według dr Dąbrowskiej dieta może trwać od kilku dni do nawet 6 tygodni, w czasie których spożywa się wyłącznie warzywa i niektóre owoce. Najlepiej, aby były one w formie surowej, z dodatkiem warzyw lekko przetworzonych (gotowanych, bądź w formie soku lub koktajlu).

• Dopuszczalne są wszystkie warzywa z wyjątkiem tych z wysoką zawartością skrobi, tj. ziemniaków i roślin strączkowych.
• Dozwolone w diecie owoce to te z niską zawartością cukru. 

W trakcie diety następuje szybki spadek wagi oraz – co jest głównym zadaniem postu – oczyszczenie i detoks organizmu, szczególnie układu pokarmowego. Autorka swoją dietę poleca szczególnie pacjentom z chorobą miażdżycową, Hashimoto, cukrzycą typu II, chorobą niedokrwienną, zakrzepicą i nadciśnieniem. Zdaniem dr Ewy Dąbrowskiej, taki post może zahamować, a nawet zupełnie cofnąć objawy tych chorób. 

Autorka przekonuje, że post warzywno-owocowy działa  oczyszczająco i leczniczo dzięki procesowi autofagii, który zachodzi w naszym organizmie.

Czym jest autofagia?

Autofagia to biologiczny proces kataboliczny, który polega na utrzymaniu homeostazy (równowagi wewnętrznej) w komórkach organizmu.

– Uszkodzone elementy komórkowe (organelle lub białka o długim okresie półtrwania) są rozkładane na czynniki pierwsze. Podczas tego procesu uwalniana jest duża ilość energii – wyjaśnia w rozmowie z Polską Agencją Prasową dr Ewa Totoń z Katedry Chemii Klinicznej i Diagnostyki Molekularnej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Badaczka dodaje, że ten proces przebiega intensywniej w okresie długotrwałych niedoborów substancji odżywczych, czyli podczas postu. Wtedy organizm do podtrzymania procesów i funkcji życiowych wykorzystuje zalegające złogi, uszkodzone komórki, a nawet patogeny. W trakcie autofagii zostają one oczyszczone lub całkowicie usunięte z organizmu i zastąpione nowymi, zdrowymi komórkami. 

W 2016 roku japoński biolog Yoshinori Ohsumi za odkrycia związane z procesem autofagii otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii. "Odkrycia Ohsumiego doprowadziły do ustalenia nowego paradygmatu w rozumieniu tego, w jaki sposób odradzają się składniki komórki. Jego odkrycia otworzyły drogę do zrozumienia procesów fizjologicznych takich jak adaptacja do głodu czy odpowiedź na zakażenie" – napisano w uzasadnieniu. Swoje badania japoński naukowiec przeprowadził na drożdżach piekarskich, ale szybko okazało się, że te same zależności występują w komórkach wszystkich eukariontów, czyli organizmów żywych. Organizm w razie potrzeby potrafi czerpać energię do podtrzymania głównych czynności życiowych odpadów.

Autofagia może mieć kluczowe znaczenie w leczeniu chorób cywilizacyjnych, takich jak nowotwory, Hashimoto, choroba Parkinsona, Alzheimera, cukrzyca typu II, miażdżyca i inne, gdyż właśnie zaburzenie tego procesu przyczynia się do rozwoju tych schorzeń. 

Kim jest dr Ewa Dąbrowska?

Dr Ewa Dąbrowska jest lekarzem, specjalistą chorób wewnętrznych. W 1978 roku otrzymała tytuł doktora nauk medycznych w dziedzinie immunologii. Do 1999 roku pracowała jako adiunkt w Klinice Chorób Wewnętrznych Akademii Medycznej w Gdańsku (dziś Gdański Uniwersytet Medyczny). Prowadziła w tym czasie działalność dydaktyczną, naukową i lekarską.

Jest autorką ok. 50 prac naukowych i ponad 100 doniesień naukowych. Napisała również trzy publikacje książkowe na temat żywienia i jego wpływu na zdrowie i organizm ludzki: „Przywracać zdrowie żywieniem”, „Dieta warzywno-owocowa a harmonia ciała” oraz „Ciało i ducha ratować żywieniem”. 

