Elektrokoagulacja – zlikwiduje włókniaki, brodawki, naczyniaki. Na czym polega zabieg i jakie są przeciwwskazania?

Zabieg elektrokoagulacji trwa od kilku do kilkudziesięciu minut, w zależności od ilości i wielkości zmian. Po tym czasie możesz się pożegnać z kłopotliwymi brodawkami czy rozszerzonymi naczynkami. Sprawdź, czy zmiana, którą masz na ciele, kwalifikuje się do tego zabiegu. Jeżeli tak, podpowiemy, co trzeba zrobić, aby się jej pozbyć.

Elektrokoagulacja: na czym polega?

Metoda elektrokoagulacji ma na celu zniszczenie chorych tkanek prądem o wysokiej częstotliwości, który powoduje ścięcie białka (koagulację). Iskrę elektryczną wytwarza specjalna elektroda o kształcie zbliżonym do igły (jej zakończenie może być ostre, kuliste, stożkowe). Typ elektrody dobiera się indywidualnie dla pacjenta, w zależności od rodzaju schorzenia.

Jakie zmiany można usunąć za pomocą elektrokoagulacji?

Elektrokoagulację stosuje się w przypadku zmian skórnych, które nie znikają pod wpływem leczenia środkami farmakologicznymi, przeszkadzają nam ze względów estetycznych czy podrażniamy je np. ubraniem. Za pomocą elektrokoagulacji lekarz może usunąć :

• brodawki płaskie i wypukłe (pochodzenia wirusowego i łojotokowego),
• włókniaki,
• torbiele,
• polipy (uszypułkowane narośla),
• naczyniaki gwiaździste i poszerzone naczynka krwionośne,
• zmiany skórne, z których mógłby rozwinąć się nowotwór złośliwy,
• nadmierne owłosienie, np. uporczywe włoski na brodzie.

Metodę elektrokoagulacji wykorzystuje się nie tylko w dermatologii, ale też w leczeniu schorzeń urologicznych i ginekologicznych. Dotyczy to najczęściej zmian chorobowych w obrębie pęcherza, nadżerek szyjki macicy oraz innych polipowatych narośli na błonie śluzowej pochwy i macicy. Elektrokoagulację stosuje się ponadto w zabiegach chirurgii naczyniowej.

Kwalifikacja do elektrokoagulacji: skierowanie, badania, do jakiego lekarza się zgłosić?

Skierowanie do szpitala wystawi ci lekarz prowadzący – dermatolog, ginekolog czy urolog. Należy zgłosić się z nim do placówki, w której ma być wykonany zabieg, lub telefonicznie umówić się na wizytę kwalifikacyjną w gabinecie chirurgicznym.

Podczas tej wizyty lekarz zapoznaje się z dokumentacją, wykonuje badanie specjalistyczne (np. USG, dermoskopię) i umawia się z pacjentem na zabieg. Często konieczne są dodatkowe badania, np. cytologia i posiew z pochwy, analiza krwi czy EKG. Jeśli lekarz stwierdzi, że ze zmiany skórnej mógłby się rozwinąć nowotwór, należy ją bezzwłocznie usunąć.

Jak wygląda zabieg elektrokoagulacji i ile trwa?

Przed zabiegiem stosuje się znieczulenie miejscowe. Na 30 minut przed elektrokoagulacją smaruje się zmianę znieczulającym kremem Emla, a przy większych zmianach lekarz zrobi zastrzyk znieczulający. Za pomocą elektrody chirurg przyżega lub nakłuwa zmienione chorobowo tkanki, dzięki czemu w miejscu zabiegu mogą powstać nowe, zdrowe komórki.

Zabieg elektrokoagulacji trwa od kilku do kilkudziesięciu minut, w zależności od wielkości usuwanej zmiany chorobowej. Podczas zabiegu nie będziesz odczuwać bólu, a tylko ciepło lub coś w rodzaju kłucia. Na miejscu nakłucia nakładany jest opatrunek.

Czego nie robić zabiegu elektrokoagulacji?

