Czujesz piekący ból po zewnętrznej stronie uda? To może być meralgia z parestezjami – jak ją leczyć?

Meralgia z parestezjami, inaczej zespół nerwu skórnego bocznego uda (łac. meralgia paresthetica) jest jedną z często występujących neuropatii uciskowych. Przeczytaj, jakie są jej przyczyny, objawy, jak ją rozpoznać i leczyć!

Co to jest meralgia z parestezjami i jakie są jej przyczyny?

Meralgia z parestezjami to choroba należąca do grupy neuropatii z ucisku. Jej przyczyną jest ucisk na nerw skórny boczny uda wywierany przez więzadło pachwinowe, pod którym nerw ten przechodzi. Długotrwale utrzymujący się ucisk powoduje uszkodzenie tego nerwu. Choroba może też rozwinąć się jako powikłanie chorób ogólnoustrojowych.

Meralgia z parestezjami – co sprzyja chorobie?

• noszenie ciasnych spodni i bielizny powodującej ucisk w pachwinie, 
• pasy przeciwprzepuklinowe i gorsety ortopedyczne, 
• ciąża, szczególnie zaawansowana,
• otyłość, 
• choroby jelit powodujące wzdęcia brzucha i nadmierne napięcie tkanek powłok brzusznych, 
• stany po zabiegach i operacjach w okolicy więzadła pachwinowego, 
• nieprawidłowa dieta, 
• ćwiczenia fizyczne (np. nieprawidłowo wykonywane brzuszki),
• meralgii sprzyja też cukrzyca i dna moczanowa.

Objawy meralgii z parestezjami

Objawy meralgii z parestezjami to:

• ból na obszarze unerwianym przez nerw skórny boczny uda, czyli przedniej i bocznej powierzchni uda,
• różnego rodzaju nieprzyjemne doznania czuciowe, zwane parestezjami: pieczenie, drętwienie, mrowienie; obszar tych doznań pokrywa się z obszarem bólu,
• nadwrażliwość lub znieczulenie skóry na tym obszarze.

Objawy mogą mieć zmienne nasilenie, zwykle wzmagają się w czasie długiego stania lub siedzenia. Ulgę przynosi pozycja leżąca z kończyną zgiętą w stawie biodrowym, opartą na podwyższeniu. Gdy wystąpią objawy, najlepiej zgłosić się do lekarza rodzinnego, który zdecyduje, czy konieczne jest skierowanie do neurologa.

Rwa udowa – czym się różni od meralgii?

Objawy podobne do meralgii wywołuje rwa udowa. To dolegliwość spowodowana przez zmiany zwyrodnieniowe i dyskopatyczne kręgosłupa lędźwiowego z uciskiem na korzenie nerwowe na poziomie od L2 do L4. Tworzą one nerw udowy, unerwiający czuciowo przednią powierzchnię uda oraz wewnętrzną powierzchnię podudzia i stopy, natomiast ruchowo głównie mięśnie przedniej części uda. Nerw ten wychodzi na przednią powierzchnię uda, przechodząc pod więzadłem pachwinowym.

W rwie udowej dominuje ból zlokalizowany z przodu uda, czasem promieniujący do wewnętrznej części podudzia i stopy. Mogą mu towarzyszyć różnego rodzaju doznania czuciowe, jak drętwienia, parestezje, ale występują rzadziej.

Jak rozpoznać meralgię z parestezjami?

Najważniejszy jest bardzo dokładny wywiad i badanie. Lekarz zapyta o lokalizację dolegliwości, ich początek, czynniki nasilające i przynoszące ulgę. Spyta też o przebyte zabiegi, urazy, ciążę i poród, choroby i przyjmowane leki. Wszystkie te informacje mają bardzo duże znaczenie. Przeprowadzi badanie neurologiczne, by określić obszar zaburzeń czucia i obecność innych odchyleń.

Dla potwierdzenia rozpoznania nie są potrzebne żadne badania, ale w razie wątpliwości lekarz może zlecić rezonans magnetyczny kręgosłupa lędźwiowego (aby wykluczyć rwę udową), prześwietlenie stawu biodrowego i badanie elektromiograficzne.

Meralgia z parestezjami – leczenie

Leczenie meralgii z parestezjami polega na stosowaniu leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych z grupy NLPZ, na przykład naproksenu, diklofenaku czy ketoprofenu. Wspomagająco lekarz czasem zaleca paracetamol. Przy znacznym nasileniu dolegliwości specjalista może zadecydować o miejscowym wstrzyknięciu sterydu.

Bardzo ważna jest odpowiednia rehabilitacja, obejmująca zarówno ćwiczenia, jak i zabiegi fizykoterapeutyczne. W części przypadków objawy ustępują samoistnie lub po leczeniu farmakologicznym. Gdy choroba jest zaawansowana, konieczne może być leczenie operacyjne, mające odbarczyć nerw. Po zabiegu bardzo ważna jest rehabilitacja oraz unikanie czynników mogących prowadzić do nawrotu choroby. W profilaktyce najważniejsze jest unikanie czynników wywołujących: konieczne jest utrzymanie właściwej wagi ciała i prawidłowe leczenie chorób ogólnoustrojowych.

Meralgia z parestezjami – opis przypadku

Czterdziestosiedmioletnia pacjentka została skierowana do poradni neurologicznej z powodu bólu, drętwienia i pieczenia lewego uda. Dolegliwości występowały od około miesiąca, obejmowały jego przednią i boczną powierzchnię i nasilały się w czasie długiego stania lub siedzenia. Chora negowała ból kręgosłupa. W czasie badania lekarz stwierdził osłabienie czucia na lewym udzie, obejmujące obszar, na którym chora odczuwała dolegliwości. Poza tym nie stwierdził innych odchyleń.

Zlecił MR kręgosłupa lędźwiowego, w którym nie opisano istotnych patologii mogących odpowiadać za zgłaszane objawy. Ponieważ obszar zaburzeń czucia na udzie, jak i odczuwanych dolegliwości pokrywały się z obszarem unerwienia przez nerw skórny boczny lewego uda, rozpoznał meralgię z parestezjami. Zalecił lek przeciwbólowy oraz przeciwzapalny i skierował pacjentkę na rehabilitację.