Tulipany w ogrodzie zachwycają zarówno solo, jak i połączeniu z innymi gatunkami kwiatów
Fot. 123rf.com
Rośliny
Tulipany zachwycają wieloma kolorami i kształtami. Poznaj najpiękniejsze odmiany tulipanów!
18.04.2024 11:13
Tulipany są symbolem wiosny. Zachwycają swoim wyglądem i feerią barw! Bogactwo gatunków i ich odmian sprawia, że będą pasować do każdego ogrodu. Świetnie prezentują się też w domu. Poznaj najpiękniejsze odmiany tulipanów. Sprawdź też, jak je sadzić i pielęgnować, aby cieszyły oczy jak najdłużej.
Tulipany były ulubionymi kwiatami w ogrodach Turcji i Persji. Ich nazwa pochodzi od perskiego słowa „dolbend”. Oznacza ono materiał, z którego upina się turban przypominający kształtem kielich tulipana. Początkowo rośliny były dostępne tylko dla ludzi zamożnych – hodowano je w strzeżonych ogrodach. Do Holandii przybyły dopiero w XVI w. i od razu zdobyły niesamowitą popularność, która trwa do dziś. Bogactwo gatunków (ponad 120) i ich odmian (aż 15 tysięcy!) sprawia, że będą pasować do każdego ogrodu. Świetnie prezentują się też w domu!
Tulipany: co to za kwiaty i skąd pochodzą?
Tulipany były ulubionymi kwiatami w ogrodach Turcji i Persji.Fot. 123rf.com
Najwyższe mieszańce ogrodowe wznoszą kielichy na wysokość nawet 70 cm. Niskie tulipany botaniczne sięgają zaledwie 20 cm, za to mają imponująco okazałe – w stosunku do całej rośliny – kwiaty. Ich cebulki – w przeciwieństwie do szlachetnych odmian – nie wymagają wykopywania na czas letniego odpoczynku. Najlepiej sadzić je w grupach jednorodnych odmianowo: z przodu niższe, z tyłu wyższe – wówczas nawzajem się nie zasłaniają i są ładnie wyeksponowane. Przekwitnięte kwiaty ogławiamy. Zabieg ten powoduje, ze roślina wytwarza zdrowe i silne cebulki przybyszowe na kolejny rok.
Najsłynniejszym tulipanem w dziejach był „Semper Augustus”. Kiedy w XVII w. jego cebulki trafiły do Holandii, jedna kosztowała równowartość domu! Biało-czerwony, o nietypowym wówczas postrzępieniu i pofałdowaniu brzegów, swą zjawiskową urodę zawdzięczał... przenoszonemu przez mszyce wirusowi pstrości tulipana. Niestety, wirus ten osłabiał cebulki, sprawiając, że kolejne pokolenia były coraz bardziej rachityczne. Dziś „Semper Augustus” podziwiać możemy już tylko na obrazach Jana Brueghla („Kwiaty i owoce”), za to cebulki tulipanów są tanie i dostępne dla każdego.
Tulipany - poznaj najpiękniejsze odmiany
W świecie tulipanów, bogactwo odmian i kolorów sprawia, że wybór tych najpiękniejszych staje się prawdziwym wyzwaniem. Od klasycznych jednobarwnych odmian po spektakularne kompozycje z nieregularnymi brzegami płatków, tulipany oferują niekończącą się paletę wrażeń estetycznych dla miłośników ogrodów i sztuki florystycznej. Odmiany te nie tylko różnią się kolorem i kształtem, ale także niosą ze sobą historię i symbolikę, które dodają głębi ich pięknu. Prezentujemy kilka najpiękniejszych odmian tulipanów, które zachwycają swoją wyjątkową urodą i wyjątkowym charakterem.
