Liście winogron są smaczne i zdrowe. Szkoda, że rzadko goszczą w naszej kuchni!
Fot. 123RF
ABC gotowania
Najlepsze dania i napoje z liści winogron – są pyszne, wyjątkowo zdrowe, idealne na letnie dni!
Marta Barczyńska
23.07.2024 08:23
Nikogo nie trzeba przekonywać, jak zdrowe są owoce winorośli. Ale równie zdrowe i smaczne są jej liście! Sprawdź, jakie mają właściwości i dlaczego warto wykorzystać je w kuchni. Wypróbuj też najlepsze przepisy na pyszne dania z liśćmi winogron.
Liście winogron od wieków wykorzystywane są do przygotowywania z nich pysznych dań. Winorośl jest jedną z najstarszych roślin uprawnych. W Egipcie znano ją 6 tys. lat p.n.e., a w okolicach dzisiejszej Zielonej Góry uprawiano ją już w XII w. Szybko odkryto, że smaczne są i owoce, i liście, więc zaczęto wykorzystywać je w kuchni. Oprócz nadawania kwaskowego, orzeźwiającego smaku, mają też wiele właściwości prozdrowotnych.
Liście winogron – jakie mają właściwości zdrowotne?
Liście winogron działają antyzapalnie. Zwiększają odporność organizmu. Działają antywirusowo i przeciwbakteryjnie.
Obniżają ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych np. miażdżycy, powstawaniu zatorów i zakrzepów. Obniżają też ciśnienie krwi.
Mają właściwości moczopędne.
Latem zapobiegają zatrzymywaniu się wody w organizmie.
Zawierają resweratrol, który zmniejsza ryzyko nowotworu, działa antyoksydacyjnie i hamuje otłuszczanie wątroby.
Działają antyalergicznie.
Stosowane zewnętrznie w formie papki (gotujemy kwadrans w wodzie, odcedzamy, mielimy i przykładamy ostudzone na kwadrans) wspomagają gojenie ran i łagodzą swędzenie po ugryzieniach owadów.
Napar (2-3 łyżki posiekanych liści na szklankę wrzątki) działa przeciwgrzybiczo, zmniejsza wydzielania łojotoku i działa ściągająco. Ostudzonym naparem można przecierać twarz, moczyć w nim stopy, stosować jako płukankę do włosów lub robić kompresy na opuchnięte oczy (napar chłodzimy w lodówce, namaczamy waciki i przykładamy na oczy na 20 minut). Można także dodać kilka liści winogron do wanny z ciepłą wodą i wziąć poprawiającą krążenie kąpiel (moczymy się nie dłużej niż kwadrans).
Napar pomoże zwalczyć stan zapalny gardła czy jamy ustnej. Płuczemy 2-3 razy dziennie.
Jak zbierać i przygotować liście winogron?
Liście winogron zbieramy bardzo młode – gdy tylko pojawią się na winorośli. Takie mają delikatny smak. Także gdy winorośl kwitnie lub owocuje – wtedy są bardziej łykowate, ale mają najwięcej substancji leczniczych.
Najlepiej liście zbierać od czerwca do lipca. Oczywiście z dala od szos.
Przed użyciem parzymy je i rozbijamy nerwy tłuczkiem. A możemy je kisić jak ogórki lub zamarynować w occie czy oleju jak paprykę.
Liście można też ususzyć i zmielić. Dodajemy szczyptę jako przyprawę nadającą kwaskowy smak. Liście suszymy w piekarniku na papierze do pieczenia w temp. 50 st.
Orzeźwiająca herbatka z liści winogron
Picie herbaty z liści winogron raz dziennie (pół szklanki) podniesie naszą odporność, obniży poziom cukru we krwi i ciśnienie.
Składniki:
3 łyżki poszatkowanych liści winogron (lub łyżka ususzonych)
szklanka wrzątku
łyżeczka miodu
Przygotowanie:
Liście zalewamy wodą. Parzymy pod przykryciem pół godziny. Odcedzamy.
Możemy posłodzić do smaku miodem.
Herbatkę dzielimy na dwie porcje i pijemy rano i wieczorem. Jeśli mamy wrzody, dnę moczanową czy reumatyzm albo cierpimy na niestrawność czy biegunkę możemy wypić po pół szklanki herbatki nawet 3-4 razy na dzień.
Zupa z liści winogron i kiszonych ogórków
Zupa z liści winogron i kiszonych ogórków ma bardziej kwaskowy i orzeźwiający smak niż tradycyjna ogórkowa. Możesz ugotować ogórkową wg. swojego przepisu i do części dodać pokrojone i zblanszowane liście winogron. Gotuj razem 15 minut. Winogrona możesz też zmiksować ze szklaną wrzątku i zaprawić nimi zupę ogórkową czy jarzynową.
