Te 3 rośliny niszczą twój ogród i prawdopodobnie Ty też je masz! Sprawdź, dlaczego lepiej się ich pozbyć

W naszych ogrodach coraz większym wyzwaniem staje się kontrola roślin inwazyjnych. Te gatunki, które zostały wprowadzone do nowych środowisk poza swoje naturalne siedliska, szybko rozprzestrzeniają się i stanowią poważne zagrożenie dla miejscowej bioróżnorodności oraz równowagi ekosystemów. Choć mogą wydawać się atrakcyjne i łatwe w pielęgnacji, ich potencjalne negatywne skutki na dłuższą metę są znaczące.

Czym są rośliny inwazyjne?

Rośliny inwazyjne są gatunkami roślin, które zostały wprowadzone do nowych obszarów poza swoje naturalne siedliska i szybko rozprzestrzeniają się, zagrażając lokalnej bioróżnorodności i ekosystemom. Posiadają one szereg cech, które sprzyjają ich ekspansji i skutkują negatywnymi wpływami na środowisko.

Po pierwsze, rośliny inwazyjne zwykle mają zdolność do szybkiego rozprzestrzeniania się. Mogą rozmnażać się w dużych ilościach za pomocą nasion lub wegetatywnie, co umożliwia im kolonizowanie nowych obszarów i wypieranie rodzimych gatunków. Często posiadają łatwe mechanizmy rozprzestrzeniania się. Mogą to być na przykład lekkie nasiona przenoszone przez wiatr, owady zapylające lub woda, a także zdolność do szybkiego rozrastania się za pomocą kłączy, korzeni bocznych lub rozłogów. Rośliny inwazyjne często są odporne na różne warunki środowiskowe, co sprawia, że są w stanie przetrwać i rosnąć w różnych miejscach. Mogą to być obszary suchsze, tereny zdegradowane, obszary zurbanizowane lub tereny naturalne.

Dodatkowo, roślinom inwazyjnym często brakuje naturalnych wrogów w nowych środowiskach, co umożliwia im swobodne rozmnażanie się i ekspansję. Ich szybki wzrost i zdolność do tworzenia gęstych skupisk mogą prowadzić do zmiany struktury i funkcjonowania lokalnych ekosystemów, wypierając rodzime gatunki roślin i zmniejszając bioróżnorodność.

W rezultacie, rośliny inwazyjne są uważane za istotne zagrożenie dla ochrony środowiska naturalnego, dlatego wiele krajów podejmuje działania w celu ich kontrolowania lub eliminacji z obszarów, gdzie stanowią zagrożenie dla rodzimych gatunków roślin i ekosystemów. Do roślin inwazyjnych należy wiele popularnych roślin, więc być może nie wiesz, że masz je w swoim ogrodzie.

Rośliny, które niszczą ogród: Laurowiśnia

Laurowiśnia (Prunus laurocerasus), znana również jako laurowiec, jest często wybierana jako roślina do tworzenia żywopłotów ze względu na jej liczne zalety. Jej gęste, błyszczące liście stanowią atrakcyjną i trwałą barierę, zapewniając prywatność oraz ochronę przed wiatrem i hałasem. Dodatkowo, laurowiśnia rośnie stosunkowo szybko i łatwo się przycinana, co czyni ją idealnym wyborem dla tych, którzy chcą szybko uzyskać zazielenioną przegrodę lub utrzymać ją w odpowiedniej formie. Jej tolerancja na różne warunki glebowe i klimatyczne sprawia, że jest popularnym wyborem w wielu regionach. Niemniej jednak, ważne jest, aby pamiętać o jej trujących właściwościach, zwłaszcza jeśli w pobliżu znajdują się dzieci lub zwierzęta domowe. 