Tulipan Acuminata to odmiana tulipana o charakterystycznym wyglądzie, który wyróżnia się na tle innych odmian. Jego kwiaty mają wąskie, lancetowate płatki, które stopniowo zwężają się ku końcowi, nadając im niezwykły wygląd. Zazwyczaj mają one jaskrawożółtą barwę, często z czerwonymi lub pomarańczowymi plamkami lub paskami, co sprawia, że są niezwykle efektowne i przyciągają uwagę. Odmiana Acuminata jest ceniona zarówno przez ogrodników, jak i miłośników tulipanów za swój niezwykły wygląd i elegancję, która dodaje uroku każdemu ogrodowi.
Wczesną wiosną wśród jego wąskich liści pojawiają się pojedyncze kwiaty o liliowo-żółtych płatkach. Osiąga do 20 cm wysokości. Dorastają do 20 cm odmiana dzikiego tulipana Bakera. Pod koniec kwietnia spośród wąskich, błyszczących liści wyrastają pojedyncze, krótkie pędy kwiatowe zwieńczone dość dużymi kwiatami w pastelowym kolorze lila z wyrazistym żółtym środkiem. Najlepiej czuje się na dobrze nasłonecznionym stanowisku. W tym samym miejscu może pozostawać przez kilka lat, bez konieczności wykopywania cebul. Kępa będzie się coraz bardziej rozrastać, a gdy rozwiną się kwiaty, efekt będzie zachwycający.
Ten biało-żółty, późny tulipan nadaje się na rabaty, do ogrodów skalnych, a także do uprawy w pojemnikach. Rozkwita w kwietniu sześciopłatkowymi, układającymi się w gwiazdę, ogniście żółtymi kwiatami z białym obrzeżeniem. Wyrastające z rozetki wąskich, błyszczących liści po trzy do sześciu sztuk, wydzielają subtelny, przyjemny zapach. Ze względu na niski wzrost (10-15 cm) tulipan tarda najpiękniej prezentuje się, posadzony w grupach po kilka, kilkanaście sztuk, w ogrodach skalnych, na przodzie i na obwódkach mieszanych rabat. Nie wymaga corocznego wykopywania cebul. Aby były mocne, należy tylko na bieżąco usuwać przekwitłe kwiatostany.
Należący do niskich tulipanów botanicznych, kwitnący na przełomie kwietnia i maja, pomoże stworzyć radosny nastrój na wiosennej rabacie. Wykształca żywopomarańczowe kwiaty, których barwa, idąc ku środkowi, łagodnie przechodzi w żółć. Centralny punkt stanowi wyrazista brązowoczarna plama.
Jedna z najwcześniej kwitnących (przełom marca i kwietnia) odmian z grupy kaufmanniana, nazwany na cześć kompozytora słynnego walca „Nad pięknym, modrym Dunajem”. Choć dorasta zaledwie do 20 cm, ma duże, jak u odmian wysokich, kwiaty: żółtokremowe z czerwonym, jakby maźniętym pędzlem rumieńcem na zewnętrznych płatkach. Otoczone są one rozetą szerokolancetowatych liści.
Ten zakwitający na przełomie kwietnia i maja tulipan botaniczny dorasta zaledwie do 15 cm, ale nie sposób odmówić mu uroku. Jego zwężające się ku górze, ostro zakończone (co widać szczególnie w pełnym rozkwicie) płatki wybarwiają się na ciemnoróżowy kolor, pięknie kontrastujący z ciemną zielenią wąskich liści. Idealny na obwódki i do uprawy w doniczkach na tarasie.
Należący do wcześnie kwitnącej (przełom marca i kwietnia) grupy kaufmanniana tulipan o dekoracyjnych, lekko prążkowanych liściach, zasługuje na miejsce na pierwszym planie rabaty. Jego czerwonobiałe kwiaty, przybierające formę smukłych kielichów, w słoneczne dni szeroko rozkładają płatki, tworząc przepiękne gwiezdne rozety. W pochmurne zaś je stulają.
Niezwykle popularna odmiana z rodziny kaufmanniana o szkarłatnoczerwonych płatkach, przybierających kształt kielicha. W pełnym słońcu szeroko się otwierają, a wówczas bardziej przypominają lilie wodna niż tulipana. Zakwita w kwietniu.
