Od października młodzi rodzice mogą ubiegać się o jedno z trzech świadczeń, w tym tzw. babciowe. Na czym polega to świadczenie i ile można dostać? Sprawdź, którzy rodzice mogą otrzymać babciowe, jakie są kryteria i czy to świadczenie wyklucza korzystanie z innych dodatków.
Program „Aktywny rodzic” to 3 w 1: Aktywni rodzice w pracy, Aktywnie w żłobku i Aktywnie w domu. Celem jest ułatwienie rodzicom maluszków od roku do 3 lat powrotu do aktywności zawodowej. W jaki sposób? Odpowiadamy na pytania.
Na czym ma polegać babciowe?
Oficjalna nazwa tego świadczenia to Aktywni rodzice w pracy. Jest to 1500 zł (1900 na dziecko niepełnosprawne) wypłacane na wniosek pracujących rodziców na organizację opieki nad maluchem w wieku 12 – 35 miesięcy w domu. Pieniądze te mogą przeznaczyć na opłacenie opiekunki do dziecka. Może to być dowolna dorosła osoba – w wielu przypadkach będzie to babcia, stąd potoczna nazwa świadczenia.
Rodzice mogą z taką osobą podpisać umowę uaktywniającą – wówczas dodatkowo budżet państwa pokryje opiekunowi koszty składek na ubezpieczenia społeczne od tej części pensji, która nie jest wyższa niż 50 proc. minimalnego wynagrodzenia. W przypadku osób w wieku emerytalnym zwiększy to podstawę emerytury (babcia będzie mogła złożyć wniosek o przeliczenie emerytury/renty). Nie jest to warunkiem otrzymania świadczenia, a opcją.
Babciowe: Czy będzie kontrola kto sprawuje opiekę?
Nie. Czas i przebieg sprawowania przez nianię opieki nie będzie sprawdzany. Weryfikacji podlega najważniejszy element: to, czy i jak rodzice maluszka są aktywni zawodowo. Innymi słowy, czy mają możliwość w ciągu dnia samodzielnie zajmować się dzieckiem, czy uniemożliwiają im to obowiązki zawodowe.
Babciowe: Czy jest kryterium dochodowe?
Nie. Żadne ze świadczeń nie będzie uzależnione od kryterium dochodowego. Ale w przypadku babciowego weryfikowany będzie wymiar aktywności zawodowej rodziców. Oznacza to, że warunkiem otrzymania świadczenia będzie fakt, że rodzice maluszka są ubezpieczeni, a łączna wysokość podstawy składek (dla obojga rodziców) wynosić będzie nie mniej niż 100 proc. aktualnego minimalnego wynagrodzenia.
Babciowe: którzy rodzice będą mogli mogli z niego skorzystać?
To świadczenie dotyczyć będzie nie tylko rodziców na etacie. Będą mogli też skorzystać rodzice, którzy pracują na umowę zlecenie lub prowadzą działalność gospodarczą. O świadczenie mogą ubiegać się także rolnicy. Fakt ubezpieczenia w KRUS będzie traktowany jak praca na etacie w wymiarze 100 proc. minimalnej pensji.
Babciowe: gdzie i kiedy składać wniosek?
Realizacją programu „Aktywny Rodzic” zajmuje się ZUS. Rodzice będą mogli składać wnioski od 1 października 2024 r. Wniosek o przyznanie świadczenia można złożyć wyłącznie przez internet, na jeden z czterech sprawdzonych przy innych świadczeniach sposobów: przez Platformę PUE ZUS, w aplikacji mobilnej mZUS, bankowość elektroniczną albo Portal Emp@tia Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Pieniądze na konta rodziców powinny wpłynąć na początku 4. kwartału.
Czy babciowe pozbawia prawa do innych świadczeń?
„Aktywny rodzic" zastępuje dotychczasowe formy wsparcia młodych mam i ojców. Muszą wybrać: jeśli pobierają z ZUS-u Rodzinny Kapitał Opiekuńczy, mogą zostać przy nim lub złożyć wniosek o świadczenie z nowego programu. To samo dotyczy dopłat do żłobka. Jest możliwość wielokrotnej zmiany świadczeń, tj. rezygnacji z jednej formy wsparcia i przejścia na drugą. Ale w danym miesiącu na jedno dziecko można pobierać tylko jedno ze świadczeń z programu.
800 plus, świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach oraz zasiłki z pomocy społecznej nie mają wpływu na przyznanie świadczeń z programu „Aktywny rodzic”.
