5 ważnych pytań o darowiznę. Co się zmieniło w przepisach prawnych?
Według nowych przepisów, gdy umowa darowizny zostanie podpisana, a zobowiązania wypełnione, nie ma już możliwości zmodyfikowania takiej umowy
Fot. 123rf.com

5 ważnych pytań o darowiznę. Co się zmieniło w przepisach prawnych?

Niedawno weszły w życie zmiany w podatkach od darowizn. Zmieniło się dosyć dużo, także na korzyść obdarowanego. Czy to prawda, że można otrzymać wyższą darowiznę i nie płacić podatku? Czy można wprowadzić zmiany do umowy darowizny lub ją odwołać? Czy można przekazać nieodpłatne wykonanie usługi jako darowiznę? Sprawdź, czy darowizna ma wpływ na udział obdarowanego w spadku po darczyńcy i czy można przywrócić termin zwolnienia z podatku od darowizny. 

Wartościowych prezentów nie można przekazać ot tak, bo obdarowany musi wykazać źródło wzbogacenia się i często zapłacić podatek. Służy temu darowizna – nieodpłatne przekazanie własności darczyńcy obdarowanemu, w drodze umowy.

Czy to prawda, że można otrzymać wyższą darowiznę i nie płacić podatku?

Tak. Nowe zasady dotyczą darowizn, dla których obowiązek podatkowy powstał od 13 października włącznie! Obowiązują wyższe kwoty wolne od podatku:

  • 10 434 zł (zamiast 9 637 zł) w I grupie podatkowej,
  • 7 878 zł w (zamiast 7 276 zł) w II grupie podatkowej,
  • 5 308 zł w (zamiast 4 902 zł) w III grupie podatkowej.

Oznacza to, że od darowizn do takiej wartości przekazanych przez jednego darczyńcę nie trzeba płacić podatku (ani informować o nich fiskusa).

Zwiększyły się też kwoty zwolnienia z podatku od darowizn na cele mieszkaniowe dla I grupy podatkowej:

  • od jednego darczyńcy – 10 tys. 434 zł
  • od wielu darczyńców łącznie – 20 tys. 868 zł

Na korzyść podatników zmieniła się też skala podatkowa – wzrosły przedziały kwot, do których stosuje się poszczególne stawki podatków.

Czy można wprowadzić zmiany do umowy darowizny lub ją odwołać?

Gdy umowa darowizny zostanie podpisana, a zobowiązania wypełnione (np. przekażemy mieszkanie na własność dziecku, w księgach wieczystych wprowadzona zostanie zmiana właściciela), nie ma już możliwości zmodyfikowania takiej umowy. Można jedynie zawrzeć kolejne umowy, jest to jednak zawsze dobrowolne.

Przepisy Kc dopuszczają odwołanie darowizny tylko w wyjątkowych sytuacjach. Skutecznie odwołać ją można, jeśli obdarowany wykazuje rażącą niewdzięczność względem darczyńcy, tzn. gdy uporczywie narusza on normy etyczne. Wówczas darczyńca przekazuje pisemne oświadczenie o odwołaniu darowizny obdarowanemu, a jeśli ten nie zgodzi się na zwrot majątku, darczyńca musi wystąpić do sądu. Ma na to rok odkąd dowiedział się o rażącej niewdzięczności.

Czy można przekazać nieodpłatne wykonanie usługi jako darowiznę?

Nie. Usługa nie może być przedmiotem darowizny, mimo że ma konkretną wartość. By można było mówić o darowiźnie, musi dojść do uszczuplenia majątku darczyńcy, tzn. darowizna musi nastąpić kosztem jego majątku (gdy darczyńcy ubywa, obdarowanemu tyle samo przybywa). W przypadku świadczenia usług warunek ten nie jest spełniony – nie dochodzi do uszczuplenia majątku jak w przypadku darowizny rzeczy lub prawa majątkowego.

Czy darowizna ma wpływ na udział obdarowanego w spadku po darczyńcy? 

Tak. Darowizny dokonane przez spadkodawcę za życia podlegają zaliczeniu na poczet spadku przy dziedziczeniu ustawowym oraz doliczeniu do zachowku. Nie dolicza się drobnych darowizn, czyli np. prezentów urodzinowych, ślubnych oraz darowizn przekazanych w związku z osobistymi osiągnięciami obdarowanego, np. z okazji ukończenia studiów.

Czy można przywrócić termin zwolnienia z podatku od darowizny? 

Członkowie najbliższej rodziny (zaliczani do grupy 0) mogą być zwolnieni z daniny (niezależnie od wartości darowizny), pod warunkiem zgłoszenia jej do US na druku SD-Z2 w ciągu 6 miesięcy od przyjęcia darowizny. Przekroczenie tego terminu skutkuje brakiem możliwości zwolnienia z podatku – nie ma możliwości przywrócenia terminu, np. przez złożenie czynnego żalu.

Czytaj więcej