Na początku lat 90. dr Ewa Dąbrowska zainteresowała się rolą żywienia w leczeniu chorób cywilizacyjnych. Na podstawie przeprowadzonych badań oraz własnych doświadczeń lekarskich opracowała dietę warzywno-owocową, która głęboko oczyszcza organizm. Pierwotnie dieta opierała się na tymczasowym jedzeniu wyłącznie surowej tartej marchwi i piciu wody. Z czasem dr Dąbrowska do swojego postu wprowadziła pozostałe warzywa i niektóre owoce. 

W 2018 roku założyła Instytut Promocji Zdrowia dr Ewy Dąbrowskiej.

Co jeść na diecie dr Dąbrowskiej

Zasady postu warzywno-owocowego są dosyć proste: w okresie od kilku dni do maksymalnie 6 tygodni spożywamy jedynie niskoskrobiowe warzywa oraz niektóre owoce o niskiej zawartości cukru. Należy jednak zaznaczyć, że owoce w diecie dr Dąbrowskiej pełnią funkcję „deseru”, więc nie powinno być ich dużo. Mogą stanowić maksymalnie jedną czwartą ilości spożywanych produktów. W codziennym jadłospisie powinny się znaleźć 3 główne posiłki oraz 2 mniejsze. 

Dozwolone warzywa w diecie dr Dąbrowskiej:

• marchew
• buraki
• seler
• pietruszka (korzeń i natka)
• chrzan
• rzepa
• rzodkiew
• kapusta (wszystkie rodzaje), 
• kalafior 
• brokuł 
• jarmuż 
• rukola 
• kalarepa 
• szparagi 
• sałata (wszystkie rodzaje) 
• szpinak 
• botwinka 
• seler naciowy 
• pokrzywa 
• szczaw
• cebula (wszystkie rodzaje) 
• szczypiorek 
• por 
• czosnek 
• dynia 
• cukinia 
• kabaczek 
• bakłażan 
• ogórki 
• pomidor 
• papryka

Posiłki komponuje się z wyżej wymienionych warzyw. Uwaga! Osoby z nadciśnieniem tętniczym powinny wyeliminować z diety sól i ogórki kiszone, a diabetycy – gotowaną dynię, buraki i marchew.

Warzywa niewskazane w poście warzywno-owocowym:

• ziemniaki
• bataty
• warzywa strączkowe

Owoce dozwolone w diecie Dąbrowskiej:

• jabłko
• grejpfrut
• cytryna 

oraz w śladowych ilościach:

• owoce jagodowe 
• kiwi 
• granat
• pomarańcze
• mandarynki
• porzeczki 
• agrest
• morele 
• arbuz 
• śliwki
• wiśnie 
• maliny

Owoce zakazane w diecie dr Dąbrowskiej:

• awokado
• owoce suszone, np. daktyle
• banany
• rabarbar

Pozostałe produkty zakazane:

• produkty zbożowe
• pieczywo
• kasze
• ryż
• mięso
• orzechy
• produkty mleczne
• jajka
• ryby
• oleje
• słodycze
• alkohol
• kawa
• herbata czarna

Zgodnie z zaleceniami autorki diety, warzywa i owoce należy spożywać na surowo. Jeśli jednak nasz organizm nie jest przyzwyczajony to jedzenia dużej ilości surowych warzyw, warto przestawiać go stopniowo.

Na początku diety można więc jeść warzywa nieco przetworzone, czyli pieczone, gotowane lub gotowane na parze oraz pić koktajle warzywne. Dozwolone są także zupy warzywne przyprawione ziołami.

 – Surowe warzywa i owoce, jeśli ich nigdy wcześniej nie jedliśmy, mogą być dla naszego organizmu rewolucją – musi sobie wytworzyć enzymy do ich trawienia. Dlatego tak popularne stały się warzywne koktajle – w tej formie warzywa łatwiej się przyswajają – tłumaczy dietetyk Agnieszka Piskała, autorka książki „Chrzań te diety” w wywiadzie dla „Hello Zdrowie”. 

