Zwłóknienia płuc to blizny powstające wokół pęcherzyków płucnych, które utrudniają oddychanie. Ich przyczyną może być COVID-19, palenie papierosów lub refluks. Jakie dają objawy i jakie powikłania mogą powodować? Jak wygląda diagnostyka choroby? Sprawdź, jak odzyskać sprawność po leczeniu zwłóknienia płuc.
Przyczyny powstawania zwłóknień płuc nie zawsze dają się wyjaśnić. Mogą być wynikiem nałogowego palenia papierosów lub skutkiem ubocznym refluksu. Bywają pozostałością po procesie zapalnym, np. po przechorowaniu COVID-19. Zwłóknienia – blizny widoczne na zdjęciu RTG – nie muszą oznaczać poważnej choroby; to zależy od wielkości uszkodzonej tkanki płucnej. Dlatego ważna jest dokładna diagnoza.
Czym jest zwłóknienie płuc i jakie daje objawy?
Pojedyncze zwłóknienia w płucach nie zagrażają życiu, ani nie zmniejszają wydolności organizmu. Często zresztą nie dają żadnych objawów. Jeśli jednak blizny zajmują dużą powierzchnię płuc, zwykle wywołują nieustający kaszel, połączony z dusznościami i brakiem swobody oddychania. Co za tym idzie, szybko się wtedy męczysz i nawet niewielki wysiłek fizyczny może być problemem. Z czasem dochodzi utrata apetytu i masy ciała. Mogą pojawić się ból głowy oraz osłabienie.
Na późniejszym etapie zwłóknienia płuc palce u dłoni robią się „pałeczkowate” (paliczki są w charakterystyczny sposób pogrubione) – to efekt przewlekłego niedotlenienia organizmu. Włóknienie płuc jest chorobą postępującą, w której występują okresy zaostrzeń. Powstałych zmian nie da się cofnąć, można natomiast zapobiegać pojawianiu się kolejnych blizn i leczyć schorzenia je powodujące.
Jak rozpoznać zwłóknienie płuc? Diagnostyka
Już w trakcie rutynowego badania klatki piersiowej stetoskopem lekarz rozpozna poważne zmiany. Przy zaawansowanych bliznach można usłyszeć charakterystyczny dźwięk w płucach. By potwierdzić lub wykluczyć zwłóknienie wykonuje się prześwietlenie RTG klatki piersiowej, a czasami też tomografię komputerową.
Zdarza się, że obraz radiologiczny jest niejednoznaczny. W takim przypadku lekarz może zadecydować o wykonaniu biopsji płuc. Badaniem dodatkowym jest spirometria oceniająca pojemność płuc. U zdrowej osoby wynosi ona około 4 litrów. Przy licznych bliznach może spaść do 2 litrów. W leczeniu może być bardzo pomocna tlenoterapia. Ostatecznym sposobem na pokonanie zwłóknienia bywa przeszczep płuca.
Rehabilitacja po zwłóknieniu płuc. Jak odzyskać sprawność?
Gdy masz rozpoznane zwłóknienie płuc, konieczna jest rehabilitacja oddechowa. Dzięki niej poprawisz wydolność oddechową i fizyczną. Będziesz mogła normalnie się poruszać i odzyskasz dobre samopoczucie, bo ta choroba źle wpływa też na psychikę.
W odzyskiwaniu sprawności ważny jest regularny trening fizyczny. Ćwiczenia muszą być dobrane do stanu zdrowia i możliwości. Nie możesz się forsować. Najlepiej pomagają regularne treningi wytrzymałościowe, szczególnie długie marsze, np. z kijami do nordic walking oraz pływanie w basenie, morzu, jeziorze. Dodatkowo potrzebne są: fizjoterapia i ćwiczenia mięśni oddechowych. Pomagają przyrządy oporujące przepływ powietrza podczas wydechu, leżenie w pozycjach ułatwiających oddychanie, inhalacje płucne i tzw. toaleta drzewa oskrzelowego, która zapewnia pozbycie się zalegającej w oskrzelach wydzieliny. Wychodzenie z choroby bardzo ułatwia pomoc psychologiczna.
Konsultacja medyczna: Hanna Dolińska, specjalista medycyny rodzinnej
