Najpiękniejsze surfinie na balkon – jak o nie dbać, by kwitły aż do jesieni?

Kwiaty surfinii mają najczęściej fioletowy, różowy albo biały kolor. Wyglądają niczym barwne kielichy, które rosną na długich zielonych pędach. Również pięknie pachną – zwłaszcza rankiem. Surfinie uwielbiają lato, ciepło oraz słońce. Dlatego umieść je na najbardziej słonecznym balkonie lub oknie, ale koniecznie osłoniętym od wiatru (bo jego akurat nie znoszą). 

Surfinie – najpopularniejsze kwiaty na balkon

Surfinia (Petunia × hybrida) to odmiana petunii ogrodowej. Charakteryzuje się zwisającymi pędami, zróżnicowanym pokrojem oraz ukwieceniem. Pierwsze odmiany surfinii wyhodowali Japończycy, stosując w tym celu inżynierię genetyczną. Do Europy kwiat przywędrował niedawno, bo dopiero w 1992 r., a do Polski dwa lata później. Jednak od tamtej pory króluje u nas wśród najpopularniejszych roślin balkonowych i tarasowych.

Największą grupę stanowią surfinie wybarwiające się w odcieniach różu i fioletu, są też odmiany kwitnące na czerwono, żółto i pomarańczowo. Najistotniejszą zaletą surfinii jako ozdoby balkonu jest jej bardzo szybki wzrost. Poza tym roślina obficie kwitnie i doskonale się rozkrzewia.

Mimo jej wysokiej odporności na zmienne warunki atmosferyczne, należy o nią dbać. Codzienne obfite podlewanie oraz regularne dokarmianie płynnym nawozem wieloskładnikowym są niezbędne dla prawidłowego wzrostu rośliny. Przyczyniają się też do zniwelowania prawdopodobieństwa zapadnięcia okazów na choroby, np. najczęściej atakującą surfinię szarą pleśń.

Surfinie – warunki uprawy

Surfinie dzielimy na odmiany wielokwiatowe i wielkokwiatowe. Te pierwsze nie są zbyt wybredne. Potrzebują średniowilgotnej, przeciętnie zasobnej ziemi ogrodowej. Okazy wielkokwiatowe są natomiast roślinami cieniolubnymi i bardzo wymagającymi pod względem warunków uprawy.

Surfinie nie tolerują ziemi zasadowej. Optymalny odczyn gleby powinien być lekko kwaśny (pH 5,5-6,5). Istotnym składnikiem nawozów stosowanych do dokarmiania surfinii jest żelazo. Bez niego liście okazów blakną. Doniczki, w których sadzimy surfinie, najlepiej wyposażyć w drenaż, by zapewnić roślinie swobodny odpływ wody. Kwiaty te najlepiej czują na stanowiskach osłoniętych od wiatru oraz silnego deszczu. Należy unikać moczenia liści surfinii.

Pielęgnacja surfinii

• Nawożenie. Surfinie są wręcz uzależnione od stałych dawek dokarmiania wieloskładnikowego. Na rynku dostępnych jest wiele nawozów dedykowanych tym pięknym roślinom. Nawożenie powinno być intensywne zwłaszcza w okresie kwitnienia. Dawkowanie określone jest na opakowaniach. Oprócz regularnego nawożenia, większość surfinii potrzebuje pomocy w pozbywaniu się przekwitłych lub uschniętych części. Należy robić to regularnie, obrywając liście i kwiaty, aby nowe pędy miały miejsce do bujnego rozkrzewiania i kwitnięcia.
• Podłoże. Pamiętajmy też o częstym wymienianiu ziemi w doniczce. W skrzynce czy donicy jest jej w końcu niewiele i zostaje szybko zaantektowana przez rozrastające się korzenie. Podłoże dla surfinii powinno być skomponowane na bazie torfu wysokiego, włókien kokosowych, glinki i wełny mineralnej.
• Pobieranie pędów. W sierpniu lub wrześniu warto uciąć gałązki o długości 7-10 cm. Na kilka godzin przed  tym zabiegiem rośliny trzeba obficie podlać. Końcówki uciętych pędów (ok. 2-3 cm) należy potem oczyścić, usunąć wierzchołek i wszystkie kwiaty, a następnie zanurzyć pędy w ukorzeniaczu do roślin miękkich.
• Po tym zabiegu pędy trzeba posadzić w nowej doniczce z lekkim podłożem – pół na pół ziemi i perlitu lub piasku. Doniczki należy postawić w jasnym miejscu, nie narażając ich na bezpośrednie działanie słońca. W sierpniu i wrześniu mogą pozostać na zewnątrz do czasu, aż temperatura nie zacznie znacząco spadać. Rośliny wniesione do domu trzeba umieścić z dala od kaloryferów.
• Sadzonki ukorzeniają się w ciągu 14-30 dni, w temperaturze 10-13 °C. Podłoże musi być wilgotne, ale nie mokre. Nawadnianie powinno być wykonywane dopiero wtedy, gdy wyschnie wierzchnia warstwa gleby. Gdy rośliny zaczną dobrze rosnąć, trzeba przestawić je na słoneczny parapet lub doświetlać, by lepiej kwitły. Pąki zaczną się formować w okolicach grudnia.
• Przycinanie i zimowanie. Surfinie można także po prostu zabrać do domu, jednak zanim okazy zostaną przeniesione do pomieszczenia, trzeba przyciąć wszystkie pędy na długość 5-7 cm. Przedtem należy dokonać dokładnych oględzin w poszukiwaniu chorób lub szkodników.
• Zainfekowane okazy nie powinny być zimowane. Rośliny trzeba podlać i umieścić w miejscu, gdzie temperatura nie spada poniżej 0°C. Surfinie zimuje się do maja.