Składniki:
4 szklanki bulionu
3 marchewki
cebula
10 liści winogron
3 kiszone ogórki
łyżeczka kurkumy
1/3 pęczka natki
2 ziemniaki
pieprz
Przygotowanie:
Kroimy marchewki, ziemniaki i cebulę. Gotujemy w bulionie 15 minut.
Dodajemy pokrojone liście winogron i gotujemy kolejne 10 minut.
Dodajemy starte ogórki, kurkumę, natkę i pieprz do smaku. Gotujemy jeszcze 5 minut.
Gołąbki z liści winogron z ryżem i pieczarkami
Gołąbki w liściach winogron faszerowane kaszą, ryżym lub mięsem są popularne w kuchni bałkańskiej i arabskiej. Latem najczęściej robi się je ze świeżych liści winogron a jesienią i zimą z kiszonych. Liście kisi się tak samo jak ogórki w occie lub marynuje w oliwie jak paprykę. Jeśli są małe liście, układa się po kilka by zachodziły na siebie lub robi malutkie gołąbki "na jeden gryz". Często takie minigołąbki podawane są jako zimna przystawka.
Składniki:
50 liści winogron
szklanka ryżu
cebula
2 ząbki czosnku
łyżka mięty
łyżka natki
łyżka koperku
łyżeczka kuminu
pieprz
sól
olej
2 szklanki bulionu
15 dag passaty pomidorowej
15 dag pieczarek
Przygotowanie:
Pokrojone cebulę, czosnek i pieczarki smażymy. Mieszamy z suchym ryżem, przyprawami, posiekanymi ziołami, 3 łyżkami passaty. Doprawiamy do smaku solą i pieprzem.
Liście winogron blanszujemy. Zawijamy w nie trochę farszu – zawijamy luźno, bo ryż napęcznieje. Układamy je luźno w garnku wyłożonym liśćmi winogron.
Bulion mieszanym z resztą passaty. Zalewamy ułożone w garnku gołąbki. Gotujemy 40 minut.
Pesto z liści winogron z migdałami
Pesto z liści winogron ma kwaskowy smak. Zamiast migdałów można użyć orzechów włoskich albo orzeszków pinii czy uprażonych pestek słonecznika. Pesto smakuje wybornie jako sos na kanapki a także jako dodatek do wędlin, serów pleśniowych i żółtych czy dodatek do kotleta i ziemniaków.
Składniki:
1/2 szklanki migdałów
oliwa
łyżeczka cukru
łyżka soku z cytryny,
szklanki liści winogron
ząbek czosnku
Przygotowanie:
Do wrzątku na 5 minut wrzucamy liście winogron i migdały. Odsączamy.
Miksujemy z resztą składników, dolewając powoli oliwę, do uzyskania kremowej pasty.
Sałatka z liści winogron cieciorką i boczkiem
Jeśli wolimy pikantniejsze smaki do sałatki możemy dodać drobno posiekaną papryczkę chili oraz 5-6 suszonych pomidorów.
Składniki:
3 dag wędzonego boczku
garść fasolki szparagowej
6 liści winogron
olej
cebula
garść liści jarmużu
pieprz
puszka cieciorki
2 łyżki sosu sojowego
2 łyżki soku z cytryny
Przygotowanie:
Boczek, cebulę, jarmuż i liście winogron kroimy. Podsmażamy na oleju.
Mieszamy podsmażone liście z pokrojoną ugotowaną fasolką, sosem i osączoną cieciorką. Dodajemy pieprz do smaku. Skrapiamy sokiem wyciśniętym z cytryny.
Syrop z liści winogron
Dla zdrowia pijemy 100 ml syropu dziennie (ale nie więcej niż 300-400 ml). Działa tak samo jak herbatka ale ma intensywniejszy smak i aromat. Możemy go rozcieńczyć wodą albo dodać do innej herbaty czy soku.
Składniki:
1/2 kg liście
1 litr wody
pół szklanki cukru
Przygotowanie:
Liście myjemy. Mielimy w maszynce do mięsa. Gotujemy z wodą. Wyłączamy, zakrywamy garnek kocem i odstawiamy na 24 godziny w ciepło by puściły sok.
Liście odcedzamy a następnie powstałą pulpę odcedzamy przez gazę to soku, który mamy po odcedzeniu.
Podgrzewamy z cukrem aż do wrzenia. Rozlewamy do wyparzonych butelek i wekujemy.