Dr Ewa Dąbrowska przekonuje, że najlepsze efekty diety uzyska się, jedząc warzywa surowe, gdyż tylko w takiej formie zawierają najwięcej polifenoli, likopenu, witamin C, E, β-karotenu, mikroelementów i błonnika. Każda obróbka termiczna obniża poziom wartościowych składników odżywczych.

Za szczególnie wartościowe w procesie oczyszczania dr Ewa Dąbrowska uważa soki z zielonych pędów roślin.  Są one bogatszym źródłem bioaktywnych składników niż korzenie, ponieważ zawierają chlorofil, którego budowa jest pod względem chemicznym podobna do hemoglobiny. Mają aktywne enzymy, które oczyszczają, odtruwają, odnawiają krew, ułatwiają trawienie, alkalizują, dostarczają tlenu, energii, witamin i minerałów w najlepiej przyswajalnej postaci – czytamy na oficjalnej stronie autorki diety.
Zielone soki mogą być przygotowane z:

• natki pietruszki,
• selera naciowego,
• botwiny,
• mniszka,
• pokrzywy,
• szczawiu,
• szpinaku,
• brokułów,
• kapusty,
• jarmużu,
• sałaty,
• kiełków lucerny lub trawy z pszenicy.

W trakcie diety pijemy tylko wodę, herbaty ziołowe oraz soki warzywne bez ograniczeń. Zalecane jest picie co najmniej 3 litrów wody dziennie.

Kuracja pozwala także na aktywność fizyczną, ale mało intensywną, taką jak: spacer, jazda na rowerze, pływanie czy gimnastyka.

Etapy diety dr Dąbrowskiej

Większość źródeł podaje, że dieta dr Dąbrowskiej jest dwuetapowa: dzieli się na post warzywno-owocowy oraz powrót do zbilansowanej diety. To jednak zbyt duże uproszczenie, które może prowadzić do szoku organizmu, nieprzyjemnych skutków ubocznych oraz oczywiście efektu jo-jo. 

Autorka diety, Ewa Dąbrowska, poleca zastosowanie czterech etapów postu warzywno-owocowego.

Etap 1 – przygotowanie

Jeśli nasz organizm nie jest przyzwyczajony do tak dużych ograniczeń żywieniowych oraz jedzenia dużej ilości surowych warzyw, musimy stopniowo przygotowywać go do postu. W tym etapie, trwającym ok. tygodnia, stopniowo eliminujemy z diety kawę, alkohol, mięso, nabiał, cukry, produkty zbożowe, produkty przetworzone i z każdym dniem obniżamy wartość kaloryczną posiłków. Już wtedy organizm zaczyna się powoli oczyszczać i przyzwyczajać do uboższej diety. W pierwszym etapie dozwolone jest jedzenie kasz, owoców, warzyw, nasion i pestek.

Etap II – post warzywno-owocowy

Zasadnicza część diety, czyli post, trwa od 2 do maksymalnie 6 tygodni. W tym czasie jemy wyłącznie warzywa niskoskrobiowe i owoce niskocukrowe w formie jak najmniej przetworzonej. Powinniśmy pić co najmniej 3 litry wody dziennie. Dozwolone są także herbatki ziołowe oraz soki warzywne bez ograniczeń.

Etap III – wyjście z postu

Specjaliści nie mają wątpliwości, że ten etap powinien trwać co najmniej 2 tygodnie lub dłużej, w zależności od potrzeb organizmu. – Z diety powinno się wychodzić długo i stopniowo. Czasami okres wychodzenia trwa dwa razy dłużej niż sama dieta. Nie ma nic gorszego niż po restrykcyjnej diecie rzucić się na jedzenie do tej pory zakazane. Jeśli nasze jelita przyzwyczaiły się do trawienia warzyw, każda ilość zjedzonego tłuszczu natychmiast się nam odłoży, bo tak właśnie działa nasz organizm – jeżeli czegoś nie dostaje przez cztery czy sześć tygodni, to potem natychmiast chce skumulować wszystko, co mu damy – uważa dietetyczka Agnieszka Piskała. 

