Jak obniżyć cholesterol domowymi sposobami. Łatwe zasady diety, zioła, nalewki

Cholesterol jest związkiem tłuszczowym, wykorzystywanym przez organizm m.in. do budowy błon komórkowych, regulacji trawienia czy produkcji i przyswajania witaminy D. Pochodzi z dwóch źródeł: jest produkowany przez wątrobę oraz dostarczany w pokarmach pochodzenia zwierzęcego.

„Zły” i „dobry” cholesterol

Cholesterol umownie dzieli się go na tzw. „zły” cholesterol (LDL), którego nadmiar odkłada się na ścianach komórek, powodując powstanie zmian miażdżycowych i na cholesterol „dobry” (HDL), który przyczynia się do wydalania nadmiaru tego pierwszego.

Aby uniknąć chorób sercowo-naczyniowych, należy utrzymywać poziom obu tych substancji w odpowiednich proporcjach: obniżać stężenie „złego” oraz podwyższać poziom „dobrego” cholesterolu. Jak tego dokonać?

Przede wszystkim trzeba przeprowadzić badania, określające jego stężenie we krwi. Zaleca się, by osoby powyżej 20. roku życia wykonywały je co 5 lat (prawidłowe wskaźniki przedstawione są w tabeli na stronie obok). Wysoki poziom cholesterolu LDL niekoniecznie musi wiązać się z trybem życia czy dietą. Jego przyczyną mogą być schorzenia wątroby, tarczycy, nerek oraz cukrzyca. U niektórych osób jest on uwarunkowany genetycznie.

Prawidłowe wskaźniki cholesterolu

Cholesterol całkowity:

• osoby dorosłe do 29. roku życia – 180-200 mg/ dl
• od 30 do 39 lat – 225 mg/ dl
• od 40 do 49 lat – 245 mg/ dl
• osoby powyżej 50. roku życia – 265 mg/ dl

Cholesterol LDL – tzw. zły (sprzyja zmianom miażdżycowym) – nie powinien przekraczać granicy 135 mg/ dl

Cholesterol HDL – tzw. dobry (przeciwdziała zmianom miażdżycowym) – kobiety nie mniej niż 55-45 mg/ dl, natomiast mężczyźni 55 mg/ dl

Stosunek ilości cholesterolu całkowitego do LDL: mniejszy niż 4,5

Gdy cholesterol przekroczy normę (czyli maksymalnie 190 mg/dl krwi – w przypadku cholesterolu całkowitego), przede wszystkim warto zmienić dietę, np. zastąpić tłuszcze zwierzęce – roślinnymi oraz zwiększyć ilość warzyw na talerzu. Trzeba pamiętać też o aktywności fizycznej, choćby codziennie spacerować. Dodatkowym wsparciem mogą być również ziołowe kuracje.

Co podwyższa cholesterol?

Jakie czynniki, sprzyjają wzrostowi poziomu „złego” cholesterolu, a które ułatwią walkę z jego nadmiarem?

Powstawaniu zmian miażdżycowych pod wpływem nadmiernej ilości „złego” cholesterolu sprzyja przede wszystkim czas. Ten początkowo niezauważalny proces trwa latami. Im wcześniej zaczniemy mu zapobiegać, tym lepsze rezultaty osiągniemy.

Do czynników podwyższających ryzyko pojawienia się zmian miażdżycowych należą też:

• nadmiernie spożycie alkoholu,
• palenie tytoniu,
• dieta obfitująca w mięso i tłuszcze,
• siedzący tryb życia,
• długotrwały stres,
• nadwaga 
• nadciśnienie.

Dieta na obniżenie cholesterolu

• Ogranicz tłuszcze

Aby cholesterol zaczął spadać, powinnaś spożywać aż o 30 proc. mniej tłuszczów niż dotychczas. Co więcej, musisz zwracać uwagę na to, jakiego rodzaju tłuszcze przeważają w twojej diecie. Ogranicz do minimum te zwierzęce, zawarte nie tylko w mięsie, ale też serach, maśle i mleku, a także wyeliminuj olej kokosowy.

