Co to jest nefropatia IgA i jak ją rozpoznać?

Istotą tego schorzenia, czyli nefropatii IgA jest nadmierna aktywność układu immunologicznego. Reaguje on na patogeny chorobotwórcze nadprodukcją immunoglobuliny IgA. Białko to, powstające w obrębie błon śluzowych, tworzy w nich toksyczne dla nerek kompleksy IgA. Proces może trwać wiele lat, prowadząc do niszczenia kłębuszków nerkowych. Pogarsza się ich zdolność filtracji, zaś w moczu pojawiają się krwinki czerwone (erytrocyty) oraz białko (albumina). U niektórych osób wraz z nefropatią IgA występuje nadciśnienie. Przeczytaj najważniejsze informacje o tym schorzeniu i sprawdź, jak dbać o nerki. 

Nefropatia IgA: przyczyny i objawy

Źródłem zaburzeń w pracy układu odpornościowego i nadmiernej produkcji immunoglobulin IgA mogą być:

• infekcje bakteryjne jelit (biegunki, wymioty, bóle brzucha) wywołane np. przez Escherichia coli,
• infekcje dróg oddechowych wywołane przez paciorkowce (angina, zapalenie płuc),
• mononukleoza zakaźna.

Nadmierna produkcja IgA może być spowodowana, oprócz zakażeń, różnymi schorzeniami rozwijającymi się na tle autoimmunologicznym, tj.:

• reumatoidalne zapalenie stawów,
• zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa,
• łuszczyca stawów,
• celiakia,
• sarkoidoza,
• nieswoiste zapalenia jelit, np. choroba Leśniowskiego-Crohna,
• wirusowe zapalenie wątroby typu B.

Choroba nie powoduje bólu nerek i może przez wiele lat przebiegać bezobjawowo. Symptomy przewlekłej niewydolności nerek nasilają się jednak wraz z jej zaawansowaniem. Niepokój powinny wzbudzić zwłaszcza:

• obrzęki – podpuchnięte oczy, obrzęki twarzy, stóp i podudzi,
• pojawianie się krwinek czerwonych lub widocznej gołym okiem krwi w moczu,
• białko w moczu – duża ilość albuminy powoduje pienienie się moczu,
• odczucie ciepła,
• napięcie,
• problemy ze snem – wskazują na wzrost ciśnienia tętniczego, zmęczenie.

Inne przyczyny niewydolności nerek

Ostra niewydolność jest odwracalna. Może do niej dojść wskutek:

• biegunki lub częstych wymiotów,
• zatkania dróg moczowych przez kamień lub guz,
• ostrego zapalenia nerek,
• zatrucia substancją toksyczną, np. przedawkowaniem leków przeciwbólowych,
• hemolizy.

Przewlekła niewydolność nerek może być spowodowana przez:

• schorzenia kłębuszków nerkowych,
• cukrzycę,
• zwężenie naczyń krwionośnych śródmiąższowe zapalenie nerek,
• torbiele,
• przerost prostaty.

Jak się diagnozuje nefropatię IgA?

By potwierdzić nefropatię IgA, lekarz skieruje cię na:

• badanie ogólne moczu,
• badanie krwi z oznaczeniem stężenia kreatyniny, mocznika oraz wartości filtracji kłębuszkowej GFR,
• morfologię,
• stężenie immunoglobulin IgA,
• badanie poziomu albuminy, elektrolitów, wodorowęglanów, fosforanów, wapnia; oznacza się też wszystkie parametry układu krzepnięcia,
• USG jamy brzusznej, z oceną nerek i dróg moczowych,
• biopsję nerki (daje ostateczne rozpoznanie – pozwala stwierdzić stwardnienie kłębuszków nerkowych).

Po diagnozie powinnaś być pod stałą opieką nefrologa, robić kontrolne badania krwi i moczu wg jego zaleceń.

Nefropatia IgA: leczenie

Leczenie farmakologiczne nie zawsze jest konieczne. Lekarz zleci je, gdy badania wykażą białkomocz, nadmierne stężenie kreatyniny we krwi lub podwyższone ciśnienie tętnicze. Może ci wtedy przepisać:

• inhibitory enzymu konwertazy ACE lub sartany,
• kortykosteroidy,
• leki immunosupresyjne (wyciszają dużą aktywność układu immunologicznego),
• leki na obniżenie ciśnienia (beta-blokery, blokery kanału wapniowego, diuretyki).

Przy ciężkiej niewydolności nerek może być niezbędna dializoterapia, a nawet przeszczep nerki.

Jak dbać o nerki, aby były zdrowe?

1. Kontroluj ciśnienie tętnicze krwi (wysokie zaburza funkcje nerek).
2. Ogranicz stosowanie soli, unikaj przetworzonej żywności pełnej konserwantów (to obciążenie dla nerek).
3. Pij około 2 litrów wody dziennie. Niezależnie od zup i innych płynów. Źle nawodnione nerki mają problem z utrzymaniem funkcji filtracyjnej i mogą zostać trwale uszkodzone.
4. Nie pal papierosów. Palenie tytoniu spowalnia przepływ krwi przez nerki. Ponadto zwiększa o 50 proc. ryzyko ich nowotworu.
5. Wprowadź do diety warzywa korzeniowe (pietruszkę, seler), pij soki warzywne – poprawiają pracę nerek.
6. Ogranicz cukier w każdej postaci. U połowy osób z cukrzycą rozwijają się choroby nerek! Regularnie opróżniaj pęcherz – przetrzymywanie moczu jest i bolesne, i niebezpieczne. Szkodliwe substancje powinny być jak najszybciej usuwane z organizmu.
7. Nie nadużywaj leków przeciwbólowych, zwłaszcza tych z grupy NLPZ. Mogą uszkodzić nerki.
8. Codziennie wychodź na spacer albo ćwicz w domu. By uniknąć nadwagi (obciąża nerki), potrzebujesz minimum 30 minut ruchu