Oparzenia zdarzają się w domu dosyć często. Wystarczy odruchowo złapać za gorący garnek i nieszczęście gotowe. Oparzoną skórę trzeba jak najszybciej schłodzić, ale przykładanie lodu i polewanie oparzenia lodowatą wodą to błąd! Co najlepiej złagodzi ból i ukoi oparzoną skórę? Podpowiemy, jak powinna wyglądać pierwsza pomoc po oparzeniu.
Do oparzeń najczęściej dochodzi w kuchni i w łazience. Groźny dla naszej skóry jest nie tylko wrzątek, ale też środki czyszczące (ługi i kwasy) czy preparaty do przepychania rur. Ponadto tostery, lokówki, baterie, telefony, przegrzane kable instalacji. Do oparzenia skóry może też przyczynić się słońce oraz kontakt z niektórymi roślinami, np. Barszczem Sosnowskiego.
Niewłaściwe postępowanie po oparzeniu może wyrządzić wiele szkód. Natomiast prawidłowa, szybka reakcja zapewni skórze optymalne gojenie się i zapobiegnie powikłaniom w postaci blizn, bliznowców oraz przykurczów tkanek. Zobacz, jak postępować po oparzeniu.
Jeśli dojdzie do oparzenia:
Najważniejsze jest błyskawiczne schłodzenie i zabezpieczenie miejsca oparzenia. Tego nie rób:
Leczenie oparzeń musi być dobrane indywidualnie do rodzaju skóry, wieku, stanu hormonalnego i ogólnego stanu zdrowia poparzonej osoby. Dlatego nie lecz się na własną rękę, tylko jak najszybciej zgłoś się do chirurga lub na SOR. Przy lżejszych oparzeniach lekarz zaleci ci: leki przeciwbólowe, hydrożele chłodzące i przyspieszające gojenie się tkanek.
Ciężkie oparzenia (II, III i IV stopnia) wymagają interwencji chirurga, który oczyści ranę i usunie z niej martwicze tkanki. Jeśli konieczna jest hospitalizacja, oprócz zabiegu chirurgicznego czyszczenia rany, przeprowadza się: nawadniające wlewy z elektrolitami, a w najcięższych oparzeniach zabiegi chirurgiczne przeszczepiania skóry.
Opatrunek hydrożelowy nie przywiera do rany oparzeniowej i może być bezboleśnie zdjęty z oparzonego miejsca. To najbardziej zalecany przez lekarzy sposób zabezpieczania oparzonej skóry w pierwszej fazie leczenia. Możesz go aplikować nawet na głęboką, zanieczyszczoną ranę (jej oczyszczenie pozostaw chirurgowi). Opatrunek hydrożelowy nawilża i chłodzi, ale też dezynfekuje ranę i zapewnia jej ochronę przed zakażeniem. Można go stosować u dorosłych i dzieci, a także u osób podatnych na alergie skórne. Kupisz go w aptece bez recepty (cena w zależności od wielkości to 20-45 zł). Zawsze trzymaj zapasowy opatrunek w kuchni, w apteczce domowej i samochodowej, w torbie, z którą jedziesz wakacje.
W obrębie wygojonej już skóry przez wiele miesięcy mogą trwać procesy przebudowy. Powinnaś więc zadbać o nią szczególnie, by zapobiec jej wysuszeniu i narastaniu patologicznej tkanki (bliznowca). W związku z tym:
Po użyciu preparatu delikatnie masuj skórę. Lekarz może ci również zalecić specjalny opatrunek uciskowy (kupisz go w sklepie rehabilitacyjnym).
Wygojone oparzenia mogą wymagać specjalistycznej fizjoterapii. Przywraca ona prawidłową elastyczność skóry i zapobiega powstawaniu przykurczów w bliznach. Unikaj słońca i solarium, stosuj kremy z najwyższą ochroną. Obserwuj zagojoną skórę. Pojawienie się owrzodzenia lub sączącej ranki to sygnał, że trzeba odwiedzić lekarza (w miejscu oparzenia zwiększone jest ryzyko zakażeń i rozwoju nowotworu).
Zrób to koniecznie, jeśli oparzenie ma powierzchnię większą od dwóch dłoni, nawet wtedy, gdy doszło jedynie do zaczerwienienia skóry bez innych widocznych uszkodzeń. Zadzwoń po karetkę również w sytuacji, gdy stan chorej osoby wyraźnie się pogorszył, odczuwa silny ból, lęk, ma dreszcze. Oparzenia u małych dzieci traktuj zawsze jak zagrożenie życia.
Największe ryzyko wiąże się z oparzeniem: twarzy, szyi, dłoni, stóp, krocza. Nawet niegroźnie wyglądające oparzenie w tych miejscach powinien obejrzeć lekarz. W rozmowie z dyspozytorem pogotowia oceń powierzchnię oparzenia (dłoń chorego to ok. 1 proc. powierzchni ciała) i powiedz, czy pojawiły się pęcherze. Jeśli utworzyła się rana, określ jej głębokość i powiedz, jak wyglądają jej brzegi. Dzwoniąc pod 112, staraj się podać, jaka jest powierzchnia oparzenia i jego głębokość. Te informacje pomogą dyspozytorowi w wyborze najbardziej odpowiedniego szpitala.