Tulipany papuzie – najpiękniejsze odmiany
Zakwitające pod koniec kwietnia tulipany papuzie to istny cud natury. Nie powstały bowiem na skutek zabiegów przeprowadzanych przez hodowców. Są efektem spontanicznej, często przypadkowej mutacji tulipana Darwina. Tulipany papuzie to odmiana tulipanów, która wyróżnia się swoją niezwykłą i charakterystyczną budową kwiatów. Ich nazwa wywodzi się od podobieństwa kształtu kwiatów do piór papugi. Tulipany papuzie charakteryzują się falistymi lub frędzlowatymi brzegami płatków, co nadaje im delikatny i ozdobny wygląd. Kwiaty te często mają wyraziste barwy i intensywne kolory, co czyni je popularnymi w ogrodach i bukietach kwiatowych. Ich niezwykła forma i bogata kolorystyka przyciągają uwagę i nadają się doskonale do dekoracji zarówno wewnątrz pomieszczeń, jak i na zewnątrz.
Choć należą do grona szczególnie lubianych i podziwianych tulipanów, ich uprawa nie jest tania (cebulki tulipanów papuzich są znacznie droższe od popularnych Kaufmanna). Ich wadą jest też duża niestabilność odmianowa. Jako wielokrotne mieszańce już w drugim roku uprawy mogą tracić swoje cechy odmianowe, a nawet wcale nie zakwitnąć. Tulipany papuzie sprawiają także spore problemy podczas pędzenia (przyspieszonej uprawy doniczkowej), dlatego rzadko bywają dostępne w sprzedaży w takiej formie.
Tulipan Mysterious Parrot to wyjątkowa odmiana tulipana, która zachwyca swoim tajemniczym i ekskluzywnym wyglądem. Jej kwiaty cechują się falistymi i frędzlowatymi brzegami płatków oraz intensywnymi kolorami, które wzbudzają zainteresowanie i fascynację. Zjawiskowa odmiana tulipana papuziego o purpurowych płatkach, których powywijane, postrzępione brzegi wybarwione są na biało. Odmiana Mysterious Parrot jest ceniona przez miłośników tulipanów za swoją niezwykłą urodę oraz za to, że dodaje wyjątkowego charakteru i dramatyzmu każdej aranżacji kwiatowej.
Wielokrotnie nagradzany w konkursach ogrodniczych tulipan papuzi Apricot Parrot będzie gwiazdą wiosennej rabaty. Jego sporej wielkości kwiaty o postrzępionym i pofalowanym brzegu przyjmują barwę morelową z zielonymi, białymi i kremowymi przebarwieniami. Ten niezwykły efekt jest spotęgowany, kiedy kwiat otwiera się i ukazuje swoje wnętrze
Przypomina płonącą pochodnię. Jego bardzo silnie pofałdowane, ozdobione licznymi wcięciami żywopomarańczowe, wpadające w czerwień płatki, od wewnętrznej strony i na rantach zabarwione są na jaskrawożółto. Gdy kwiat jest w rozkwicie, wygląda tak, jakby był maźnięty farbą. Swą urodę Bright Parrot najjaskrawiej prezentuje na słonecznej rabacie, gdy za tło ma kwitnące w podobnym terminie niskie, czerwone tulipany Kaufmanna albo kwitnące na żółto narcyzy.
Przepiękna, można rzec – iście barokowa odmiana o fantazyjnie pokarbowanych kwiatach. Płatki są mocne – sprawiają wrażenie ciężkich, i mają nieregularnie ukształtowane krawędzie. Zabarwienie kwiatów Rocco Parrot nie jest jednoznaczne, choć niewątpliwie dominuje w nim ognista czerwień. Ponadto możemy dostrzec odcienie zielonego, żółtego, pomarańczowego, a nawet smugi ciemnego fioletu.
