Nikt nie ma wątpliwości, że relacja między matką a dzieckiem jest zawsze wyjątkowa. Ale ta między matkami a córkami jest naprawdę szczególna. Z reguły jest bardzo bliska i intymna. I chociaż zdarzają się w niej konflikty i kłótnie, to w większości przypadków nie niszczą silnej więzi.
Bywa jednak i tak, że do tego szczególnego związku wkradają się destrukcyjne zachowania i emocje. Wtedy relacja między matką a córką może się szybko skomplikować. Zachowania toksycznej matki mogą ranić córkę i mieć negatywny wpływ na jej psychikę. Mogą zachwiać jej poczuciem bezpieczeństwa i poczuciem własnej wartości tak bardzo, że pozostawiają głębokie blizny i wpływają na nią negatywnie przez całe życie.
Jak rozpoznać toksyczną matkę?
O toksyczne relacji między matką a córką mówimy wtedy, gdy matka wywiera na córkę negatywny wpływ. Może to objawiać się różnorodnie, zarówno poprzez nadmierną kontrolę, jak i brak wsparcia emocjonalnego.
Aby rozpoznać toksyczne zachowania matki, warto zastanowić się, czy relacja z nią prowadzi do ciągłego stresu, niepokoju, poczucia winy, niskiej samooceny, czy też braku pewności siebie. Jeśli tak, to prawdopodobnie jest to relacja toksyczna.
Toksyczne matki działają według pewnego schematu. Jeśli więc zastanawiasz się, czy również jesteś w takiej destrukcyjnej relacji, sprawdź, jak rozpoznać toksyczną matkę. Oto kilka objawów toksycznej relacji matki z córką.
Toksyczna matka ma zbyt wysokie oczekiwania
Oczywiście, wszystkie matki chcą dla swoich dzieci tylko tego, co najlepsze i zachęcają je do osiągania dobrych wyników. Ale w toksycznej relacji matka-dziecko, dziecko nigdy nie może wygrać. Nic nigdy nie jest wystarczająco dobre. Szóstka z ostatniego szkolnego wypracowania nie wystarczy, tak samo jak wygrana w turnieju tenisowym, a już na pewno nie małe zwycięstwa, które dzieci świętują, takie jak nauczenie się jazdy na rowerze czy pływania.
Toksyczna matka porównuje córkę do innych, podważa jej zdolności i wartość, może faworyzować jedno z dzieci.
Toksyczna matka jest obojętna
Córki toksycznych matek starają się dać z siebie wszystko, ponieważ wierzą, że tylko w ten sposób zostaną zauważone. Jednak w toksycznej relacji matka traktuje swoja córkę z wielką obojętnością. Nie interesują jej troski, zmartwienia, obawy i potrzeby jej córki.
Obojętność jest jedną z form emocjonalnego zaniedbywania i może być szkodliwa dla rozwoju dziecka, prowadząc do trwałych problemów emocjonalnych i psychologicznych. Dziecko, które doświadcza obojętności ze strony matki, może mieć poczucie bycia niechcianym, nieważnym i niedowartościowanym.
Toksyczna matka nie okazuje miłości
Jednym z najokrutniejszych objawów toksycznej relacji między matką a córką jest brak miłości, który ma poważne konsekwencje.
Jeśli córka nie doświadcza miłości, tj. nigdy nie słyszy, że jest kochana, nie otrzymuje pochwał ani nie jest przytulana, może czuć się głęboko samotna i zaniedbana. W rezultacie córce będzie bardzo trudno nawiązać więzi emocjonalne z innymi ludźmi w późniejszym życiu.
Toksyczna matka manipuluje
Matka używa różnych form manipulacji, takich jak winienie, straszenie czy szantaż emocjonalny, aby zmusić córkę do spełniania jej oczekiwań.
Na przykład, matka może mówić córce, że jeśli czegoś nie zrobi, to będzie to oznaczało, że jest złym człowiekiem lub egoistką. Może także okazywać rozczarowanie, gniewać się lub płakać, aby córka poczuła się zobowiązana do zrobienia tego, co matka chce.
Toksyczna matka może również stosować manipulację, tworząc atmosferę strachu czy niepewności, grożąc odrzuceniem, krytyką lub innymi negatywnymi konsekwencjami, jeżeli córka nie zastosuje się do jej woli. Wszystkie te taktyki mają na celu zdobycie kontroli nad córką i zmuszenie jej do podporządkowania się, co może prowadzić do trwałego zaburzenia relacji i wpływać negatywnie na dobrostan psychiczny córki.
Toksyczna matka nadmiernie kontroluje
Matka stale kontroluje i krytykuje córkę, nawet gdy córka jest już dorosła. Krytyka może dotyczyć wyglądu, zachowania, wyborów życiowych, partnerów itd. Matka nie szanuje prywatności córki, narusza jej granice osobiste, nie pozwala na rozwój niezależności.
Córka toksycznej matki zazwyczaj musi podporządkować się jakiejś idei, którą ona głosi, i funkcjonować tak, jak ona tego chce i oczekuje. W takiej toksycznej relacji matka często przerzuca swoje własne utracone cele i możliwości na córkę i w ten sposób próbuje ożywić własne marzenia.
Toksyczna matka jest zapatrzona w siebie
Toksyczne matki bywają narcystyczne – wszystko kręci się wokół nich samych. Zachowanie matek wobec córek jest często bardzo ambiwalentne i nieprzewidywalne. Potrzeby dziecka są zawsze w tle, podczas gdy potrzeby matki są zawsze na pierwszym planie. Może to mieć negatywny wpływ na rozwój dziecka. W przypadku narcystycznych matek efekt zewnętrzny odgrywa bardzo ważną rolę. Jeśli córka wyraża swoje własne życzenia i zainteresowania, wtedy natychmiast spotyka się z wyrzutami, takimi jak "Nie kochasz mnie!" lub "Czy to jest podziękowanie za wszystko, co dla ciebie zrobiłam?".