Choroby i szkodniki surfinii

Nowsze odmiany surfinii są wysoce odporne na zmienne warunki atmosferyczne i choroby, jednak nawet im przyda się ochrona.

Choroby

Najczęściej surfinie atakowane są przez grzyby. Na porażonej roślinie możemy zaobserwować szary nalot oraz żółknące lub brązowiejące liście i pędy. Należy je niezwłocznie usuwać. By uniknąć chorób grzybowych, warto opryskiwać okazy fungicydami, np. Topsinem M 500 SC w stężeniu 0,15% naprzemiennie z Dithane NeoTec 75 WG w stężeniu 0,2%. Oprysk wykonujemy w odstępach dwutygodniowych. W ziemi obok sadzonek warto umieścić też pałeczki antygrzybowe (ok. 5zł/30 szt.).

Szkodniki

Najgroźniejszym i najczęściej atakującym surfinie szkodnikiem są mszyce. Profilaktycznie warto stosować wzmacniającą gnojówkę ze skrzypu. Przygotowujemyją, używając 0,5 kg świeżych liści skrzypu i 5 l wody. Gnojówka fermentuje w cieniu przez 3-4 tygodnie. Preparat przed użyciem należy odcedzić i rozcieńczyć wodą w stosunku 1:5. Rośliny podlewa się przy korzeniach, raz w sezonie. Gdy mszyce się pojawią, stosujemy rozcieńczony oprysk z preparatu w stosunku 1:50.

Rozmnażanie surfinii

• Z nasion. Wysiew powinien nastąpić na przełomie lutego i marca do dużych donic lub mis. Nasiona surfinii kiełkują na
  świetle. Nie należy przykrywać ich podłożem, a jedynie lekko wcisnąć je w ziemię.
• Z sadzonek. Półzdrewniałe sadzonki pędowe pobiera się i ukorzenia latem, a zimą przechowuje w jasnym pomieszczeniu o temperaturze kilku °C. Na stałe miejsce należy je wysadzać po 15 maja.

Najpiękniejsze odmiany surfinii

Na rynku dostępnych jest bardzo dużo odmian oraz nowych grup surfinii. Z ciekawych okazów warto zainteresować się np. Million Bells Cracking Fire czy hipnotyzującym Night Sky. Sporym powodzeniem cieszą się kwiaty z grupy Sweet Pleasure, Superbells, Fortunia i Cascada. Te ostatnie cechują się wysokim zagęszczeniem kwiatów i krótszym zwisem. Co roku powstają kolejne warianty surfinii o niezwykłym wybarwieniu płatków oraz lepiej przystosowane do zmiennej aury pogodowej. Nie wszystkie odmiany pachną. Woń wydziela m.in. Pink Vein. Również grupę Tumbelina cechują pachnące kwiaty pełne, dostępne w różnych kolorach. Furorę ze względu na pokrój robią odmiany Purple Giant i Blue Giant. Ich pędy osiągają ok. 2 m i malowniczo zwisają, tworząc kaskady.

Black Mamba

Wyjątkowy odcień kwiatów powstał poprzez zwiększenie intensywności pigmentu w fioletowych surfiniach. To odmiana odporna na suszę i wysokie temperatury. Koszt 1 sadzonki: ok. 9 zł.

Blue Vein

To wczesna odmiana surfinii o dużej sile wzrostu. Jej kwiaty cechują się intensywnym zapachem. Zwisające pędy osiągają długość 30-40 cm. Koszt 1 sadzonki: ok. 4,50 zł.

Crazytunia Lucky Lilac

Grupa Crazytunia pełna jest ciekawych odmian surfinii. 'Lucky Lilac' w odcieniach fioletu upstrzona jest białymi, gwiazdowymi paskami różnej wielkości. Koszt 1 sadzonki: ok. 5 zł.

Giant Purple Picotee

Ta odmiana charakteryzuje się bardzo dużymi kwiatami. Kwitnie nieprzerwanie od kwietnia aż do pierwszych przymrozków. Wzrost o średnim nasileniu. Koszt 1 sadzonki: ok. 7 zł.

Lime

Odmiana dobrze tolerująca deszcz. Rozpiętość pędów dochodzi do 50 cm. Okaz szybko się rozrasta, tworząc bujne kwiatowe kaskady. Koszt 1 sadzonki: ok. 7 zł.

Easy Wave Red

Jednoroczna, obficie kwitnąca odmiana. Średnica kwiatów wynosi ok. 7 cm. Łodygi dorastają do 75-100 cm. Przekwitające kwiaty są szybko zastępowane przez nowe. Koszt 1 sadzonki: ok. 5 zł.

Surfinie czy petunie – różnice

Surfinie i petunie, mimo podobnych liści i kwiatów, różnią się sposobem wzrostu. Petunia ogrodowa to jednoroczny gatunek, którego wznoszące pędy osiągają długość od 40 do 80 cm. Możemy ją uprawiać sezonowo w gruncie i na balkonie. Surfinie natomiast, ze względu na silnie pokładające się pędy (nawet do 2 m!), lepiej hodować w pojemnikach (najlepiej szerokości 60 cm na jeden okaz), z których będą mogły swobodnie zwisać i rozrastać się ku dołowi. Surfinie wymagają podłoża bardziej żyznego i próchniczego niż petunie ogrodowe.

Konsultacja: mgr Diana Szczęsna botanik, Wydział Nauk Biologicznych UWr – ekspert z zakresu uprawy roślin ozdobnych