Dobre oleje to rzepakowy, lniany, dyniowy oraz oliwa.

• Pamiętaj o fitosterolach

Te związki, inaczej sterole roślinne, hamują przyswajanie cholesterolu przez organizm. Zawiera je wiele pokarmów (m.in. olej rzepakowy, słonecznikowy, sezam, strączki, orzechy, jabłka, banany, pomidory), ale nie jesteśmy w stanie przyjąć w diecie ich odpowiedniej ilości. Warto więc spożywać pokarmy wzbogacone o fitosterole, np. margaryny, jogurty oraz sery.

• Jedz warzywa i owoce

Świeże owoce i warzywa to podstawa diety. Są źródłem antyoksydantów – neutralizują wolne rodniki i przeciwdziałają odkładaniu się blaszki miażdżycowej. Zbić cholesterol pomogą zwłaszcza warzywa strączkowe, a spośród owoców wybieraj te niskokaloryczne: porzeczki, jagody, borówki, truskawki, maliny, oraz cytrusy.

• Nie bój się jajek

Zawierają niezwykle cenny składnik – lecytynę, która obniża poziom cholesterolu całkowitego oraz LDL (złego), za to zwiększa poziom dobrego – HDL. Lecytyna chroni także przed odkładaniem się płytki miażdżycowej w ścianach naczyń krwionośnych oraz  w płytkach krwi.

Aby zneutralizować ilość cholesterolu, jaką zawierają żółtka, jedz jedną łyżeczkę oliwy z oliwek.

• Pokochaj karczochy

Karczochy są bogate w cynarynę, która potrafi obniżyć poziom cholesterolu nawet o 60 proc. Gotowe preparaty kupisz w aptece, bo o świeże warzywo u nas trudno. Ponieważ napary z karczocha są gorzkie, a trzeba ich wypić nawet 2 szklanki dziennie małymi łykami, posłódź je miodem albo wybierz tabletki.

• Pij szklankę soku pomarańczowego dziennie

Sok pomarańczowy może podwyższyć poziom cząsteczek HDL nawet o 20%.

• Jedz wa średnie jabłka dziennie

Jabłka obniżą poziom cholesterolu całkowitego o 16%.

• Czosnek podawaj z tranem

Czosnek z tranem może obniżyć stężenie cholesterolu całkowitego nawet o 11% (kuracji nie zaleca się chorym na hemofilię, przyjmujących aspirynę oraz większe ilości wit. E)

Wysoka zawartość cholesterolu LDL we krwi sprzyja rozwojowi miażdżycy, a w konsekwencji zakrzepom, zawałom i udarom. Ale już jego 10-procentowa redukcja zmniejsza te zagrożenia o połowę!

Zioła na obniżenie cholesterolu

• Lecznicze śluzy

Zioła pomocne w obniżaniu poziomu cholesterolu to te, które zawierają śluzy roślinne, np. nasiona babki jajowatej czy lnu (mogą obniżyć poziom całkowitego cholesterolu o 5-15 procent). Inne rośliny o działaniu przeciwmiażdżycowym to: karczoch, czosnek, kozieradka, przetacznik czy grejpfruty.

• Ostropest

Jak wykazano w licznych badaniach, doustne przyjmowanie zmielonych łupin z nasion ostropestu plamistego obniża stężenie złego cholesterolu LDL, a podwyższa ilość jego dobroczynnej frakcji, czyli HDL. Wszystko dzięki zawartej w nich sylimarynie. Substancja ta wpływa pozytywnie także na ilość trójglicerydów.

Zalecana dawka dzienna to 2 łyżeczki mielonego ostropestu. Można posypywać nimi sałatki i dodawać do koktajli. Kuracje trzeba prowadzić przez min. miesiąc.

• Korzeń mniszka

Zawarta w korzeniu mniszka inulina jest rozpuszczalnym błonnikiem i doskonałym prebiotykiem. Obniża poziom cholesterolu, a dodatkowo wzmacnia prawidłową mikroflorę jelit.