Co zatem powinno się znaleźć w jadłospisie podczas trzeciego etapu diety? Powinniśmy bardzo powoli i stopniowo włączać do niego produkty wyeliminowane. Z czasem powinny zajmować coraz więcej miejsca na naszym talerzu. Stopniowo zwiększamy też kaloryczność posiłków. Jak to zrobić krok po kroku?

• W pierwszym tygodniu wyjścia z postu możemy przestawić się na dietę wegetariańską do 1000 kcal dziennie.
• W kolejnym tygodniu stosujemy dietę wegetariańską lub zwykłą z mięsem do 1200 kcal dziennie.
• Na koniec tego etapu – w trzecim tygodniu – stosujemy wybraną dietę do 1500 kcal.

Etap IV – żywienie pełnowartościowe

W tym etapie jemy już wszystkie produkty. Autorka diety poleca stosowanie postów warzywno-owocowych już na stałe, ale okresowo, np. 1 dzień postu w tygodniu lub 1 tydzień w miesiącu. Dłuższe posty warzywno-owocowe powinny się odbywać wyłącznie za zgodą i pod kontrolą lekarza. Zalecana jest też regularna aktywność fizyczna.

Dietetyczka Agnieszka Piskała uważa, że dieta dr Dąbrowskiej może być pierwszym krokiem do zmiany sposobu żywienia. Oznacza to, że po zastosowaniu chociaż kilkudniowego postu już na stałe powinniśmy ograniczyć cukry, tłuszcze, fast foody itp. Powrót do złych nawyków sprzed diety nie tylko sprawi, że znów będziemy tyć, ale też na nowo zatruje organizm. Chodzi o to, by przestawić się na zdrowe odżywianie, a nie o to, by na zmianę fundować organizmowi restrykcyjne głodówki i bomby kaloryczne.

Ile kalorii zjada się na diecie Dąbrowskiej?

Podczas postu warzywno-owocowego zjadamy od 400 do 600 kalorii dziennie. Autorka diety zaleca, aby nasz jadłospis dziennie nie przekraczał 800 kcal. Wtedy uzyskamy najlepsze efekty diety – zarówno oczyszczające, jak i odchudzające.

Taka wartość energetyczna to bardzo duży deficyt dla organizmu przy jego normalnym funkcjonowaniu, czyli podczas pracy, nauki czy wysiłku fizycznego. Przy tak niskiej wartości kalorycznej posiłków, przedłużającej się do kilku tygodni, znacznie zwalnia proces metabolizmu. Ma to przełożenie na samopoczucie, ale przede wszystkim na przyjmowanie i przyswajanie leków. Dlatego osoby chore przewlekle i na stałe przyjmujące leki muszą przed przystąpieniem do diety warzywno-owocowej skonsultować się z lekarzem prowadzącym. Pod żadnym pozorem nie powinny stosować tej diety samowolnie, w przeciwnym razie mogą doprowadzić do trwałego uszkodzenia organizmu.

Jak działa dieta warzywno-owocowa dr Dąbrowskiej? 

Autorka diety przekonuje, że post warzywno-owocowy to przede wszystkim kuracja oczyszczająco-normalizująca. Na oficjalnej stronie dr Ewy Dąbrowskiej czytamy, że dieta oparta jest na naturalnych produktach roślinnych, które zawierają tysiące bioaktywnych substancji, w tym: enzymów, polifenoli, mikroelementów, witamin i innych o właściwościach leczniczych, uruchamiających procesy detoksykacji, niwelujących toksyczne wolne rodniki, korzystnie alkalizujących. Procesy te w naturalny sposób sprzyjają powrotowi do równowagi zdrowotnej. Dr Dąbrowska podkreśla, że jedzenie wyłącznie warzyw niskoskrobiowych i owoców niskocukrowych „wyłącza” w organizmie uczucie głodu, więc jest to prawidłowo prowadzony post. 

Autorka diety wyjaśnia, że proces oczyszczania organizmu odbywa się na poziomie genowym. – Organizm się dostraja i właśnie potrafi, na poziomie genów, dostroić się do głodówki tak samo, jak potrafi się dostroić do przejadania. W momencie, kiedy dostraja się do takiej niskokalorycznej diety, uruchamia pewne białka, np. sirtuiny. To one bezpośrednio przestrajają geny  i w tym momencie rozpoczyna się proces chudnięcia, redukcji tkanki tłuszczowej i złogów białkowych – tłumaczyła w programie "Dzień Dobry TVN"  dr Ewa Dąbrowska. 