Ze względu na hipnotyzujące kwiatostany budzi niemałe zainteresowanie, zwłaszcza wśród kolekcjonerów. Mocne, postrzępione na brzegach i lekko zwężające się ku górze płatki do złudzenia przypominają pióra egzotycznego ptaka. Zabarwione są na głęboki, ciemnobordowy, niemal czarny kolor – podobny ma wino merlot. Tulipany te warto sadzić obok ścieżek, by móc podziwiać je z bliska. Ładnie je też wyeksponujemy, gdy za tło będą miały kwiaty w kremowym kolorze.
Elegancka odmiana o atrakcyjnie ufryzowanych, ciasno osadzonych płatkach w jednolicie żółtym kolorze, z ledwo dostrzegalnymi, subtelnymi, zielonymi prążkami, biegnącymi od dna kielicha do szczytu płatków. Dobrze wygląda w towarzystwie złocistych szachownic cesarskich, żółtych i żółtopomarańczowych narcyzów oraz papuzich tulipanów o ognistej barwie, jak Bright Parrot.
Ta wyjątkowa odmiana o fantazyjnie postrzępionych na brzegach, kremowobiałych kwiatach ze szmaragdowozielonymi akcentami szczególnie pięknie wygląda w jednoodmianowym nasadzeniu – na trawniku lub na przodzie rabaty. Płatki, początkowo skulone w stożek, w którym dominuje zieleń, z czasem otwierają się, przyjmując kształt kulistego kielicha z wyraźną przewagą bieli. Pośrodku każdego biegnie wąska, zielonkawa wstęga, od której rozchodzą się delikatne zielone prążki.
Gdzie posadzić tulipany? Stanowisko i podłoże
Tulipany nie mają zbyt wielu wymagań, są łatwe w uprawie i w zależności od odmiany kwitną od marca do czerwca. Rośliny te preferują ciepłe, słoneczne, zaciszne stanowiska.
Aby pięknie się rozwijały, najważniejsze jest odpowiednie podłoże. Powinno być przede wszystkim przepuszczalne, żyzne, umiarkowanie wilgotne i próchnicze, o odczynie od obojętnego do zasadowego. Tulipany nie lubią podmokłych gleb (jeśli ziemia w naszym ogrodzie jest gliniasta, pod cebule podsypmy drenaż z piasku lub żwiru). Wskazane jest delikatne spulchnianie podłoża, regularne odchwaszczanie, podlewanie w razie potrzeby i nawożenie. Ważnym zabiegiem jest również ogławianie, czyli obrywanie przekwitniętych kwiatów.
Jak kupić, przechowywać i sadzić cebulki tulipanów? Pielęgnacja kwiatów
Cebulki tulipanów kupujmy twarde, duże, bez plam, przebarwień i śladów gnicia. Cebule powinny mieć też łuski okrywające (ich częściowe odchodzenie jest naturalne). Tulipany mogą zajmować to samo stanowisko nawet przez 3 lata. Jednak pozostawione latem w wilgotnej i ciepłej ziemi są narażone na choroby.
Aby tulipany ubarwiły wiosną nasze ogrody, trzeba je posadzić jesienią – na przełomie września i października. Zwlekanie z terminem sadzenia uniemożliwi cebulkom dobre ukorzenienie się i może opóźnić kwitnienie. Tulipany sadzimy na głębokość równą 2 lub 3 wysokościom cebul, najlepiej w specjalnie skonstruowanych do tego celu plastikowych koszyczkach. Ich ażurowe dno i ścianki umożliwiają odpływ nadmiaru wody, chronią cebule przed gryzoniami, a latem ułatwiają ich wyjęcie z ziemi. Po zasadzeniu warto dokładnie podlać rośliny. Tulipany potrzebują regularnego podlewania, szczególnie w okresie suchym, jednak należy unikać nadmiernego podlewania, aby nie doprowadzić do zgnilizny cebul.
Posadzone cebule zabezpieczamy na zimę, przykrywając rabaty ściółką, korą, torfem lub świerkowymi gałązkami.
