Pelargonia to nie tylko bardzo popularny kwiat na balkon czy parapet, ale także cenna roślina lecznicza wykorzystywana także w przemyśle kosmetycznym. Pelargonię możemy też zastosować w... kuchni, bo jest jadalna. Dzięki swoim właściwościom pomaga m.in. na dolegliwości skórne, pokarmowe, infekcje i nadciśnienie. Jak ją stosować? Wypróbuj przepisy na domowe kuracje z pelargonii.
Spis treści
Pelargonia to nie tylko piękny kwiat. Ma znacznie szersze zastosowanie, o którym możesz nie wiedzieć. Wiele zależy jednak od gatunku rośliny. W ziołolecznictwie, kosmetyce i kuchni wykorzystuje się głównie pelargonię pachnącą, choć równie silne właściwości lecznicze posiada także pelargonia afrykańska. Natomiast w przypadku zastosowania kulinarnego to warto wiedzieć, że wszystkie gatunki geranium są jadalne, ale tylko pelargonia pachnąca posiada jakikolwiek smak.
Właściwości lecznicze i kosmetyczne posiadają liście rośliny. Ich najważniejszym składnikiem aktywnym jest olejek eteryczny o nazwie Geraniol, który odpowiada za korzystne działanie rośliny na zdrowie i urodę.
Dzięki obecności olejku pelargonia wykazuje działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, ściągające, przeciwzapalne. Dawniej roślinę stosowano jako środek na ból ucha wkładając listek w małżowinę uszną. Doskonale sprawdza się także w leczeniu grypy, przeziębienia i infekcji dróg oddechowych – gardła, oskrzeli, płuc, kaszlu, kataru oraz nieżytów nosa. Zarówno listki rośliny jak i wyciągi stosuje się do nacierań i okładów przy bólach reumatycznych lub wywołanych przez drobne urazy, np. stłuczenia.
Ponadto zawarty w pelargonii olejek geraniowy reguluje pracę nadnerczy, łagodzi objawy napięcia przedmiesiączkowego i menopauzy. Ma też właściwości moczopędne i dezynfekujące, dzięki czemu pomoże wyleczyć infekcję dróg moczowych. Pelargonia łagodzi także dolegliwości pokarmowe i wspiera pracę układu trawiennego. Pomaga uporać się z zapaleniem jelit, biegunką, bólem żołądka.
Pelargonia ma również właściwości antydepresyjne, zmniejsza napięcie nerwowe, stany depresyjne i stany lękowe oraz poprawia nastrój, dlatego olejek geraniowy często jest wykorzystywany do aromaterapii.
Pelargonia często jest wykorzystywana w przemyśle kosmetycznym ze względu na jej zbawienny wpływ na skórę. Olejek geraniowy często jest składnikiem kremów przeciwzmarszczkowych oraz preparatów do walki z cellulitem dzięki swoim ujędrniającym właściwościom. Zawarte w pelargonii składniki skutecznie pomagają na wszelkie dolegliwości skórne: trądzik, wypryski, łupież, opryszczkę i przebarwienia. Może rozjaśniać blizny, wyrównywać koloryt skóry i zapobiegać jej przedwczesnemu starzeniu.
Pelargonię uprawiamy głównie ze względu na piękne, bujne kwiaty, ale znajdują też zastosowanie w oryginalnej i ekskluzywnej kuchni – kilka listków dodanych do herbaty czy sałatki wspaniale urozmaici ich smak. Choć jadalne są listki wszystkich gatunków pelargonii, większość z nich nie ma w ogóle smaku. Kucharze wykorzystują do dań zazwyczaj pelargonię pachnącą, która ma delikatny, cytrusowy i słodkawy smak.
Liście pelargonii doskonale też smakują na grzankach z serem czy dodane do pizzy. Z powodzeniem można je kandyzować, wykorzystywać do dekoracji ciast. Po posiekaniu stosuje się je do aromatyzowania sosów.