Dieta opierająca się właśnie na poście, czyli wspomnianym niedoborze substancji odżywczych, pobudza proces autofagii.  To dzięki niemu, jak tłumaczy dr Dąbrowska, organizm zaczyna oczyszczać wnętrze komórek z wszelkich toksyn, a oczyszczone komórki inaczej funkcjonują i mają lepszą odporność. Autorka diety owocowo-warzywnej uważa, że przyczyną przedwczesnego starzenia są właśnie złogi w komórkach i już jeden dzień takiego postu przynosi duże korzyści organizmowi. 

Zdaniem dr Dąbrowskiej, uruchomienie tego procesu za pomocą postu warzywno-owocowego może cofnąć wiele chorób.  – Dietą możemy dokonać regeneracji, a więc odtworzyć tkankę, którą proces chorobowy zniszczył. Np. w chorobie Hashimoto zniszczona tarczyca potrafi się zregenerować, albo gdy brakuje chrząstki w kolanie potrafimy ją w 6 tygodni tej diety odtworzyć. Sirtuiny pobudzają geny regeneracji, a więc jest to wspaniała, bezbolesna „operacja” – przekonuje dr Ewa Dąbrowska. 

Doktor Dąbrowska nie neguje przy tym stosowania leków farmakologicznych. Uważa, że ich stosowanie jest konieczne, ale całkowite wyleczenie choroby wymaga też wsparcia leczenia postem. 

Co leczy dieta dr Dąbrowskiej?

Dieta owocowo-warzywna dr Dąbrowskiej cieszy się ogromnym zainteresowaniem i ma rzesze zagorzałych zwolenników. Sama twórczyni diety uważa, że zdrowe osoby powinny regularnie stosować posty według jej zaleceń, ponieważ jest to bardzo dobry sposób na wzmocnienie swojej odporności i nieoceniona pomoc w leczeniu chorób cywilizacyjnych.

Dr Ewa Dąbrowska poleca swoją dietę przede wszystkim osobom chorującym przewlekle. Powołując się na wspomniany już proces autofagii przekonuje, że post pomoże cofnąć zmiany chorobowe w organizmie. Post warzywno-owocowy kieruje szczególnie do osób z cukrzycą typu II, nadciśnieniem, chorobą niedokrwienną serca, zakrzepicą, zaburzeniami lipidowymi, chorobą Hashimoto. W wywiadach podkreśla, że post może wyleczyć też inne schorzenia, np. stawów, czy zlikwidować znamiona. 

Czy dieta dr Dąbrowskiej jest zdrowa? Opinie dietetyków

Podczas gdy kobiety stosujące dietę dr Dąbrowskiej są zachwycone szybką utratą wagi, wielu lekarzy i dietetyków jest do postu warzywno-owocowego nastawionych sceptycznie, a nawet krytycznie. Niektórzy eksperci przestrzegają przed skutkami ubocznymi diety oraz podkreślają, że tak restrykcyjny i długotrwały post może doprowadzić do nieodwracalnych zmian w organizmie. 

– Stosowanie diet oczyszczających niestety nie ma naukowego uzasadnienia. Za oczyszczanie w naszym organizmie odpowiedzialne są nerki, wątroba, przewód pokarmowy oraz płuca. Jest to czysta fizjologia i nasz organizm z pewnością sobie z tym poradzi – uważa Wioletta Michałowska, dietetyczka z dietetycy.org. Podobnego zdania jest również dietetyk Agnieszka Piskała. Jej zdaniem człowiek, który normalnie funkcjonuje, nie choruje przewlekle i nie ma większych problemów zdrowotnych, nie potrzebuje detoksu, ponieważ organizm dobrze sobie radzi z wydalaniem wszelkiego rodzaju niepotrzebnych substancji. Ekspertka zaznacza jednocześnie, że stosowanie diety warzywno-owocowej pod nadzorem i przez okres nie dłuższy niż dwa tygodnie może przynieść korzyści w oczyszczaniu jelit. 

