Pykanie lub trzaskanie w uchu może być naprawdę nieprzyjemne. Wie o tym każdy, kto kiedykolwiek słyszał ten szum w uchu. Na szczęście, trzeszczenie w uszach nie zawsze musi oznaczać chorobę. Często za tymi niepokojącymi dźwiękami może kryć się zupełnie nieszkodliwa przyczyna.
Trzaski w uszach: najczęstsze przyczyny
Trzaski czy też szumy lub inne odgłosy w uszach to powszechna i bardzo dokuczliwa dolegliwość. Doświadcza ich co piąta dorosła osoba. A po 60-tce – co trzecia. U niektórych szumy uszne trwają cały czas, u innych zaś dają o sobie znać okresowo, np. w nocy. Nikt poza nami ich nie słyszy. Mogą się pojawiać tylko w jednym uchu albo obu. Przypominają brzęczenie, syczenie, dzwonienie, bulgotanie, pytanie lub trzaskanie.
Dlaczego się pojawiają? Z wiekiem w uchu zachodzą zmiany sprawiające, że słyszymy gorzej. Ale nie tylko wiek jest przyczyną szumów usznych.
1. Ciało obce może być przyczyną trzasków w uchu
Powodem, dla którego słyszysz szum w uchu, jest zazwyczaj napięcie błony bębenkowej. Może to być płyn, ale również włos lub inne ciało obce. W takim przypadku trzask występuje tylko w jednym uchu. Jeśli coś dostało się do wnętrza ucha, laryngolog może to łatwo ustalić i wyciągnąć.
2. Woskowina może wywołać nieprzyjemne trzeszczenie
Przyczyną trzasków może być również woskowina w uchu. Trzeszczy, gdy przełykasz? W takim razie winowajcą najprawdopodobniej jest woskowina. Połykanie zawsze oznacza zmianę ciśnienia. Woskowina blokuje przewód słuchowy i tak dochodzi do trzasków.
W tym przypadku można spróbować upłynnić woskowinę za pomocą specjalnego sprayu. Spray można kupić w drogerii lub aptece. W żadnym wypadku nie należy dłubać w uchu patyczkiem. To spowoduje, że woskowina jeszcze bardziej zablokuje ucho.
3. Szczęka powoduje trzaski w uchu
A konkretnie stawy skroniowo-żuchwowe. Jeśli mamy z nimi problemy, np. doszło do stanu zapalnego, możemy odczuwać nieprzyjemne dźwięki w uszach. Diagnostyką stawów skroniowo-żuchwowych zajmuje się stomatolog.
Trzaski i szumy w uchu mogą wywołać też urazy mechaniczne głowy, czaszki i kości szczękowej np. w wyniku wypadku.
4. Alergie wywołują trzaski w uchu
Wiele osób jest uczulonych na leki. Na przykład niektóre antybiotyki mogą wywołać reakcję alergiczną w przewodzie słuchowym zewnętrznym, co powoduje trzeszczenie w uchu.
W takim przypadku należy skonsultować się z lekarzem, który zmieni farmaceutyki. Nie można całkowicie odstawiać leków na własną rękę. Choć trzaskanie może ustąpić, to choroba, na którą przyjmujemy leki, może się nasilić i poważnie zaszkodzić naszemu zdrowiu, a nawet życiu.
5. "Pękanie" w uchu spowodowane bólem gardła
Anatomicznie ucho jest połączone z gardłem. Gdy gardło jest obolałe i w stanie zapalnym, często ucierpi na tym również ucho. Zapalenie to może również prowadzić do trzasków w uchu.
Infekcje zapalne, wirusowe, bakteryjne, grzybicze i mieszane gardła lub ucha są bardzo częstą przyczyną trzaskania i szumów w uszach. Jeśli nie czujesz bólu gardła, prawdopodobnie coś niedobrego dzieje się z twoim uchem zewnętrznym, środkowym lub wewnętrznym. W takiej sytuacji oprócz trzeszczenia występują też objawy przeziębienia, ból ucha i niedosłuch. W tej sytuacji konieczna jest wizyta u lekarza rodzinnego lub laryngologa.
