Czarny bez to prawdziwa bomba witaminowa. Te pełne zdrowia kwiaty warto wykorzystać, aby delektować się orzeźwiającą lemoniadą czy syropem bądź nalewką o leczniczym działaniu. Kwiaty bzu można też jeść, a z liści i gałązek zrobić odwar. Zobacz, jak za pomocą domowych kuracji z kwiatów czarnego bzu zregenerować organizm i nie dać się chorobom.
Kwiaty czarnego bzu zawierają olejki eteryczne, flawonoidy, kwas kumarynowy, cholinę, triterpeny, witaminy, sole mineralne oraz wiele innych substancji czynnych. Dzięki temu mają szereg leczniczych właściwości.
Kiedy zbieramy kwiaty czarnego bzu?
Kwiaty czarnego bzu zbiera się od maja do lipca (najlepiej w drugiej połowie czerwca i pierwszej połowie lipca). Wtedy, gdy baldachy są już całkowicie rozkwitnięte (pączki kwiatów są mniej wartościowe). Zrywaj kwiaty przy ładnej pogodzie, najlepiej rano lub około południa, zaraz po tym, jak odparuje rosa. Kwiaty czarnego bzu, tak samo jak jego owoce, należy przerabiać po zerwaniu z krzaka. Nie myjemy ich, bo zawierają cenny pyłek, który woda wypłukuje.
Do zbiorów wybieraj krzewy, które rosną z dala od zanieczyszczeń oraz ruchliwych dróg. Baldachy powinny być w pełni rozwinięte, bez mszyc i zanieczyszczeń. Ścina się je nożycami ogrodowymi lub ostrym nożem. Obcinaj kwiaty bez zielonych łodyżek – są gorzkie. Nie ścinaj wszystkich baldachów z jednego krzaka, bo to zakłóci ich naturalny wzrost.
Pojedynczą warstwę baldachów połóż na białym płótnie i zostaw w nasłonecznionym miejscu na godzinę, aby wyszły z nich owady.
Jak suszyć kwiaty czarnego bzu i je przechowywać?
Rozłóż pojedynczą warstwę kwiatków na płótnie lub papierze do pieczenia i susz w zacienionym, przewiewnym miejscu lub w piekarniku w temperaturze do 30 st.
Po całkowitym wysuszeniu przechowuj je w zamykanym naczyniu lub szczelnie zamkniętej papierowej torebce nie dłużej niż rok.
Właściwości lecznicze kwiatów czarnego bzu
Regulują wytwarzanie poszczególnych przeciwciał i zapobiegają reakcjom alergicznym.
Rozrzedzają wydzielinę zalegającą w płucach, lekko rozszerzają oskrzela i działają wykrztuśnie. Ułatwiają też oczyszczanie i leczenie infekcji zatok. Hamują namnażanie się wirusów i działają przeciwbakteryjnie.
Przyspieszają przemianę materii, normalizują przemiany lipidowe w wątrobie i łagodnie stymulują perystaltykę jelit. Wspomagają odchudzanie.
Syrop z kwiatów czarnego bzu
Zbierz kilkanaście kwiatów czarnego bzu, zanurz w 1 litrze wrzątku. Przykryj na noc. Rano przefiltruj, dodaj 3 łyżki cukru i sok z połowy cytryny. Podgrzej, aż cukier się rozpuści. Przelej do czystych słoiczków i poddaj procesowi pasteryzacji lub doprowadź syrop do temperatury wrzenia, wlej do czystych słoiczków, zakręć i włóż pod koc. Gdy wystygną, przenieś do chłodnego miejsca.
Jeśli chcesz, by syrop z kwiatów miał również działanie przeciwwirusowe, do wrzątku razem z kwiatami dodaj drobno pocięte liście i zestruganą i pociętą korę z gałązek bzu. Pamiętaj, że wykonanie tego odwaru i syropu nie zastąpi kontaktu z lekarzem.
Jak stosować?
Przy alergiach i wysypkach na skórze pij po 1 łyżce syropu rozcieńczonego w szklance wody raz dziennie przez 9 dni.
Przy przeziębieniu, katarze, infekcji zatok, anginie, grypie i zapaleniu oskrzeli pij po 1 łyżce syropu rozcieńczonego w szklance wody 2 razy dziennie przez 7-8 dni.
Przy zwolnionej przemianie materii, odchudzaniu, zaparciu, wysokim poziomie cholesterolu pij po 1 łyżce syropu rozcieńczonego w szklance wody raz dziennie przez 2 tygodnie. Kurację można powtórzyć po miesiącu przerwy.
Syrop z kwiatów bzu.123RF
Napar z kwiatów czarnego bzu
1,5 łyżki świeżych lub 1 suszonych kwiatów czarnego bzu (100 g/12 zł) zalej szklanką gorącej wody, przykryj i odstaw na 15 minut. Przecedź.
Jak stosować?
Przy alergiach i wysypkach na skórze pij po 1 szklance naparu raz dziennie przez 9 dni.
