Najpiękniejsze rododendrony. Jak o nie dbać, by długo i obficie kwitły?

Rododendrony to jedne z najpiękniejszych krzewów o zachwycających kwiatach. Te najbardziej efektowne okazy są nimi wręcz obsypane. Jeśli też chciałabyś mieć w swoim ogrodzie tak piękny i dorodny różanecznik podpowiadamy, jak go uprawiać i pielęgnować krok po kroku. 

Rododendron, azalia i różanecznik - czy to to samo?

Zapewne słyszałaś nieraz, że przedstawione na zdjęciach rośliny nazywane były też azaliami i różanecznikami. Jak to jest naprawdę?

Rhododendron to nazwa łacińska obejmująca całą rodzinę. W niej wyróżnia się:

• różaneczniki zimozielone (powszechnie nazywane też... rododendronami)
• azalie zimozielone (nazywane też japońskimi)
• azalie zrzucające swe liście, gdy nadchodzi zima. 

Potocznie przyjmuje się, że różaneczniki (rododendrony) to rośliny o liściach zimozielonych, a azalia to krzew tracący liście na zimę (z reguły tej wyłamuje się azalia japońska).

Przy rozróżnianiu azalii i rododendronów (różaneczników) pomocny może być wygląd liści. Rododendrony mają duże, skórzaste liście, których wierzch jest intensywnie zielony, a spód szarozielony. Liście azalii są mniejsze i bardziej podłużne, zmieniają swój kolor jesienią. Dla ułatwienia, zarówno różaneczniki, jak i azalie są w tekście nazywane rododendronami – jeśli wskazówki są wspólne dla obydwu tych grup. 

Jakiego stanowiska potrzebuje rododendron?

Żeby rododendrony długo i obficie kwitły, muszą mieć właściwe stanowisko oraz podłoże. Zobacz, na co zwrócić uwagę:

1. Stanowisko powinno być bezwzględnie zaciszne. Wbrew obiegowej opinii, to nie niskie temperatury są zabójcze dla rododendronów, ale wysuszające podmuchy powietrza. Jest to ważne zwłaszcza wczesną wiosną, gdy zmarznięta gleba nie pozwala na podlewanie, a wiatr i wiosenne słońce „wyciągają“ wilgoć z roślin.
2. Miejsce dla różaneczników powinno być również lekko zacienione.
3. Azalie zrzucające liście na zimę mogą rosnąć w nasłonecznionym miejscu.
4. Wybierając stanowisko dla rododendronów, warto zwrócić uwagę na ewentualne sąsiedztwo roślin.

Co sadzić obok rododendronów?

Sprzyjająca jest bliskość wody, np. oczek wodnych, która w naturalny sposób zwiększa wilgotność powietrza (z tego samego powodu fachowcy radzą, by krzewy sadzić zgrupowane – rośliny wytworzą wówczas mikroklimat).

Miłymi sąsiadami mogą okazać się iglaki (lubiące podobne podłoże) oraz gatunki o głębokim systemie korzeniowym (np. dęby).

Krzewy nie powinny rosnąć obok drzew i krzewów owocowych (mogą się z nich przenieść na rododendrony różne choroby), warto też unikać sąsiedztwa ściany budynku (zwłaszcza południowej, nagrzewającej się).

Najlepsze podłoże dla rododendronów

Aby rododendrony długo i obficie kwitły, ważne jest dobrze dobrane podłoże. Kwaśne podłoże to przy uprawie tych roślin absolutna konieczność. Gleba powinna mieć pH 4,5–5,5. Rośliny nie tolerują gleb ciężkich, nieprzepuszczalnych. Takie restrykcyjne warunki nie oznaczają jednak, że uprawa rododendronów jest na większości działek niemożliwa.

Fachowcy radzą, by zmienić glebę tylko w miejscu, w którym zamierzamy zasadzić rododendrony. Najpierw należy wykopać dół (szerszy niż głębszy). Na jego dnie, jeśli gleba jest ciężka i gliniasta, należy najpierw ułożyć drenaż. Na nim umieszczamy torf (powinien być zmieszany z korą sosnowa lub igliwiem) oraz nawóz mineralny.

Uwaga! Takie zabiegi uzdatniające należy przeprowadzić jesienią, przed wiosennym sadzeniem rododendronów! Po zasadzeniu krzewu (na takiej samej głębokości, na jakiej rósł wcześniej) dobrze jest posypać ziemię wokół niego ściółką, która zapobiegnie wysychaniu podłoża (rododendrony mają bardzo płytki system korzeniowy, narażone są więc na przemarzanie i przesuszenie).

Jak podlewać krzewy rododendronów?

Rododendrony potrzebują stałej wilgotności podłoża (wysokiej szczególnie wiosną i latem). Jesienią trzeba je wyjątkowo obficie podlać, bo muszą zmagazynować wodę na całą zimę, podczas której grozi im wysuszenie. Ważne jest, by podlewać różaneczniki odstaną wodą. Dzięki temu będzie ona zawierała mniej wapnia szkodliwego dla krzewów. Rododendrony warto też spryskiwać wodą, tworząc im namiastkę mgły.

Zasady nawożenia rododendronów

Ma na celu utrzymanie odpowiedniej kwasowości podłoża, a to służy temu, by rośliny długo i obficie kwitły. Najlepiej stosować specjalne preparaty, niezawierające szkodliwego wapnia.

W pierwszym roku uprawy dobrze jest usuwać nadmiar pąków, które mogą osłabiać młodą roślinkę. Przed zimą warto ją osłonić, owijając np. agrowłókniną. Takie zabezpieczenie jest też wskazane zawsze, gdy zima jest sroga.

Częste choroby rododendronów. Jak je leczyć?

Rododendrony - jak wszystkie rośliny - mogą trawić różne choroby lub szkodniki. Poniżej znajdziesz trzy najczęściej występujące problemy z tymi krzewami. W dwóch przypadkach możemy pomóc roślinie wrócić do zdrowia, niestety w jednym krzewu będziemy musieli się pozbyć. 

Fytoftoroza rododendronów

Najpopularniejszą i najgroźniejszą chorobą rododendronów jest fytoftoroza.

Na liściach, łodygach oraz korzeniach pojawiają się jasnobrązowe plamy, które szybko ciemnieją. Roślina przestaje rosnąć, liście zwijają się. Po odsłonięciu kawałka kory widać, że łodyga jest różowo-czerwona. Rozwojowi grzybów powodujących tę chorobę sprzyja podłoże o dużej zawartości substancji organicznej (np. torf, dlatego dodaje się do niego korę).

Porażoną roślinę trzeba niestety usunąć, zaś w miejscu, gdzie rosła, zastosować środek grzybobójczy (np. Previcur Energy). Uwaga, nie sadź tam rododendronów i iglaków!

Mączlik różanecznikowy - jak go zwalczyć?

Jeśli na lepkich liściach widać mozaikowe przebarwienia, prawdopodobnie winny jest szkodnik – mączlik różanecznikowy, żerujący na spodniej stronie liści.

Od czerwca do lipca porażone rośliny należy opryskać, np. Provado Plus.

Mączniak prawdziwy

Biały, mączysty nalot na liściach (zwykle od lipca do jesieni) to prawdopodobnie mączniak prawdziwy, choroba grzybicza.

Porażone części rośliny trzeba usuwać, a krzew opryskać preparatem grzybobójczym, np. Baymat AE, Aliette.