6. Hałas, a nawet codzienne dźwięki urządzeń AGD mogą być przyczyną trzasków w uszach
Słuchanie głośniej muzyki, zwłaszcza przez słuchawki, ale też codzienne dźwięki tj. pralka, kosiarka sprawiają, że stopniowo niszczony jest słuch.
By zadbać o słuch i uniknąć szumów usznych, pamiętaj o tych zasadach:
- Jeśli planujesz używanie kilku hałasujących urządzeń, włącz je razem (np. pralkę w czasie odkurzania). Dwa urządzenia o różnej głośności hałasują tak samo jak jedno – to głośniejsze.
- Hałaśliwe prace (np. koszenie trawy) wykonuj w nausznikach ochronnych. Warto w nich także odkurzać.
- Wycisz mieszkanie – dźwięki pochłaniają wszystkie miękkie tkaniny, np. zasłony, dywany czy poduszki.
- Pralkę, lodówkę postaw na matach wygłuszających
7. Stres przyczyną trzaskania w uszach
Stres może znacząco wpływać na różne aspekty zdrowia, w tym również na zjawisko trzaskania w uszach. Pod wpływem stresu dochodzi do zwiększenia napięcia mięśniowego, w tym mięśni szyi, twarzy i szczęki, co może wywierać dodatkowy nacisk na okoliczne struktury ucha. Również wzmożona produkcja hormonów stresu, takich jak adrenalina, może wpływać na przepływ krwi w uszach, co czasem objawia się jako trzaskanie czy szumienie.
Ponadto, stres może nasilać świadomość i koncentrację na tych dźwiękach, sprawiając, że stają się one bardziej uciążliwe. Zatem, choć stres sam w sobie nie jest bezpośrednią przyczyną trzaskania w uszach, może zwiększać jego percepcję i nasilać objawy.
8. Miażdżyca może wywoływać trzaski w uszach
Miażdżyca, czyli choroba charakteryzująca się odkładaniem blaszek tłuszczowych w ścianach naczyń krwionośnych, może mieć wpływ na trzaskanie w uszach. Zmniejszenie światła naczyń spowodowane miażdżycą prowadzi do ograniczenia przepływu krwi, co może wpływać na prawidłowe funkcjonowanie ucha wewnętrznego. Niedostateczne ukrwienie może zakłócać normalne procesy słyszenia, prowadząc do postrzegania nieistniejących dźwięków, takich jak szumy czy trzaski.
Ponadto, miażdżyca może powodować nieprawidłowe tętnienia w naczyniach krwionośnych, co również może być odczuwane jako trzaskanie w uszach. Trzaskanie to może być zatem objawem zmian miażdżycowych w naczyniach krwionośnych, szczególnie tych zaopatrujących ucho wewnętrzne.
9. Przyczyną trzasków w uchu może być nadciśnienie tętnicze
Nadciśnienie tętnicze, czyli stan podwyższonego ciśnienia krwi w naczyniach krwionośnych, może mieć wpływ na trzaskanie w uszach. Podwyższone ciśnienie krwi może prowadzić do zwiększonego nacisku na delikatne struktury ucha wewnętrznego, co może zakłócać normalne procesy słyszenia. Dodatkowo, nadciśnienie często powoduje turbulencje w przepływie krwi, co może być odbierane jako trzaskanie lub szumienie w uszach. Zjawisko to może być szczególnie zauważalne w ciszy lub podczas odpoczynku.
Warto również zaznaczyć, że nadciśnienie jest czynnikiem ryzyka innych schorzeń naczyniowych, które również mogą wpływać na funkcjonowanie ucha wewnętrznego i powodować tinnitus. W takich przypadkach trzaskanie w uszach może być jednym z sygnałów ostrzegawczych, wskazujących na konieczność kontroli i leczenia nadciśnienia.