Przy przeziębieniu, katarze, infekcji zatok, anginie, grypie i zapaleniu oskrzeli pij po 1 szklance naparu 2 razy dziennie przez 7-8 dni.
Przy zwolnionej przemianie materii, odchudzaniu, zaparciu, wysokim poziomie cholesterolu pij po 1 szklance naparu raz dziennie przez 2 tygodnie. Kurację można powtórzyć po miesiącu przerwy.
Odwar z gałązek i liści czarnego bzu
Utnij młode gałęzie bzu, po czym połam na mniejsze, żeby było wygodnie ściągać z nich korę. Wystarczy, że kawałki będą miały długość ok. 40 cm. Oberwij z nich liście i drobno pokrój. Obieraczką do jarzyn ściągaj korę z gałęzi w ten sam sposób, jak obierasz marchewkę. Bierz po kilkanaście wiórów z kory bzu i tnij nożyczkami na kawałki o długości ok. 1 cm, potem możesz je dodatkowo rozdrobnić, na przykład w termomiksie. Jeśli nie masz tego urządzenia, potnij po prostu wióry na kawałki.
Wszystkie części roślinne (liście i korę) wrzuć do garnka i lekko uklep końcówką noża. Zalej 6 częściami wody i zagotuj. Utrzymuj w stanie wrzenia 30-60 minut, aż połowa wody wyparuje. Przefiltruj, przelej do foremek silikonowych i zamroź. Następnego dnia wyjmij zamrożony odwar i wrzuć kostki do zamykanego pojemnika. Tego typu mrożonki można trzymać w grubym worku foliowym. Jeśli poczujesz się słabiej i uznasz, że możesz mieć objawy zarażenia wirusem, podgrzej 30-50 ml i pij co 2 godziny (w nocy, tylko jeśli się przebudzisz).
Choroba wirusowa zwykle wycofuje się mniej więcej po dwóch dniach. Dawkowanie zależy od indywidualnych potrzeb. Najlepiej obserwować swój organizm i samodzielnie zdecydować, czy wypić mniejszą, czy większą porcję odwaru. Sposoby konserwacji odwaru:
mrożenie opisane powyżej,
nalewka (200 ml spirytusu na 800 ml odwaru),
syrop (połączenie z cukrem w proporcji 1 : 1),
pasteryzacja w czystych słoikach z małą ilością cukru
Nalewka z kwiatów czarnego bzu
Kwiaty czarnego bzu mają m.in. działanie antywirusowe i chronią błony śluzowe dróg oddechowych. Dlatego w maju, gdy kwitną, warto je zebrać i przygotować prozdrowotną nalewkę.
Do 350 ml wody wsypać 125 g cukru i gotować do momentu, aż powstanie syrop. Do słoja wrzucić 15 baldachów i dodać sok wyciśnięty z 1/2 cytryny. Całość zalać wystudzonym syropem, przykryć ściereczką i odstawić na tydzień (od czasu do czasu zamieszać). Po tygodniu tak przygotowany nalew przecedzić przez sito i dolać 350 g spirytusu. Dokładnie wymieszać i odstawić w ciepłe miejsce na miesiąc. Po tym czasie przefiltrować przez bibułę filtracyjną, zlać do butelek i odstawić w ciemne i chłodne miejsce na co najmniej miesiąc.
Kwiaty bzu zbieramy od maja do lipca.123RF
Lemoniada z czarnego bzu
Wyciśnij sok z 2 cytryn i wymieszaj go ze szklanką wody mineralnej oraz 4 łyżkami miodu lub cukru. Umyj 6 baldachów bzu, włóż do dzbanka i zalej przygotowaną wodą z cytryną. Przykryj i odstaw na półtorej godziny. Po tym czasie zalej litrem wody gazowanej (lub wcześniej przecedź przez sitko), dodaj kostki lodu i wymieszaj.
Jadalne kwiaty czarnego bzu - jak je przygotowywać?
Kwiaty czarnego bzu dodane do potraw urozmaicą ich smak, a dodatkowo wzbogacą je o swoje lecznicze właściwości. Rośliny zbieramy z daleka od ruchliwych dróg albo w ogródku.
Oto ważne zasady:
Nie jemy kwiatów z kwiaciarni czy hipermarketu, bo mogły być spryskiwane chemikaliami.
Dodajemy do dań same pąki kwiatowe.
Jemy świeże, delikatnie oczyszczone kwiaty – najlepiej namoczyć je w misce, osączyć na sicie i osuszyć ręcznikiem papierowym.
Możemy też je zamrozić, ale bez wcześniejszego mycia.
Jeśli mamy alergię na pyłki kwiatów – mogą nas uczulać także te dodawane do potraw.
Jemy je po obróbce termicznej. Najlepiej smakują całe baldachy z odciętymi ogonkami smażone w cieście naleśnikowym – są to tzw. naleśniki cesarskie. Dodajemy także do soków i dżemów.
Bez jest pełen flawonoidów i witamin A, C, z grupy B, które łagodzą objawy przeziębienia.
