Rdza róży - jak rozpoznać i zwalczyć chorobę roślin?
16.07.2023 12:15
Rdza róży to jedna z najczęściej występujących chorób grzybiczych niszczących te piękne kwiaty. Aby jej zapobiec konieczne jest zapewnienie roślinie odpowiedniego stanowiska i pielęgnacji. Jak rozpoznać i zwalczać rdzę róż? Wypróbuj chemiczne preparaty lub domowy oprysk. Sprawdź, które odmiany róż są najbardziej odporne na choroby.
Każdy, kto uprawia róże, wie, że są one wyjątkowe nie tylko ze względu na to, że pięknie się prezentują i zachwycają też wspaniałym zapachem, ale również dlatego, że... są niezwykle podatne na choroby. Zagrażają im głównie mączniak prawdziwy oraz czarna plamistość, ale lista dotykających je schorzeń jest dłuższa. Jeden z najczęstszych problemów w uprawie tych roślin stanowi pojawiająca się na liściach rdza róży. Niezwalczana potrafi zniszczyć cały krzew!
Rdza róży to choroba roślin, która jest spowodowana przez grzyby z rodziny Pucciniaceae. Znane są setki różnych gatunków rdzy, a każdy zwykle infekuje określone gatunki roślin. Rdza róży jest jednym z tych gatunków i, jak sugeruje nazwa, zwykle infekuje różne gatunki róż.
Jej rozwojowi sprzyja duża wilgotność (lata deszczowe) i temperatura 18-21˚C. Aby zapobiec chorobie, musimy zapewnić roślinom właściwe stanowisko uprawy i odpowiednią pielęgnację. A gdy mimo troskliwej opieki zauważymy na krzewach objawy rdzy, nie zwlekajmy ani chwili i natychmiast przystąpmy do kontrataku.
Choroba ta jest zwykle łatwa do zidentyfikowania na podstawie charakterystycznych objawów, które obejmują żółte, pomarańczowe lub czerwonobrązowe plamy na liściach róży. Z czasem te plamy mogą rozwijać się w pęcherze, które wydzielają zarodniki grzyba. W ciężkich przypadkach rdza róży może prowadzić do znacznego osłabienia rośliny i utraty liści.
Leczenie rdzy róży zazwyczaj obejmuje zastosowanie odpowiednich fungicydów (środków grzybobójczych), a także regularne usuwanie i niszczenie zainfekowanych liści, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się choroby. Ponadto, uprawa odmian róży, które są odporne na rdzę, może pomóc w zapobieganiu tej chorobie.
Jakiego stanowiska potrzebują róże, by nie chorowały?
Nawet najlepiej pielęgnowany krzew nie będzie dobrze się rozwijać, jeśli nie zapewnimy mu odpowiednich warunków. Róże preferują stanowiska słoneczne i przewiewne (nieliczne znoszą cień). Bez dostępu do słońca i w dużym zagęszczeniu będą nie tylko gorzej rosły i kwitły mniej obficie, ale też mogą być częściej atakowane przez choroby. Większość gatunków wymaga żyznej, lekkiej i przepuszczalnej gleby o obojętnym lub lekko kwaśnym odczynie.
Jak rozpoznać rdzę róży?
Rdza róży wywołana przez grzyby gatunku Phragmidium mucronatumFot. 123rf.com
Pierwsze wiosenne objawy zwykle obserwuje się w kwietniu lub na początku maja. Na dolnej stronie liści i ich ogonkach lub młodych pędach występują żółtopomarańczowe wyrostki zawierające zarodniki. Po ok. 2 tygodniach na górnej stronie liści pojawiają się żółte odbarwienia w postaci nieregularnych plam, a na dolnej stronie można zauważyć rdzawy, pylisty nalot zarodników.
Pod koniec lata i jesienią w miejscach rdzawych zarodników powstają czarne zmiany, z których kolejnej wiosny rozwijają się zarodniki dokonujące właściwej infekcji. Porażone liście przed- wcześnie opadają. Krzewy wytwarzają je ponownie, tracąc dużo energii, przez co słabiej rosną i mniej obficie kwitną.
Jak zapobiegać rdzy róży?