Specjaliści zwracają też uwagę, że diety głodówkowe nie uczą zdrowych nawyków w odżywianiu się. – Kompleksowe podejście do zmiany stylu życia mogłoby istotnie poprawić stan zdrowia w ujęciu długofalowym, natomiast okresowe głodówki wydają się być poniekąd schematem, który będzie musiał się zapętlać – podkreśla dietetyk Kinga Głaszewska,  w rozmowie z Wirtualną Polską.

Dr Ewa Dąbrowska oraz zwolennicy diety uważają, że uporczywe dolegliwości w trakcie stosowania postu to efekt oczyszczania organizmu. Z tą opinią nie zgadza się dietetyk Agnieszka Piskała. – Jeżeli boli nas głowa, to znaczy, że naszemu mózgowi brakuje glukozy! Jest niedocukrzony, czasem odwodniony i dlatego boli – przekonywała w wywiadzie dla Hello Zdrowie. Jej zdaniem nie powinniśmy wierzyć, że stosując post  wyleczymy się z guzów czy nowotworów.  –  Nie zagłodzimy raka! On sobie i tak poradzi, powyciąga z tkanek to, co mu potrzebne, a siebie możemy doprowadzić do niedoborów żywieniowych i jeszcze większych problemów – przekonuje. 

Wiele opinii ekspertów o diecie Dąbrowskiej znajdziemy też na portalu Znany Lekarz. 

– Dieta warzywno-owocowa, jest bardzo nisko kaloryczna. Dlatego lepiej stosować ją pod okiem lekarza (przeanalizować przeciwwskazania do prowadzenia tej diety). Osoby stosujące kurację mogą skarżyć się na złe samopoczucie, bóle głowy, nudności, wymioty – pisze Małgorzata Michno, dietetyczka. 

Wśród innych skutków ubocznych diety Dąbrowskiej dietetycy i lekarze wymieniają:

• zaburzenia miesiączkowania,
• występowanie cykli bezowulacyjnych, co utrudnia zajście w ciążę,
• osłabienie, rozdrażnienie,
• zaburzenia snu,
• brak energii,
• gorączkę,
• bóle kości i stawów,
• biegunki.

Eksperci zwracają też uwagę, że odstawienie wielu produktów na długi okres może spowodować ich nietolerancję po powrocie do pełnowartościowego odżywiania. W ten sposób możemy dostać alergii na gluten lub laktozę, choć wcześniej nie mieliśmy problemu z ich trawieniem. 

Najczęściej podnoszonym przez specjalistów argumentem przeciw stosowaniu diety Dąbrowskiej jest też efekt jo-jo.
– Osobiście nie polecam tego typu oczyszczania, ponieważ są lepsze metody na pozbycie się złogów, pleśni, grzybów w organizmie. Bardzo ciężko jest utrzymać masę ciała po tego typu oczyszczaniu, ponieważ "z dnia na dzień" robimy przeskok w kcal o dużą ilość, co daje właśnie w efekcie końcowym efekt jojo – pisze na portalu znanylekraz.pl dietetyk Agnieszka Wiśniewska-Warneńska. Podobne zdanie ma na temat postu inna dietetyczka, Magdalena Kołodziej: – Z  doświadczenia i własnej wiedzy uważam, że tak mocno ograniczona dieta prawie zawsze kończy się efektem jojo. Dlatego, że po zakończeniu diety, organizm dąży do wyrównania wszystkich brakujących składników niezbędnych do życia. To objawia się wilczym apetytem – przestrzega.

Wyjście z diety warzywno-owocowej bez efektu jo-jo jest możliwe, choć – co podkreśla wielu specjalistów – bardzo trudne i wymagające dużej samokontroli. Dieta dr Dąbrowskie, podobnie jak inne diety eliminacyjne, dają szybkie efekty, jednak po powrocie do "normalnego" jedzenia organizm zaczyna gromadzić zapasy w postaci tkanki tłuszczowej. Najlepsze wyjście z tej sytuacji to stopniowe wprowadzanie do swojej diety produktów, które nie były jadane przy diecie owocowo-warzywnej.

