Grzybica stóp – jak się przed nią chronić i uniknąć nawrotów? Dobre nawyki pomogą utrzymać stopy w zdrowiu

Podeszwy stóp mają bardzo dużo gruczołów potowych. Kiedy w upalne dni wydzielanie potu się zwiększa, wiąże się on z martwym naskórkiem i tworzy idealną pożywkę dla bakterii i grzybów (są wszędzie: w sklepowej przebieralni, na basenie, pod prysznicem w pensjonacie czy szpitalu).

Nadmierna potliwość szczególnie dokucza chorym na cukrzycę, niedoczynność tarczycy, osobom z nadwagą i żyjącym w ciągłym stresie. Zwłaszcza oni (ale nie tylko!) są narażeni na grzybicę stóp i powinni starać się jej zapobiegać.

Jak rozpoznać grzybicę stóp? Objawy

To mit, że grzybicę można złapać tylko w brudnym środowisku. Czasem wystarczy zmierzenie butów w sklepie lub przejście boso w gabinecie lekarskim podczas badania, np. ginekologicznego. Choroba nie atakuje tylko latem (gdy chodzimy z odkrytymi stopami), lecz i zimą, gdy mamy osłabioną odporność, a stopy w ciepłym obuwiu bardziej się pocą. Pamiętajmy o tym i nie bagatelizujmy typowych objawów grzybicy.

Należą do nich:

• silny świąd,
• uczucie palącej skóry, 
• łuszczący się naskórek (który może z czasem prowadzić do powstawania ran)
• skóra jest pomarszczona, biaława, pokrywają ją pęcherzyki

Zwykle świadczą one o tym, że choroba jest zaawansowana, jednak można wyłapać ją również na wcześniejszym etapie.

Choroba najczęściej zaczyna się między czwartym a piątym palcem. Tam jest najcieplej i najwilgotniej, kiedy nosimy ciepłe obuwie. Pierwsze zmiany (przypominające pęknięcia) robią się zazwyczaj u nasady palców. Wczesnym symptomem może być samo zaczerwienienie (nie musimy odczuwać świądu). To mogą być małe plamki, jak po ucisku. Zaniepokoić powinien nas również ból palców w trakcie wycierania ich ręcznikiem (nawet jeśli na skórze nie widzimy żadnych zmian).

Profilaktyka grzybicy stóp

Przynajmniej raz w miesiącu oglądaj stopy. Rób to pół godziny po kąpieli, by skóra była już sucha i miała swój naturalny kolor. Zmiany na stopach mogą być niewielkie i słabo widoczne, dlatego do oglądania dobrze jest użyć latarki. Najlepiej też położyć stopy na białym ręczniku (łatwiej zaobserwować zmiany barwnikowe na skórze). Niepokój powinny wzbudzić nie tylko typowe objawy, ale także:

• małe czerwone plamki,
• pęcherzyki wielkości łebka od szpilki,
• brzydki zapach skóry, 
• obrzęk stóp,
• ranki niewynikające z ucisku obuwia,
• bardzo sucha skóra.

Reaguj od razu, nawet jeśli nie masz pewności, że to grzybica: rano i wieczorem przez 15 min mocz stopy w ciepłej wodzie z dodatkiem 1/2 szkl. sody oczyszczonej.

Masz wątpliwości, czy to grzybica? Stopy powinien obejrzeć lekarz.  

Jak zapobiegać grzybicy stóp? Domowe kuracje

• Na nadpotliwość pomoże talk kosmetyczny (ok. 10 zł za 100 g, w aptece) – po kąpieli dokładnie osusz stopy ręcznikiem i zimnym strumieniem suszarki, wetrzyj w skórę talk.
• Drobne rany wyleczy olejek rumiankowy – dodaj 2-3 krople do porcji kremu do stóp albo wetrzyj olejek bezpośrednio w skórę.
• Profilaktycznie zadziała kąpiel stóp 2-3 razy w tyg. w wodzie z dodatkiem naparu z lawendy (2 łyżki zaparz szklanką wrzątku, po 15 min przecedź).

Co jeść i pić, by uniknąć grzybicy?

• Sok pomidorowy leczy nadpotliwość. Pij codziennie szklankę, najlepiej z dodatkiem bazylii, która zawiera olejki eteryczne o działaniu przeciwgrzybiczym.
• Oliwa dostarcza kwasów omega-3, które wzmacniają skórę i odporność, więc zapobiegają zakażeniu grzybicą. Dodawaj codziennie 2 łyżeczki do sałatki warzywnej.
• Herbatka z szałwii reguluje pracę gruczołów potowych. Pij codziennie filiżankę (zaparz łyżeczkę ziół, po 15 min przecedź).

Zdrowe nawyki, które zapobiegną grzybicy stóp

• „Odgrzybiaj” pralkę co 3-4 miesiące – włącz pustą na 95 st. i wlej do bębna 3 l wybielacza, który przeczyści przewody, bęben i gumowy kołnierz. Szufladę na proszek wyjmij, posyp sodą i doczyść starą szczoteczką do zębów.
• Nie noś tych samych butów codziennie (jeśli cierpisz na nadpotliwość). Muszą dobrze wyschnąć – najlepiej w pełnym słońcu.
• W ciepłe dni zrezygnuj z kapci i chodź boso.
• Unikaj butów ze sztucznych materiałów, chyba że użyjesz do nich wkładek antygrzybiczych (13 zł, w sklepie z butami) lub będziesz spryskiwać je raz w tyg. sprayem antygrzybiczym (18 zł).
• Używaj innego ręcznika do stóp, a innego do reszty ciała i nie dziel się nim z domownikami. 
• Starannie osuszaj stopy po kąpieli.
• Każdego dnia zmieniaj rajstopy i skarpetki, zmieniaj je także zawsze, gdy zawilgotnieją.
• Unikaj skarpet ze sztucznych tkanin, bo zatrzymują wilgoć i sprzyjają namnażaniu się grzybów.
•  W hotelach, na basenach noś klapki.