Podejmijmy działania, które pozwolą uniknąć choroby i uratować porażone okazy. Co robić, by ochronić róże przed rdzą? Przede wszystkim należy kupować wyłącznie zdrowe rośliny ze sprawdzonego źródła. Częstą przyczyną problemu jest to, że sadzimy zainfekowane już okazy.
Jedną z najważniejszych kwestii w zapobieganiu chorobom róż jest systematyczne wygrabianie opadłych płatków kwiatów i liści, by utrudnić grzybom osiedlanie się w glebie. Uważajmy też, by nie przenawozić krzewów azotem, a podczas podlewania nie moczmy liści ani kwiatów, bo woda na roślinach sprzyja rozwijaniu się chorób grzybowych, w tym także rdzy. Strumień kierujmy bezpośrednio na glebę.
Jak zwalczać rdzę na różach?
Najważniejszą czynnością po zauważeniu objawów choroby jest usunięcie porażonych części roślin i zastosowanie odpowiednich preparatów. Róże opryskujemy kilkakrotnie w 10-dniowych odstępach środkami grzybobójczymi, takimi jak Saprol Hobby Długo Działający czy Fungimat Koncentrat. Warto stosować je na przemian z biopreparatami, np. Bioseptem Active, Biochikolem i Bioczosem BR.
Zainfekowane pędy, liście oraz kwiaty należy zniszczyć. Jeśli rdza pojawia się co roku na tym samym krzewie, jesienią warto silnie skrócić jego pędy, by usunąć znajdujące się na nich zarodniki grzyba.
Jak zwalczyć rdzę róży, gdy pojawiły się mszyce?
Rdza róży zwykle występuje równolegle z pojawieniem się na roślinie szkodników, takich jak mszyce, przędziorki czy czerwce. Podobnie jak w przypadku innych chorób zwalczanie rdzy nie będzie skuteczne, jeśli najpierw nie usuniemy owadów. W tym celu krzewy należy polać silnym strumieniem zimnej wody lub przemyć roztworem z szarego mydła, a jeśli to nie pomoże – zastosować specjalne środki przeciw insektom. Wykorzystywane preparaty mogą przynieść więcej korzyści, jeśli zaaplikujemy je na rośliny za pomocą wysokiej jakości opryskiwacza. Pamiętajmy również, że po każdym zabiegu sprzęt ten trzeba dokładnie umyć.
Domowy preparat na rdzę róży
Do zwalczania rdzy możemy stosować oprysk z szarego mydła. W tym celu należy połączyć: 1/2 łyżeczki sody oczyszczonej, 100 g szarego mydła, 1 łyżkę oleju rzepakowego, 1/2 szklanki octu oraz 3 i 1/3 l wody lub 250 ml mydła z 10 l gorącej wody. Powstały roztwór ostudzić i opryskiwać nim chore rośliny każdego ranka przez 7 dni.
Odmiany róż najbardziej odporne na choroby
Te odmiany róż są najbardziej odporne na choroby, a dodatkowo wymagają niewiele pracy i pielęgnacji. A ponadto są zjawiskowo piękne i doskonale ozdobią nasze ogrody!
To roślina nie tylko niezwykle odporna na choroby, ale niemal samoobsługowa, idealna dla początkujących ogrodników. W przeciwieństwie do większości odmian nie wymaga corocznego cięcia ani nawet okrywania na zimę. Osiąga 100-120 cm. Jej płatki często wykorzystuje się do konfitur.
To jedna z najbardziej rozpowszechnionych róż okrywowych na świecie. Kwitnie nieprzerwanie od czerwca do późnej jesieni, obsypując się dużymi kwiatami, których kolor zmienia się wraz z porą roku. Wiosną są jasnoróżowe, zaś jesienią ciemnieją i stają się amarantowe.
Jest niezwykle wytrzymała, potrafi sprostać chyba wszystkim chorobom grzybowym. Jej intensywnie pachnące, duże kwiatostany wyróżniają się rzadkim wśród kwiatów i przez to cenionym odcieniem (z bliska wyglądają na fioletowe, lecz z daleka wydają się niebieskie). Dorasta do 150 cm.