Wielu dietetyków podważa także twierdzenie, że dieta warzywno-owocowa skutecznie spala tkankę tłuszczową.
– Spadek masy ciała odbywa się kosztem nie tkanki tłuszczowej, tylko mięśniowej i poprzez zmniejszenie wody w organizmie. Organizm szybko wyczerpuje zmagazynowane zapasy glikogenu w wątrobie. Następnie zaczyna czerpać energię z białek, czyli głównie z mięśni. Przy redukcji masy ciała chodzi zawsze o zmniejszenie tkanki tłuszczowej, która jest źródłem m.in. markerów prozapalnych, a nie mięśni – zauważa dyplomowana dietetyk i psychodietetyk Agnieszka Bernatowicz na łamach bonavita.pl. Tego samego zdania jest też autorka książki „Chrzań te diety” Agnieszka Piskała. 

Specjaliści zgodnie twierdzą, że stosowanie postu warzywno-owocowego dłużej niż dwa tygodnie prowadzi do poważnych niedoborów ważnych składników odżywczych, takich jak: witaminy z grupy B, żelazo, cynk i magnez.

Kiedy lepiej nie stosować diety Dąbrowskiej?

Dr Ewa Dąbrowska jako najważniejsze i bezwzględne przeciwwskazanie do stosowania diety warzywno-owocowej wymienia rzadką chorobę genetyczną – ostrą porfirię. Jako inne przeciwwskazania wymienia także ciężką depresję, zażywanie sterydów i cytostatyków, przyjmowanie insuliny oraz ciężkie stany nowotworowe. 

Ponadto dietetycy są zdania, że diety dr Dąbrowskiej nie powinny stosować osoby cierpiące na chorobę Adisona, niewydolność narządów i nadczynność tarczycy. 

Co oczywiste, żadnej restrykcyjnej diety odchudzającej – a taką jest właśnie dieta Dąbrowskiej – pod żadnym pozorem nie mogą stosować kobiety w ciąży i karmiące piersią. 

Dieta Dąbrowskiej – przykładowy jadłospis na 7 dni

Dzień I diety Dąbrowskiej

Śniadanie:

• sok z marchwi
• zakwas buraczany
• surówka z kapusty pekińskiej, 1/4 pomarańczy, z sokiem z cytryny
• surówka z korzenia selera, marchwi, jabłka, doprawiona octem jabłkowym
• gotowana marchewka z koperkiem
• 1/2 grejpfruta

Obiad:

• zupa cebulowa
• sałata zielona z pomidorem i cebulą
• surówka z dyni, jabłka, czarnej porzeczki, doprawiona cytryną
• gotowany kalafior doprawiony ziołami
•  jabłko

Kolacja:

• sok lub inny napój: jabłkowy
• surówka z białej rzodkwi, jabłka, rodzynek
• surówka z brokułu, ogórka kiszonego, doprawiona czosnkiem
• bigos ze świeżej kapusty
• pomidor

Dzień II diety Dąbrowskiej

Śniadanie:

• sok z marchwi
• zakwas buraczany
• surówka z białej kapusty, marchwi, jabłka, doprawiona octem jabłkowym
• surówka z brukwi, jabłka, rodzynek, z natką pietruszki
• gotowana biała rzodkiew z natką pietruszki
• jabłko

Obiad:

• zupa jarzynowa
• surówka z cukinii, jabłka, z rodzynkami
• surówka z tartego kalafiora, ogórka kiszonego, doprawiona czosnkiem
• gotowane buraki faszerowane gotowanymi warzywami
• arbuz

Kolacja:

• sok pomidorowy
• surówka z czarnej rzepy, jabłka, marchwi, zielonej pietruszki
• surówka kapusty czerwonej, 1/4 pomarańczy, cytryny
• jabłko pieczone faszerowane maliną
• ogórek kiszony

Dzień III diety Dąbrowskiej

Śniadanie:

• sok z marchwi
• zakwas buraczany
• surówka z kabaczka, jabłka, z rodzynkami
• surówka z pomidora, sałaty zielonej, selera ze szczypiorkiem
• brokuł gotowany w ziołach
• 1/2 grapefruita

