Jak wygląda leczenie zapalenia oskrzeli? Sprawdź przyczyny i objawy choroby. Co pomaga na gorączkę i kaszel?

W przypadku infekcji wirusowych leczenie zapalenia oskrzeli jest objawowe i polega na przyjmowaniu syropu na kaszel oraz piciu naparów z ziół o przeciwzapalnych właściwościach. Antybiotyki pomogą tylko przy zakażeniach bakteryjnych, a te zdarzają się bardzo rzadko. W przypadku wysokiej gorączki można ją zbić lekami przeciwgorączkowymi oraz okładami. 

Przyczyny i rodzaje zapalenia oskrzeli

Oskrzela to element układu oddechowego doprowadzający powietrze do płuc. Należą do dolnych dróg oddechowych. Oskrzela główne, prawe i lewe, odchodzą od tchawicy, dalej rozgałęziają się na coraz mniejsze oskrzela i oskrzeliki. Swoją budową przypominają drzewo. 

Zapalenie oskrzeli to infekcja dolnych dróg oddechowych. W zależności od czasu trwania dzielimy je na: ostre, trwające do 3 tygodni, podostre, z objawami utrzymującymi się 3-8 tygodni oraz przewlekłe, utrzymujące się powyżej 8 tygodni.

Zwykle mamy do czynienia z ostrym zapaleniem oskrzeli. W większości przypadków jest wywoływane przez wirusy (grypy, paragrypy, koronawirusy, adenowirusy, rinowirusy), rzadziej przez zakażenia bakteryjne. Zapalenie oskrzeli u przeważającej części pacjentów rozwija się jako powikłanie po przeziębieniu albo grypie. Wirusy mogą bez problemu przemieścić się z górnych do dolnych dróg oddechowych.

Ostre i przewlekłe zapalenie oskrzeli to odrębne jednostki chorobowe – mają różne przyczyny i wymagają innego leczenia. 

Objawy zapalenia oskrzeli

Najczęstszym objawem zapalenia oskrzeli jest kaszel z odkrztuszaniem wydzieliny. W infekcji wirusowej – przezroczystej lub białej, w bakteryjnej – gęstej i zielonkawej. Z reguły występuje też gorączka lub stan podgorączkowy, natomiast objawy ogólne, jak bóle mięśni i kości, uczucie rozbicia, zazwyczaj spotykane są tylko w przypadku infekcji wirusem grypy. Jeśli objawy są łagodne, wizyta u lekarza nie jest konieczna.

Natomiast zaniepokoić i skłonić do kontaktu ze specjalistą powinny cię: duszność, ból w klatce piersiowej w czasie oddychania, świszczący oddech, gorączka > 38°C, utrzymująca się powyżej 3 dni, kaszel, który trwa powyżej 7 dni.

Pilna wizyta jest wskazana u pacjentów z wysokim ryzykiem powikłań: seniorów, osób z chorobami przewlekłymi (cukrzyca, choroby nerek, wątroby, zaburzenia endokrynologiczne), małych dzieci, pacjentów z obniżoną odpornością i przewlekłymi chorobami układu oddechowego (POChP, astma).

Jak wygląda leczenie zapalenia oskrzeli?

Rozpoznanie opiera się na badaniu osłuchowym. Nad klatką piersiową lekarz stwierdzi objawy charakterystyczne dla zapalenia oskrzeli. Jeśli zaistnieje potrzeba, zleci RTG klatki piersiowej, by wykluczyć zapalenie płuc, i badania krwi – morfologię, CRP.

W przypadku łagodnych objawów wystarczy odpoczynek w domu, przez pierwsze dni w łóżku. Konieczne będzie właściwe nawodnienie, a w razie gorączki przyjmowanie leku przeciwgorączkowego (paracetamol, ibuprofen). Lekarz przepisze lek wykrztuśny – rozrzedzający wydzielinę i pobudzający drogi oddechowe do kaszlu. Jest to bardzo ważne, ponieważ w ten sposób z dróg oddechowych wydalane są drobnoustroje, dlatego nasilenie kaszlu na początku choroby nie powinno niepokoić. Hamowanie odruchu kaszlowego w początkowej fazie infekcji nie jest wskazane, szczególnie w nocy. Zalegająca wydzielina może doprowadzić nawet do rozwoju zapalenia płuc!

Na późniejszym etapie, gdy kaszel zakłóca odpoczynek, lekarz zaleci stosowanie leku, który złagodzi suche pokasływanie. W tym przypadku sprawdzi się m.in. syrop z porostu islandzkiego, który pokrywa błonę śluzową gardła ochronnym filmem, nawilża i koi podrażnienia. Antybiotyk zostanie włączony do leczenia tylko w przypadku podejrzenia infekcji bakteryjnej lub gdy gorączka będzie utrzymywać się powyżej 3 dni.

Leczenie zapalenia oskrzeli wspomaga także picie naparów z babki zwykłej lub lancetowatej, prawoślazu lekarskiego lub bluszczu pospolitego.

Jak obniżyć temperaturę przy zapaleniu oskrzeli?

Gorączka niszczy drobnoustroje i mobilizuje układ odpornościowy, dlatego do pewnego stopnia jest potrzebna. Zbijamy ją wtedy, gdy przekroczy 38,5ºC. Jak to zrobić?

• Zastosuj lek przeciwgorączkowy: ibuprofen, paracetamol bądź aspirynę.
• Schłódź ciało okładami na czoło, klatkę piersiową lub wkładanymi pod pachy. Pamiętaj, że gdy temperatura ciała chorego przekracza 38°C, okład powinien być chłodniejszy najwyżej o 2°C (czyli osobie zdrowej może się wydawać nawet ciepły).

Co wzmocni odporność przy zapaleniu oskrzeli?

• Szczepionki zawierające białka (antygeny) drobnoustrojów lub całe nieaktywne drobnoustroje. Pobudzają komórki odpornościowe do produkcji specyficznych przeciwciał.
• Jogurty i preparaty z żywymi bakteriami. Nie są groźne dla naszego organizmu, ale zawierają obce dla niego białka. Stymulują w jelitach układ odpornościowy, mobilizując w ten sposób inne elementy układu immunologicznego.
• Apteczne preparaty w tabletkach (lymphozil, groprinosin, echinacea) i kroplach (esberitox czy immunal). Pobudzają komórki układu odpornościowego i zwiększają ich zdolność do wykrywania i eliminowania zagrożeń. Szczepionki aktywują nasz układ odpornościowy