Odmiany pelargonii o zapachu cytrusowym pasują do sałatek sorbetów czy herbat, o miętowym – podkreślą aromat domowej lemoniady. Natomiast pelargonie o aromacie różanym doskonale podkreślają smak dań słodkich, takich jak ciasta, dżemy czy desery.
Pamiętajmy jednak, by do jedzenia wykorzystywać tylko te rośliny, które nie były pryskane, a uprawiane w sposób naturalny.
Zawierający lecznicze właściwości geraniol jest obecny w liściach pelargonii i dzięki temu możemy je łatwo wykorzystać. Wystarczy opłukać i wysuszyć liście, a następnie zmiażdżyć je ręcznie lub w moździerzu.
Takie zmiażdżone liście możemy przykładać do bolących miejsc na skórze. Możemy też wykorzystać stary sposób naszych babć na infekcję ucha przykładając liście geranium do ucha. Co ważne – nigdy nie wpychaj liści do przewodu usznego, włóż je tak, by znajdowały się w obrębie małżowiny usznej. Jeśli masz przeziębienie, grypę, katar lub kaszel, możesz położyć zmiażdżone liście pod poduszką. Olejek eteryczny będzie się ulatniał i tym samym w trakcie snu będziesz mieć łatwą, a zarazem delikatną inhalację.
Liście pelargonii pachnącej są też podstawą do przygotowania leczniczych kuracji - nalewki i olejku geraniowego.
Nalewka z geranium to nie trunek do regularnego konsumowania dla smaku. Ma bardzo silne działanie, więc traktujmy go raczej jak lekarstwo i stosujmy wtedy, gdy jest to potrzebne, np. w przypadku bólu stawów, głowy, gardła, kataru, anginy czy grypy, przy nadciśnieniu czy problemach trawiennych, jak zapalenie jelit oraz biegunka. Możemy też stosować ją zewnętrznie, wcierając np. w skronie czy też w bolące stawy lub mięśnie. Raczej nie stosujmy jej bezpośrednio na skórę, ponieważ może ją podrażnić.
Potrzebna jest mała butelka czystej wódki (200 ml) oraz 2 garści liści geranium rozerwij na małe kawałki lub pokrój drobno i przełóż do butelki lub słoika i zalej czystą wódką (ok. 200 ml). Zakręć naczynie i odstaw w ciemne miejsce. Po dwóch, trzech tygodniach nalewka z geranium jest gotowa, można ją przecedzić, oddzielając liście i nadal przechowywać w ciemnym miejscu, zażywając w miarę potrzeby.
Olejek geraniowy ma szerokie właściwości lecznicze i kosmetyczne. W sklepach zielarskich można zakupić gotowy produkt lub przygotować olejek samodzielnie w domu. Nie jest to trudne, bo wystarczy mieć świeże liście geranium oraz wysokiej jakości olej, np. oliwę z oliwek.
Gotowy olejek geraniowy można wykorzystać do kojącej i uspokajającej aromaterapii (np. dodając go do kąpieli), nakładania na skórę z problemami – trądzikiem, łupieżem, cellulitem, zmarszczkami, a także inhalacji na przeziębienie i infekcje dróg oddechowych. Olejek geraniowy pomaga także na rozjaśnianie blizn oraz bóle mięśni i stawów, np. o podłożu reumatycznym.
Pamiętajmy, że nie jest wskazane stosowanie wewnętrzne olejku geraniowego. Nie dodajemy go więcej niż jest to konieczne, ponieważ może powodować podrażnienia skóry.
Zerwij świeże, młode i zdrowe liście pelargonii, opłucz je i osusz. Następnie rozbij je ręcznie lub moździerzu, aby puściły soki. Włóż liście do słoika i zalej oliwą z oliwek tak, aby przykryła je całkowicie. Słoik z olejkiem odstaw w słoneczne lub ciepłe miejsce na ok. 2-3 tygodnie. Po tym czasie przecedź i przelej do szklanego naczynia.