10. Nieprawidłowa pozycja podczas siedzenia może powodować trzaskanie w uszach
Kłopoty z kręgosłupem, zwłaszcza w obrębie odcinka szyjnego, przyczyniają się do wystąpienia trzasków i szumów usznych. Zwyrodnienie kręgosłupa może prowadzić do ucisku na nerwy lub naczynia krwionośne w okolicach szyi. To może zakłócać przepływ krwi i sygnały nerwowe, co może nasilać szumy uszne.
Aby temu zapobiegać, dbaj o prawidłową postawę, gdy długo siedzisz, np. oglądając telewizję. Siedź tak, aby stopy dotykały podłogi, a kolana były ustawione na wysokości bioder lub nieco niżej. Unikaj zawieszania nóg w powietrzu, co może prowadzić do niewłaściwej postawy. Nie siadaj z nogą na nogę – to prowadzi do nierównomiernego obciążenia kręgosłupa. Włóż poduszkę pod dolną część pleców, by utrzymywać naturalną krzywiznę kręgosłupa.
11. Popularne leki mogą być przyczyną trzasków w uszu
Niektóre leki mogą powodować uszkodzenie komórek słuchowych, co wywołuje szumy uszne. Jednym z nich jest popularna aspiryna (kwas acetylosalicylowy). To częsty składnik preparatów bez recepty:
- przeciwbólowych
- przeciwgorączkowych
- przeciwzakrzepowych.
Badania naukowe udowodniły, że kwas acetylosalicylowy ma wpływ na ukrwienie ucha wewnętrznego. Zmiany w przepływie krwi zmieniają wrażliwość nerwów, a to może nasilić szumy uszne. Mogą się one pojawić przy stałym przyjmowaniu leków lub po zażyciu jednorazowo dużej dawki.
Jak sprawdzić, czy w uchu jest woda? Test
Jeśli nie jesteśmy pewni, co dostało się do ucha – woda czy np. ciało obce, możemy zrobić bardzo prosty test. Przechylamy głowę w stronę, z której słyszymy hałas. Następnie obracamy lekko głowę. Jeśli trzeszczący dźwięk przechodzi w syczenie – to jest to ciecz. Jeśli utrzymamy głowę w tej pozycji przez dłuższy czas, płyn zwykle sam spłynie i trzeszczenie w uchu ustanie.
Trzaski w uszach: kiedy udać się do lekarza i jakie badania zrobić?
Każdy rodzaj szumów usznych, które trwają dłużej niż 5 minut i występują częściej niż raz w tygodniu, wymaga wizyty u lekarza. Na początku należy zgłosić się do lekarza rodzinnego. W razie potrzeby da skierowanie do laryngologa. Specjalista sprawdzi, czy w uszach nie zalega woszczyna. Obejrzy ucho oraz nos i gardło.
Jeśli nie znajdzie tam przyczyny problemów, skieruje nas na badania:
- otoskopia – ocenia drożność przewodu słuchowego zewnętrznego oraz błonę bębenkową;
- testy stroikowe – sprawdzą, czy uszkodzone jest samo ucho czy elementy drogi przekazującej informację do mózgu;
- audiometria tonalna – sprawdza zdolność słyszenia dźwięków różnej głośności i tonacji (dźwięki niskie i wysokie).
Wszystkie badania są refundowane, uzupełniają się wzajemnie.
Kiedy mówimy o szumach usznych?
Jeżeli w uchu występuje przewlekłe trzeszczenie, a inne przyczyny zostały wykluczone, najprawdopodobniej są to szumy uszne. Nie jest to jednak powód do rozpaczy, ponieważ istnieje wiele metod leczenia szumów usznych w zależności od przyczyny dolegliwości.
W wielu przypadkach możemy sami sobie pomóc. Terapie relaksacyjne lub słuchanie innych dźwięków, które maskują szumy uszne, przynoszą ulgę wielu osobom cierpiącym na te dolegliwości.
W celu wyjaśnienia przewlekłego szumu lub trzasku w uchu, wizyta u laryngologa jest absolutnie konieczna.