Toksyczna matka nie daje emocjonalnego wsparcia
Może ignorować lub umniejszać uczucia córki, jej osiągnięcia lub problemy.
Toksyczne matki są mistrzyniami w poniżaniu swoich córek. Czasami za pomocą drobnych komentarzy, a innym razem z pełną siłą i tak boleśnie, że obelgi są głęboko wypalane w umysłach córki. Żadne dziecko nie nauczy się kochać samego siebie, jeśli przez cały dzień słyszy tylko o tym, co jest z nim nie tak!
Toksyczna matka jest nieodpowiedzialna
Nierzadko toksyczne relacje między matką a córką wynikają z choroby lub nadużywania narkotyków i alkoholu. Wówczas córka musi przejąć odpowiedzialność za rodzica w bardzo młodym wieku. Dziecko wchodzi w rolę matki, stając się jej stałym opiekunem i pomocnikiem. Ma to negatywny wpływ na rozwój córki, ponieważ zawsze czuje się ona współodpowiedzialna za niepowodzenia matki.
Pamiętaj, że każda relacja jest inna, więc nie wszystkie toksyczne relacje będą wyglądać tak samo. Ważne jest, aby słuchać własnych uczuć i potrzeb oraz szukać profesjonalnej pomocy, jeśli jest to konieczne.
Jakie są skutki toksycznej relacji miedzy matką i córką?
Nic nie kształtuje młodego człowieka tak bardzo jak środowisko rodzinne i ludzie, z którymi dorasta. Jeśli dziecko wychowuje się z toksycznym rodzicem, zwykle ma to swoje konsekwencje w późniejszym życiu. Najczęstsze z nich są następujące:
Strach przed wyrażaniem własnych opinii i pragnień
Córki będące w relacji z toksyczną matką odczuwają strach przed rozpoczęciem samodzielnego życia, opartego na własnych decyzjach i wyborach.
Chłód uczuć
Dzieci wychowywane przez toksycznych rodziców w dorosłym życiu mają problemy z okazywaniem uczuć i budowaniem zaufania w relacjach z innymi ludźmi. Dzieci toksycznych rodziców mogą w przyszłości powielać wzorzec toksycznych zachowań w dorosłym życiu.
Brak pewności siebie
Dzieci toksycznych rodziców często rozwijają wiarę w siebie i własne możliwości dopiero w dorosłym życiu.
Co robić, gdy twoja relacja z matką jest toksyczna
Jeśli wiemy, że mamy toksyczną relację z matką, udało się nam ją rozpoznać, nadejdzie moment, w którym będziemy musiały poradzić sobie z tą sytuacją. Trzeba znaleźć najlepszy sposób, aby ruszyć z miejsca i zacząć żyć swoim życiem. Jak to zrobić?
Postaraj się postawić w sytuacji matki i zrozumieć jej zachowanie
Dotarcie do źródła problemu jest często ważnym krokiem w kierunku uzdrowienia relacji z matką. Dlaczego twoja matka jest taka, jaka jest? Czy ona również miała toksyczną matkę? Czy to dlatego nie nauczyła się kochać samej siebie? Oczywiście, nie usprawiedliwia to jej zachowania, ale pozwala na zrozumienie. A to punkt wyjścia, aby znaleźć wspólny język.
Ustal swoje granice
Całkowite zdystansowanie się od matki lub nawet zerwanie kontaktu jest trudne. Jednak dla własnego uzdrowienia ważne jest ustalenie granic. Ty decydujesz, ile czasu spędzasz z matką. Możesz ustalić, że spotykasz się z nią raz w tygodniu lub nawet raz w miesiącu zamiast codziennie rozmawiać przez telefon. W ten sposób nie będziesz stale narażona na jej negatywny, toksyczny wpływ.
Popracuj nad pewnością siebie
Jako osoba dorosła nie musisz już być traktowana protekcjonalnie przez matkę. Jeśli krytykuje cię, wtrąca się, kwestionuje twoje decyzje lub zachowuje się wobec ciebie bez szacunku, postaw się! Pewność siebie jest kluczem. Twoje życie, twoje wybory.
Zachowaj pozytywne nastawienie, nawet jeśli jest to trudne
Oczywiście, łatwiej to powiedzieć niż zrobić. Ale tylko ty możesz przerwać ten negatywny cykl. Nie chodzi już o to, jak twoja matka cię postrzega i ocenia, ale tylko o to, jak ty sama siebie postrzegasz. Jesteś wartościowa i silna. Zasługujesz na miłość!
Poszukaj profesjonalnej pomocy, gdy jej potrzebujesz
Relacja z toksyczną matką jest bardzo trudna. Aby uzdrowić swoje wewnętrzne dziecko, może ono potrzebować profesjonalnej pomocy i jest to całkowicie normalne. Psychoterapia może pomóc ci wyleczyć rany z dzieciństwa i spojrzeć w przyszłość z pozytywnym nastawieniem.
Zerwij kontakt, jeśli nie ma innego wyjścia
Jeśli twoja matka nadal wykazuje typowe toksyczne zachowania w dorosłym życiu, a związek nadal stanowi dla ciebie duże obciążenie, możesz pomyśleć o zerwaniu kontaktu. Nie musi to być trwałe zakończenie relacji, ale czasami niezbędny dystans może pomóc ci skupić się na sobie i uporządkować swoje życie. Dzięki temu będziesz w stanie lepiej radzić sobie z toksyczną matką.
