Zapalenie trzustki objawia się przede wszystkim silnym bólem brzucha. Ale jak rozpoznać, czy mamy do czynienia z ostrym przebiegiem czy chorobą przewlekłą? Zwróć uwagę na to, kiedy pojawia się ból i na inne dolegliwości towarzyszące. Zobacz, jak odróżnić rodzaje zapalenia trzustki, jakie są ich przyczyny i metody leczenia. Sprawdź, co jeść przy chorej trzustce.
Prawdopodobnie niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że to stan zagrażający życiu. Gdy zapalenie się rozwinie, miąższ trzustki zacznie być trawiony przez jej własne enzymy, co doprowadza do nieodwracalnego zniszczenia tego narządu. Na szczęście nie zawsze przebieg jest aż tak ciężki, jednak w każdym przypadku absolutnie konieczna jest wizyta u lekarza lub w Szpitalnym Oddziale Ratunkowym. Na początek podpowiemy ci, jak odróżnić stan wymagający natychmiastowej pomocy lekarskiej od dolegliwości przewlekłych, które możesz łagodzić domowymi sposobami.
Jak rozpoznać zapalenie trzustki?
Silny ból w nadbrzuszu (czasem po jego lewej stronie), który promieniuje aż do pleców, a zaczyna się po zjedzeniu tłustego posiłku lub wypiciu mocnego alkoholu, może świadczyć o zapaleniu trzustki. Prawdopodobieństwo takiej diagnozy rośnie, gdy masz kamicę pęcherzyka żółciowego i zwlekasz z decyzją o operacji.
Choroba zaczyna się zwykle bardzo silnym bólem brzucha, z wymiotami i nudnościami oraz znacznym osłabieniem i wysoką gorączką. Czasem tym objawom towarzyszą też duszności, zbyt szybkie bicie serca i obniżające się ciśnienie krwi. Zdarza się też zażółcenie skóry.
Diagnostyka i leczenie zapalenia trzustki
Aby postawić diagnozę potrzebne będą badania laboratoryjne (m.in oznaczenie poziomu enzymów trzuskowych – lipazy i amylazy) oraz badanie USG jamy brzusznej. Gdy zapalenie zostanie potwierdzone, prawdopodobnie dostaniesz skierowanie do szpitala.
Niezbędna jest bowiem kilkudniowa głodówka oraz nawadnianie i odżywianie dożylne (za pomocą kroplówek). W ten sam sposób będziesz też otrzymywać leki (przeciwzapalne i antybiotyki). Po wyjściu ze szpitala przez kolejne tygodnie lub nawet miesiące musisz przestrzegać specjalnej diety (patrz ramka niżej).
Przewlekłe zapalenie trzustki - przyczyny i objawy
Jedną z przyczyn przewlekłego zapalenia trzustki są powtarzające się ostre stany zapalne. Inne to: błędy dietetyczne (nadmiar tłuszczu) i długotrwałe nadużywanie alkoholu. Proces zapalny, który przez wiele lat toczy się w miąższu trzustki prowadzi do nieodwracalnych zmian w obrębie tego narządu, ale objawy choroby są znacznie mniej charakterystyczne.
Przy podrażnieniu trzustki zwykle pojawia się opasujący i promieniujący aż do pleców ból brzucha, który zaczyna się ok. godzinę lub dwie po niezdrowym posiłku. Nie jedz wtedy nic co najmniej przez kilka godzin i przyjmij dostępne bez recepty leki z pankreatyną (zawierają enzymy trzustkowe). Pij też ciepłe napary z pokrzywy (łyżeczkę suszu zalej szklanką wrzątku i odstaw na kwadrans).
Gdy choroba trwa dłużej i nie jest leczona, pojawiają się tzw. stolce tłuszczowe, gdyż trzustka nie wydziela wystarczającej ilości enzymów niezbędnych do strawienia tłuszczu. Mają one jaśniejszy niż normalnie kolor i błyszczącą powierzchnię. Konieczna jest wtedy konsultacja z lekarzem. Leczenie polega zwykle na przestrzeganiu diety i przyjmowaniu enzymów trzustkowych.
Zasady diety przy zapaleniu trzustki
Pierwsza i absolutnie najważniejsza to zero alkoholu! Dieta powinna być lekkostrawna, z małą ilością tłuszczu i błonnika – jasne pieczywo, gotowane warzywa, chude, gotowane lub duszone mięso (zwłaszcza drób) i ryby. Dozwolone są owoce, najlepiej gotowane lub pieczone.
Staraj się jeść posiłki często (5-6 razy dziennie), ale małej objętości. To dieta sprzyjająca niedoborom witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A,D,E,K), dlatego zapytaj lekarza, czy powinnaś przyjmować je w kapsułkach.