Bezpośrednio po elektrokoagulacji może wystąpić zaczerwienienie i bolesny obrzęk, który znika po kilku godzinach (niekiedy obrzęk przypomina twardy guzek). W miejscu gojącej się ranki powstaje strupek, który odpada po kilku dniach – do około tygodnia. U większości pacjentów pozostaje niewielka blizna, która jednak znika wraz z upływem czasu.

Powikłaniem po nakłuciach igłą elektryczną mogą być niewielkie krwiaki, które nie chcą się wchłonąć. Powstają wówczas trwałe, sine przebarwienia. Dlatego należy zawsze rozważyć sens przeprowadzenia zabiegu w przypadku nieznacznie poszerzonych naczyń w widocznych miejscach, np. na nosie, policzku czy na nogach. U pacjentów ze skłonnością do bliznowców może dojść do przerastania blizny. W jej miejscu powstaje wówczas patologiczna, sinoczerwona tkanka tworząca twardą wypukłość na skórze. Przypadki te są jednak rzadkie.

Podczas gojenia się skóry nie wolno:

• zdrapywać strupków
• nosić uciskających ubrań
• moczyć rany, kąpiąc się w wannie czy chodząc na basen.

Jakie leki i maści stosować po elektrokoagulacji?

W okresie rekonwalescencji trzeba zadbać o odpowiednią pielęgnację. Lekarz przeprowadzający zabieg elektrokoagulacji zaleca zwykle maść o działaniu przeciwzapalnym, antybiotyk (do aplikowania przez dwa dni), często również preparat zapobiegający powstawaniu bliznowców.

Bardzo dobre efekty daje regularne stosowanie maści Alantan Plus (rano i wieczorem). Warto wykonywać delikatny masaż blizny, który ją uelastyczni (zwiększy ukrwienie i zapobiegnie bliznowcom). Masaże są zalecane dopiero po upływie miesiąca od zabiegu.

Elektrokoagulacja: przeciwwskazania

Absolutnym przeciwwskazaniem do elektrokoagulacji jest posiadanie stymulatora impulsów elektrycznych, np. rozrusznika serca. Na zabieg nie mogą zostać zakwalifikowane osoby chore na cukrzycę, korzystające z pompy insulinowej. Zabiegi są niezalecane u osób z implantami (jeśli takie posiadasz, koniecznie powiedz o nich lekarzowi).

Na elektrokoagulację nie powinny się decydować osoby skłonne do przebarwień skórnych (decyzja dermatologa o przeprowadzeniu zabiegu zależy wówczas od lokalizacji zmiany). Przeciwwskazaniem jest przebyty w ciągu ostatnich 3 tygodni zabieg kosmetyczny, a także świeża opalenizna. Elektrokoagulacji nie można stosować u kobiet w ciąży i karmiących mam.

Kriokoagulacja: co to jest i kiedy się ją stosuje?

Do zniszczenia zmian chorobowych zamiast prądu wysokiej częstotliwości stosuje się też sprężony azot. Skórę lub błonę śluzową chirurg natryskuje azotem za pomocą specjalnej głowicy.

Zabieg kriokoagulacji nie wymaga znieczulenia. Mamy jednak podczas niego uczucie niewielkiego dyskomfortu i czujemy miejscowo chłód. Tkanka ulega zamrożeniu, w konsekwencji czego jej komórki z czasem obumierają. Bezpośrednio po zabiegu miejsce poddane kriokoagulacji nie wymaga opatrunku. Po kilku dniach z reguły (lecz nie zawsze) tworzy się pęcherz. Następnie odpada wraz ze zmianą i tworzy się ranka – na tym etapie już potrzebny jest opatrunek, a potem pielęgnacja podczas gojenia.

Kriokoagulację stosuje się przede wszystkim w usuwaniu nadżerek szyjki macicy, a także zmian w obrębie dróg rodnych i układu moczowego. Ponadto metodą tą likwiduje się:

• kurzajki (brodawki pochodzenia wirusowego) i inne narośla skórne,
• nadżerki w obrębie błon śluzowych jamy ustnej i dziąseł,
• uporczywe afty,
• polipy,
• torbiele oraz inne patologiczne zmiany w jamach nosowych,
• bolesne, nawracające afty czy nadżerki w jamie ustnej.