Sok z buraka nie dla wszystkich jest rarytasem, ale warto po niego sięgać. Szczególnie powinny się do niego przekonać osoby w trakcie i po chemioterapii. Badania potwierdzają jego korzystne działanie! Sprawdź, jak często należy pić sok z buraka w trakcie i po chemioterapii.
Burak ćwikłowy znany jest i uprawiany od wieków, ale od niedawna ma status superżywności, czyli takiego produktu spożywczego, który ma niezwykłe walory odżywcze. Jak wynika z badań - może pomóc zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka.
Buraki mają bogaty kolor dzięki betalainom, które są rozpuszczalnymi w wodzie przeciwutleniaczami. Zawierają również inne flawonoidy i związki polifenolowe, które mogą mieć właściwości przeciwutleniające i przeciwzapalne. Jaka jest ich rola? Betalainy i inne przeciwutleniacze mogą pomóc znaleźć i zniszczyć wolne rodniki lub niestabilne cząsteczki w organizmie – jeśli jest ich zbyt wiele w organizmie, mogą sprzyjać przewlekłym stanom zapalnym i w ten sposób zwiększać ryzyko zachorowania na raka. Nie od dziś wiadomo, że zdrowy tryb życia, zbilansowana dieta bogata w produkty o działaniu przeciwzapalnym może zmniejszyć ryzyko zachorowania na nowotwory nawet o 70 proc.
Co daje picie soku z buraka podczas chemioterapii? Wyniki badań
Chemioterapia jest jedną z najczęstszych metod leczenia nowotworu. W czasie leczenia choremu podaje się czynnik chemiczny, którego celem jest zniszczenia komórek rakowych. Niestety, większość leków chemioterapeutycznych, oprócz niszczenia komórek nowotworowych, uszkadzają również zdrowe komórki. Mimo wielkiego postępu w tego typu leczeniu, nie udaje się całkowicie uniknąć skutków ubocznych, m.in. takich jak: brak apetytu, nudności, wymioty.
Skutki uboczne chemioterapii powodują, że chory często nie chce lub nie może jeść. A nieodpowiednie odżywianie prowadzi do niedożywienia i utrudnia powrót do normalnej diety, a tym samych do zdrowia. Dlatego zbilansowana dieta, smaczne posiłki są niezwykle ważne podczas leczenia nowotworów, zwłaszcza chemioterapii. Dobrze, jeśli w jadłospisie znajdzie się sok z buraka. Dlaczego?
Jak już wspomnieliśmy, ciemny, bordowy kolor buraków ćwikłowych świadczy o dużej zawartości flawonoidów, które mają wyjątkowe działanie prozdrowotne: przeciwutleniające, przeciwzapalne, przeciwnowotworowe, przeciwmiażdżycowe, detoksykujące, przeciwarytmiczne i hipotensyjne. Buraki zostały uznane przez hiszpańskich naukowców w badaniu „Antioxidant Capacity of Beetroot: Traditional vs Novel Approaches” za jedno z dziesięciu warzyw o najmocniejszym działaniu przeciwutleniającym.
Inne badania sugerują, że sok z buraków ma potencjalne właściwości chemoprotekcyjne. Oznacza to, że może pomóc zmniejszyć skutki uboczne i uszkodzenia ciała spowodowane chemioterapią. Przeprowadzono badania in vitro, których celem było zbadanie potencjalnego działania soku z buraka jako substancji wzmacniającej przeciwnowotworowe działanie doksorubicyny - leku cytotoksycznego stosowanego w leczeniu m.in raka piersi. Lek ten, oprócz przeciwnowotworowego działania, jest również toksyczny dla zdrowych tkanek. Stosowanie doksorubicyny może wiązać się z takimi działaniami niepożądanymi jak nudności, wymioty, biegunki lub utrata włosów. Ponadto lek może być toksyczny dla serca, wywołując zaburzenia rytmu lub jego niewydolność. W badaniu wykorzystano komórki raka piersi, gruczołu krokowego i trzustki. Wykazano, że połączenie z sokiem z buraka zwiększało korzystny efekt działania przeciwnowotworowego tego leku, co pozwalało na zmniejszenie dawki doksorubicyny. Tym samym osłabiono jej toksyczne działanie na serce.
W innym badaniu oceniano przeciwnowotworowe działanie betaniny, związku organicznego zawartego między innymi w soku z buraków. W wysokim stężeniu hamowała ona różnicowanie się komórek raka szyjki macicy oraz powodowała ich apoptozę (śmierć).
Pojawiły się również badania opisujące pozytywne działanie chlorambucylu, czyli leku używanego w przewlekłej białaczce szpikowej, w połączeniu z sokiem z buraka oraz marchwi. Zaobserwowano wzmocnienie działania leku oraz zmniejszenie działań niepożądanych. Autorzy przeglądu zauważają jednak, że potrzebne są dodatkowe badania, zwłaszcza po to, aby sprawdzić, czy sok z buraków może wchodzić w interakcje z chemioterapią i innymi lekami.
Kiedy i jak często pić sok z buraka w trakcie chemioterapii?
Osoby podczas radio- i chemioterapii powinny zawsze zasięgnąć opinii swojego lekarza. Nie zaleca się także pica soku z buraków w dużych ilościach i codziennie osobom cierpiącym na dnę moczanową, reumatyzm i kamicę nerkową. Powodem są obecne w buraku szczawiany, które w nadmiernych ilościach mogą nasilić objawy wspomnianych chorób.
Zazwyczaj zaleca się picie ok. 200 ml soku z buraka dziennie. Można do niego dodać sok z jabłka, marchewki, cytryny. Sok można wyciskać w wyciskarce, klasycznej sokowirówce lub po prostu zblendować buraka i mus rozcieńczyć wodą.
Dobrą opcją jest także picie soku z kiszonych buraków (zakwasu).
Przepis na sok z kiszonych buraków
Składniki
- 1 kg buraków
- 1 litr wody
- 1 łyżka soli
- czosnek, ziele angielskie, liść laurowy, korzeń chrzanu – ilość wg uznania, wg upodobań smakowych
Przygotowanie
- Buraki myjemy, obieramy, kroimy w małe kawałki i wkładamy do szklanego słoja lub kamionkowego garnka, dorzucamy przyprawy.
- Zalewamy zalewą z ciepłej przegotowanej wody i soli. Naczynie przykrywamy lnianą ściereczką i odstawiamy w ciemne, ciepłe miejsce.
- Codziennie mieszamy zakwas. Po tygodniu powinien być gotowy.
- Sok możemy pić na surowo lub wykorzystać do barszczu. Buraki z zakwasu świetnie się sprawdzą w sałatkach, np. z kozim serem.
