Zastanawiasz się, jak podpisanie intercyzy wpływa na dziedziczenie współmałżonków? Sprawdź, czy mimo posiadania oddzielnych majątków dziedziczą po sobie nawzajem? I co ze spadkiem dla dzieci, których rodzice mają rozdzielność majątkową.
W wyniku zawarcia ślubu cywilnego automatycznie między mężem a żoną powstaje ustrój majątkowy zwany małżeńską wspólnością majątkową. Od dnia ślubu wszystko, co nabędą, ( przede wszystkim wynagrodzenia za pracę i inne dochody), będzie wchodzić w skład majątku wspólnego. Warto pamiętać, że to, co mieli przed ślubem oraz darowizny i majątek nabyty w drodze spadku przez każdego z małżonków pozostaje ich majątkiem własnym.
Co oznacza rozdzielność majątkowa?
Rozdzielność majątkowa popularnie nazywana jest intercyzą, choć tak naprawdę intercyza to ogólne określenie umowy majątkowej między małżonkami, również takiej, która czyni ich nawzajem współwłaścicielami elementów majątku osobistego. My jednak skupimy się na intercyzie polegającej na rozdzieleniu wspólnego majątku małżonków. Taki dokument mogą też podpisać małżonkowie, którzy chcieliby, by taki wspólny majątek w ogóle nie powstał. By tak się stało, zawierają umowę intercyzy jeszcze przed ślubem.
Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, by rozdzielność majątkową wprowadzić już w trakcie małżeństwa. Wówczas to, co dotychczas mieli małżonkowie wspólnego zostanie podzielone na dwie równe części, a od daty podpisania intercyzy małżonkowie będą pracować i wzbogacać się na własny rachunek. Możliwy jest także nierówny podział wspólnego dorobku, ale o tym może zdecydować tylko sąd rodzinny, biorąc pod uwagę ważne okoliczności i argumenty oraz tylko wtedy, gdy będzie to zgodne z przepisami prawa i zasadami współżycia społecznego.
Rozdzielność majątkowa znosi ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej, tzn. że małżeństwo trwa, ale każdy z małżonków posiada tylko swój majątek osobisty.
Warto podkreślić, że rozdzielność majątkowa nie wpływa na formalną relację męża i żony. Wszystkie pozostałe wzajemne prawa i obowiązki małżonków zostają w mocy! A jak wyglądać będzie sytuacja w momencie śmierci jednego z nich, jeśli podpisali taką intercyzę?
Różne rodzaje zniesienie wspólności majątkowej
Rozdzielność majątkowa powstaje na zgodny wniosek małżonków (intercyza umowna). Zgłaszają się wówczas do kancelarii notarialnej i podpisują akt notarialny). Rozdzielność może też na wniosek jednego małżonków - orzeka ją sąd, jeśli ma ku temu podstawy (np. jeden z małżonków jest uzależniony od hazardu i trwoni wspólny majątek). To intercyza sądowa. I wreszcie trzeci rodzaj rozdzielności, to ta, która może również powstać z mocy prawa, w razie:
- ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków,
- ogłoszenia upadłości jednego z małżonków.
Jak rozdzielność majątkowa wpływa na wzajemne dziedziczenie
Mogłoby się wydawać, że taka umowa spowoduje, że mąż nie będzie dziedziczył po żonie (i odwrotnie) tak, jak ma to miejsce w przypadku małżeństw połączonych wspólnością majątkową. Ale przepisy tego nie potwierdzają. Pamiętajmy, że małżeństwo trwa! Żona dziedziczy po mężu dlatego, że jest żoną, a mąż po żonie, ponieważ jest jej mężem.
Rozdzielność majątkowa nie wpływa na dziedziczenie ustawowe między małżonkami, a w każdym razie go nie wyklucza!
Przepisy mówią, że małżonek pozostający w ustroju rozdzielności majątkowej małżeńskiej jest uprawniony do dziedziczenia majątku wchodzącego w skład majątku osobistego drugiego małżonka. Będzie więc dziedziczył majątek, co do którego za życia zmarłego małżonka nie posiadał żadnych praw.
Oczywiście zasada ta obowiązuje, jeśli zmarły małżonek nie zostawił testamentu i spadkobiercy będą dziedziczyć ustawowo.
Warto tu podkreślić, że intercyza nie umożliwia ucieczki przed ew. długami jednego z małżonków. Nawet jeśli podpiszą intercyzę, w razie śmierci dłużnika drugie z małżonków dziedziczy tak samo aktywa, jak i długi.
Rozdzielność majątkowa - co z dziedziczeniem przez dzieci?
W przypadku dzieci sytuacja jest analogiczna, jak wyżej. Dzieci ustawowo dziedziczą po rodzicach dlatego, że są ich dziećmi. Nie ma tu znaczenia ani fakt zawarcia małżeństwa przez rodziców, ani ich rozwód czy separacja, ani tym bardziej łącząca ich - lub nie - wspólność majątkowa.
Podsumowując: rozdzielność majątkowa nie wpływa bezpośrednio na dziedziczenie. Dopóki małżonkowie pozostają w związku małżeńskim, dziedziczą po sobie zgodnie z ustawą spadkową. Jeśli chodzi o dzieci intercyza także nie ma żadnego znaczenia. Spadek po rodzicach to ustawowe prawo dziecka, niezależne ani od stanu cywilnego jego rodziców, ani tym bardziej od ustroju majątkowego, jaki ich łączy, gdy są małżeństwem.