Obiad:

• zupa jarzynowa zakwaszana ogórkiem kiszonym
• surówka z korzenia pietruszki, jabłka, marchewki doprawiona cytryną
• surówka z papryki, rzodkiewki, cebuli i kiszonego ogórka
• gotowana kapusta faszerowana gotowanymi warzywami z przecierem pomidorowym
• jabłko

Kolacja:

• sok jabłkowy lub sok warzywny
• surówka z pora truskawek i jabłka
• surówka z buraczków i kiszonej kapusty
•  jarskie leczo z gotowanych warzyw
• surowa papryka

Dzień IV diety Dąbrowskiej

Śniadanie:

• sok z marchwi
• zakwas buraczany
• surówka z kiszonej kapusty z dodatkiem jabłka i szczypiorkiem
• surówka z tartego brokułu, jabłka, jagód, z sokiem z cytryny
• gotowane warzywa: cebula, zielona pietruszka
• jabłko

Obiad:

• zupa krem z pomidorów
• surówka z selera, czerwonej cebuli, rzodkiewki i szczypiorku
• surówka z białej rzodkwi, jabłka, posypana świeżym koperkiem
• szaszłyk warzywny
• truskawki 

Kolacja:

• sok warzywny zakwaszany cytryną
• surówka z kabaczka, jabłka i truskawek
• surówka z białej kapusty, marchewki, jabłka i cebuli
• mus owocowy z mieszanych owoców
• ogórek kiszony 

Dzień V diety Dąbrowskiej

Śniadanie:

• sok z marchwi
• zakwas buraczany
• surówka z kapusty pekińskiej, 1/4 pomarańczy, z sokiem z cytryny
• surówka z kabaczka, marchewki, jabłka, doprawiona octem jabłkowym
• gotowana marchew posypana świeżym koperkiem
• 1/2 grapefruita

Obiad: 

• zupa cebulowa
• sałata zielona z pomidorem i cebulą
• surówka z dyni, jabłka, czarnej porzeczki, cytryny
• kalafior gotowany w ziołach
• arbuz 

Kolacja:

• sok jabłkowy
• surówka z czarnej rzepy, jabłka z dodatkiem rodzynek
• surówka czerwonej kapusty, jabłka, truskawek, doprawiona cytryną
• puree z korzenia pietruszki z jabłkiem, koperek
• kalarepa 

Dzień VI diety Dąbrowskiej

Śniadanie:

• sok z marchwi
• zakwas buraczany
• surówka z cukinii, czarnej porzeczki i jabłka
• surówka ze świeżego ogórka i papryki czerwonej
• gotowany seler z koperkiem
•  jabłko

Obiad: 

• gotowane warzywa - jarskie gołąbki 

• zupa ogórkowa
• surówka z czerwonych buraczków z cebulą i kiszonym ogórkiem 
• surówka z białej rzodkwi z jabłkiem i jagodami 
• owoce: melon

Kolacja:

• gotowane warzywa: jabłko pieczone faszerowane maliną lub truskawką

• sok pomidorowy
• surówka z brukwi, 1/4 mandarynki, doprawiona sokiem z cytryny
• surówka - brokuł tarty, rzodkiew, czosnek, kiszony ogórek
• pomidor 

Dzień VII diety Dąbrowskiej

Śniadanie:

• gotowana kiszona kapusta posypana natką pietruszki

• sok z marchwi
• zakwas buraczany
• surówka z dyni, jabłka, rodzynek, doprawiona sokiem z cytryny
• surówka z marchwi i jabłka posypana szczypiorkiem i koperkiem
• 1/2 grapefruita

Obiad: 

• zupa kalafiorowa
• gotowane warzywa: kabaczek faszerowany warzywami
• surówka z papryki zielonej, rzodkiewki i cebuli
• surówka z czerwonej kapusty, jabłka, czarnej porzeczki, doprawiona cytryną
• jabłko

Kolacja:

• cukinia duszona z jabłkiem, doprawiona cytryną

• sok z kapusty kiszonej
• surówka z czarnej rzepy, truskawek i jabłka
• surówka z selera, jabłka, z sokiem z cytryny
• ogórek kiszony