Domowe wino z korzenia mniszka

50 g suszonego korzenia mniszka rozdrobnij, zalej 0,75 l białego wina i odstaw w ciemne miejsce. Pamiętaj o codziennym wstrząsaniu mikstury. Po 2 tygodniach przecedź wino przez gęstą gazę. Pij po 30- 50 ml dziennie.

• Ashwagandha (witania ospała)

To ajurwedyjskie zioło jest obecnie bardzo popularne. Jednak inaczej niż w przypadku wielu innych modnych kuracji, akurat ta roślina ma mocno udokumentowane właściwości, m.in. w zakresie obniżania poziomu cholesterolu całkowitego we krwi.

Jak stosować ashwagandhę?

Do 200 ml przegotowanej gorącej wody wsyp łyżeczkę suszonych korzeni (pokrojonych lub sproszkowanych), zaparzaj przez kwadrans i przecedź. Pij najlepiej wieczorem. W aptekach jest też wiele preparatów zawierających wyciąg z witanii ospałej. Warto wybrać taki, który ma jak największą zawartość substancji czynnych – witanolidów (min. 2,5–3 proc.) i stosować go przez ok. 2 miesiące.

Napary i nalewki, które obniżą zły cholesterol

• Napar z liści karczocha

1 łyżkę liści karczocha (ok. 3 zł/50 g) zalej filiżanką gorącej wody. Zaparzaj 5-10 minut. Przecedź.

Pij 2-3 razy dziennie.

• Macerat z kozieradki

1 czubatą łyżkę rozkruszonych nasion kozieradki (ok. 4 zł/50 g) zalej filiżanką chłodnej wody i maceruj 30 minut.

Pij 1 filiżankę raz dziennie.

• Odwar z ziela przetacznika

1 łyżkę rozdrobnionego ziela (ok. 5 zł/50 g) zalej filiżanką wody. Podgrzej do wrzenia, a potem gotuj na małym ogniu 5 minut. Odstaw na kwadrans, przecedź.

Pij 1/2 filiżanki 2-3 razy dziennie.

• Nalewka przetacznikowa

3-4 łyżki rozdrobnionego ziela zalej 500 ml 40-proc. wódki. Maceruj 10 dni w ciemnym, ciepłym miejscu. Po tym czasie odcedź i odciśnij masę ziołową. Nalewkę przefiltruj i przelej do ciemnej butelki. Przechowuj w lodówce.

Pij po pół małego kieliszka (25 ml) 2 razy dziennie.

• Nalewka grejpfrutowa

Wyciśnij z grejpfrutów litr soku. Przelej do słoja. Powoli dolej litr spirytusu, nie mieszaj. Słój zamknij i odstaw na tydzień w ciemne miejsce.

Zażywaj 10-15 ml nalewki(pół małego kieliszka 25 ml) rozcieńczone w 1/4 szklanki przegotowanej, letniej wody.

• Ziołowa kuracja miodowa

Wymieszaj 2 łyżki rozdrobnionego korzenia kozłka lekarskiego z 50 g nasion kopru włoskiego. Dolej 250 ml miodu, wymieszaj i uzupełnij litrem gorącej wody. Odstaw na tydzień, przecedź.

Pij 1 łyżkę 2-3 razy dziennie przed posiłkiem

• Kuracja czosnkowo-cytrynowo-miodowa

Sparz kilogram cytryn (najlepiej bio). Odczekaj kwadrans i wyciśnij z nich sok. Zmiażdż 8-10 główek czosnku. Sok i czosnek umieść w dwulitrowym słoju, dodaj kilogram miodu, najlepiej lipowego. Zawartość słoja dobrze wymieszaj i odstaw na tydzień w ciemne, chłodne miejsce. Zażywaj 1 łyżeczkę miodowego maceratu 3-4 razy dziennie. Kuracja może trwać kilka miesięcy.

W diecie niskocholesterolowej cenne są owoce z dużą ilością witaminy C.

Przepisy pochodzą z książki Mateusza Emanuela Senderskiego: „Ziołowe receptury na zdrowie”