Po przekwitnięciu tulipanów usuwamy kwiatostany, ale roślinę podlewamy do czasu, aż liście zaczną zasychać. Cebule wykopujemy w momencie gdy część nadziemna rośliny jest już w fazie zasychania, a łuska na cebuli staje się lekko brązowa. Wtedy je wyciągamy, oczyszczamy z resztek ziemi i przesuszamy. Przechowujemy w suchym, chłodnym miejscu aż do jesieni. Cebulki pozostawione w gruncie zakwitną w przyszłym roku, ale kwiaty będą drobniejsze i znacznie zwiększy się zagęszczenie roślin.
Jeśli zaś chcemy pozostawić cebule w ziemi, pamiętajmy, że liście tulipanów usuwa się dopiero wtedy, gdy w pełni zaschną.
Tulipany w ogrodzie – co obok nich posadzić
Tulipany najlepiej prezentują się w grupach, zarówno na rabatach jednogatunkowych, jak i wśród innych roślin.
Kwiaty te często uprawia się w sąsiedztwie innych wiosennych okazów, np. fiołków trójbarwnych, hiacyntów, szafirków, niezapominajek, smagliczki skalnej, pierwiosnków, sasanek czy stokrotek. Niskie odmiany sprawdzą się też na skalniakach.
Tulipany często uprawia się w sąsiedztwie innych wiosennych okazów, np. hiacyntów i szafirkówFot. 123rf.com
Tulipany świetnie wyglądają uprawiane w rzędzie, wzdłuż ogrodzenia. Jeśli nasza działka jest otoczona drewnianym płotem, tego typu nasadzenie nada ogrodowi nieco swojskiego, wiejskiego klimatu.
Tulipany świetnie wyglądają uprawiane w rzędzie, wzdłuż ogrodzenia.Fot. 123rf.com
Warto też rozważyć przeznaczenie choć jednej rabaty na bajeczny, tulipanowy kobierzec. Kolorowe dywany stworzone z dwóch, trzech odmian tych kwiatów wprowadzą ogrom radości do każdego, nawet najzwyklejszego, wiosennego dnia.
Kolorowe dywany stworzone z dwóch, trzech odmian tulipanów wprowadzą ogrom radościFot. 123rf.com
Choroby tulipanów: jak wyglądają i kiedy się pojawiają?
Cebule tulipanów przed sadzeniem zaprawia się środkiem grzybobójczym. Niestety to nie daje im pełnej ochrony przed infekcjami.
Choroby tulipanów: pstrość tulipana
Występuje, gdy cebule po wykopaniu są przechowywane w zbyt wysokiej temperaturze. Powoduje zahamowanie wzrostu i zmianę koloru płatków, na których pojawiają się smugi.
Choroby tulipanów: nekroza tulipana
Na pędach, liściach i kwiatach pojawiają się nieregularne plamy. Okazy przestają rosnąć, liście ulegają zniekształceniu i usychają. Nekroza zwykle występuje przed lub po kwitnieniu.
Choroby tulipanów: szara pleśń
Pojawiają się liczne, małe, szare plamy. Choroba ta szybko przenosi się na okazy rosnące w pobliżu. Występuje, gdy jest zimno i wilgotno.
Choroby tulipanów: Mokra zgnilizna
Najpierw żółkną liście, potem obumiera reszta rośliny, a na końcu gnije cebula. Rozwojowi choroby sprzyjają deszcze i wysokie temperatury.
Jak przedłużyć trwałość tulipanów w wazonie?
Aby bukiet ciętych tulipanów jak najdłużej cieszył nasze oczy, łodygi przycinamy ostrym nożem pod kątem 45° i wstawiamy kwiaty do wody o temperaturze pokojowej (zabieg ten warto powtarzać co kilka dni).
W wazonie lepiej nie łączyć ich z innymi kwiatami, np. żonkilami – towarzystwo osłabia tulipany.
