Popularny lek na cukrzycę może dawać skutki uboczne. Dowiedz się, jakie

Metforminę stosuje się głównie w leczeniu cukrzycy typu 2, ale działa też w insulinooporności. Zażywanie metforminy w niektórych przypadkach może być zalecone przez lekarza osobom z nadwagą. Metformina nie leczy samej choroby, lecz pomaga obniżać podwyższony poziom glukozy we krwi. Zwiększa też wrażliwość komórek na insulinę.

Metformina może powodować objawy uboczne, które ustępują po jakimś czasie. Niektóre z nich są jednak poważniejsze, np. kwasica mleczanowa, hipoglikemia czy anemia. Ale uwaga – fakt, że po metmorfinie mogą potencjalnie wystąpić objawy uboczne nie jest powodem do odstawiania leku na własną rękę. Chodzi o to, żeby obserwować swój organizm i w razie pojawienia się objawów niepożądanych niezwłocznie zgłosić je lekarzowi, który podejmie decyzje o dalszym leczeniu lub zmianie leków.  Jak rozpoznać niepożądane skutki zażywania metforminy? 

Skutki uboczne metforminy

Metforminę zażywa się długofalowo. Czasami chorzy łykają lek przez dziesięciolecia. Wiele osób dobrze go toleruje, ale u innych metformina potrafi wywoływać objawy niepożądane, są to m.in.:

• zgaga
• bóle brzucha,
• nudności,
• wzdęcia,
• uczucie przelewania się w brzuchu,
• biegunka
• bóle głowy,
• nieprzyjemny metaliczny posmak w ustach,
• zaparcia.

Te dolegliwości występują zazwyczaj na początku kuracji, z czasem jednak, kiedy organizm przyzwyczai się do metforminy, samoistnie ustępują.

Objawy uboczne metforminy – kwasica mleczanowa 

Kwasica mleczanowa jest rzadkim, ale bardzo poważnym powikłaniem przyjmowania metforminy. Ostrzeżenie na ten temat znajduje się w ulotce dołączanej do leku. Kwasica mleczanowa rozwija się, kiedy z jakiegoś powodu lek kumuluje się w organizmie powyżej bezpiecznej ilości. Jeśli pojawią się objawy kwasicy mleczanowej, trzeba szybko wezwać pogotowie, bo kwasicę można zlikwidować tylko w szpitalu – a stanowi bezpośrednie zagrożenie dla życia.

Objawy kwasicy mleczanowej łatwo zauważyć. Obejmują:

• wymioty, bóle w jamie brzusznej,
• bóle i skurcze mięśni,
• złe samopoczucie połączone z ogromnym zmęczeniem,
• poczucie odrealnienia i zawroty głowy,
• obniżenie temperatury ciała i uczucie zimna,
• ataki nagłego zaczerwienienia i ocieplenia skóry,
• spowolnienie pracy serca,
• trudności z oddychaniem.

Komu grozi kwasica mleczanowa? Metformina zaczyna się gromadzić w organizmie, kiedy nie może być prawidłowo usuwana. A tak może się dziać u osób, które mają problemy z pracą nerek. A że cukrzyca potrafi je uszkadzać, każdy diabetyk powinien co najmniej raz w roku skontrolować pracę tych narządów. Ryzyko kwasicy pojawia się też wtedy, kiedy organizm jest odwodniony oraz gdy łączy się zażywanie metforminy z alkoholem.

Hipoglikemia (niedocukrzenie) po metforminie – jak się objawia?

Hipoglikemia zdarza się, kiedy poziom glukozy obniża się aż za bardzo. Sama metformina hipoglikemią nie grozi, ale może się do niej przyczyniać, jeśli będzie w leczeniu cukrzycy łączona z niektórymi preparatami, np. pochodnymi sulfonylomocznika.

Niedocukrzenie może się też pojawić przy łączeniu terapii z bardzo dużym wysiłkiem fizycznym, spożyciem sporej dawki alkoholu.

Objawy hipoglikemii to:

• uczuciem słabości,
• zmęczeniem,
• nudnościami,
• wymiotami,
• bólem brzucha,
• nienormalnie szybkim lub niezwykle powolnym pulsem,
• zaburzeniami orientacji,
• zawrotami głowy.

Jeśli tak się czujesz, szybko zjedz dwie łyżeczki cukru lub miodu, najlepiej rozpuszczone w wodzie. Jeśli wciąż czujesz się źle, zadzwoń po pogotowie.

Anemia – objawy niedoboru witaminy B12 po metforminie

Metformina może obniżać poziom witaminy B12 w organizmie. W niektórych przypadkach potrafi to prowadzić do spadku liczby czerwonych ciałek krwi. To ryzyko dotyczy zwłaszcza osób, które nie jedzą produktów odzwierzęcych (mięsa, nabiał) i w związku z tym nie dostarczają organizmowi dostatecznej ilości witaminy B12. Najlepiej skontrolować sytuację badaniem krwi, zwłaszcza jeśli zauważasz u siebie szybsze męczenie się i gorsze tolerowanie wysiłku. W razie niedoboru wystarczy zacząć suplementację.

Kiedy nie wolno przyjmować metforminy?

Kłopoty z wątrobą

Warto zrobić badania krwi – tzw. próby wątrobowe. Nie wolno brać metforminy w przypadku upośledzenia pracy tego narządu, gdyż jest odpowiedzialny za usuwanie z organizmu kwasu mleczanowego. Jeśli wątroba źle działa, ryzyko zapadnięcia na kwasicę wzrośnie.

Zła kondycja nerek

Stan nerek można ocenić, badając krew i mocz. Jeśli masz problemy z nerkami, może się okazać, że metformina nie jest dla Ciebie.

Problemy z sercem

Nie wolno brać preparatu, jeśli miałaś niedawno atak serca albo cierpisz na miażdżycę, niewydolność sercową lub oddechową.