Mimo wielu zalet laurowiśnia jest uważana za roślinę inwazyjną, konkurencyjną dla rodzimych gatunków roślin. Jeśli jest agresywna w danym środowisku, może prowadzić do dezorganizacji ekosystemu i utraty bioróżnorodności. Roślina ta rośnie szybko, tworząc gęste zarośla, które mogą konkurować z innymi gatunkami roślin, wypierając je z naturalnych siedlisk. Laurowiśnia jest także łatwa w rozmnażaniu się za pomocą nasion i przez wytwarzanie nowych pędów z korzeni, co pozwala jej szybko kolonizować nowe tereny. W wielu miejscach brakuje naturalnych drapieżników czy chorób, które kontrolowałyby populację laurowiśni w jej rodzimym środowisku, co sprzyja jej rozprzestrzenianiu się. Gdy laurowiśnia zdominuje obszar, może zmieniać strukturę i funkcjonowanie ekosystemu, co ma negatywny wpływ na różnorodność biologiczną. W związku z tym wiele krajów podejmuje działania w celu kontroli lub eliminacji laurowiśni z obszarów, gdzie stanowi zagrożenie dla rodzimych gatunków roślin i ekosystemów. Np. w Szwajcarii laurowiśnia będzie zakazana w sprzedaży od 1 września 2024 roku.

Ale to nie jedyna wada laurowiśni, która sprawia, że raczej powinniśmy unikać jej w ogrodach. Roślina zawiera trujące związki chemiczne, zwłaszcza w swoich liściach i nasionach. Głównymi toksycznymi substancjami są glikozydy cyjanogenne, takie jak amygdalina, które w organizmie mogą ulec rozkładowi do cyjanowodoru, substancji bardzo toksycznej dla ludzi i zwierząt. Objawy zatrucia mogą obejmować nudności, wymioty, biegunkę, zawroty głowy, zaburzenia oddychania, a w przypadkach ciężkich zatrucia nawet śmierć. Z tego powodu zaleca się zachować szczególną ostrożność wokół tej rośliny, zwłaszcza gdy w domu są dzieci i zwierzęta domowe.

Rośliny, które niszczą ogród: Budleja Dawida

Budleja Dawida, znana również jako motyli krzew, to gatunek rośliny ozdobnej pochodzący z Azji, głównie z Chin i Japonii. Jest popularna w ogrodach ze względu na swoje piękne, pachnące kwiaty i zdolność przyciągania motyli oraz innych owadów zapylających. Jednakże, Budleja Dawida została uznana za roślinę inwazyjną w wielu regionach na świecie.

Głównym powodem jest jej zdolność do szybkiego rozprzestrzeniania się i zdominowania lokalnych ekosystemów. Roślina ta ma zdolność do łatwego rozsiewania nasion, które mogą być przenoszone przez wiatr na duże odległości. Ponadto, Budleja Dawida posiada zdolność do rozmnażania się wegetatywnego poprzez wytwarzanie pędów z korzeni, co pozwala jej szybko kolonizować nowe obszary. Kiedy Budleja Dawida zaczyna dominować, może to prowadzić do zmiany struktury i funkcjonowania ekosystemu, niszcząc inne gatunki roślin. Ponadto, brak naturalnych wrogów w miejscach, gdzie roślina ta stała się inwazyjna, dodatkowo ułatwia jej ekspansję.

W związku z tym, wiele krajów podejmuje działania w celu kontroli lub eliminacji Budleji Dawida z obszarów, gdzie stanowi zagrożenie dla rodzimych gatunków roślin i ekosystemów. Ograniczenia w uprawie i stosowaniu tej rośliny są wprowadzane, aby zapobiec dalszej inwazji i ochronić naturalne środowisko.

Krzew motyla również został zakazany do sprzedaży w Szwajcarii.

Rośliny, które niszczą ogród: Łubin

Łubin (Cytisus scoparius), znany również jako janowiec, to gatunek rośliny z rodziny bobowatych. Pochodzi z Europy Zachodniej i Południowej, ale został szeroko rozpowszechniony jako roślina ozdobna i jest obecnie naturalizowany w wielu regionach świata.

Łubin jest jednak uważany za roślinę inwazyjną w wielu krajach, szczególnie w Australii, Nowej Zelandii, Ameryce Północnej i Południowej oraz w niektórych częściach Azji. Głównym powodem jego inwazyjności jest jego zdolność do szybkiego rozprzestrzeniania się oraz zdolność do przystosowania się do różnych warunków środowiskowych. Łubin ma zdolność do produkcji dużej liczby nasion, które są łatwo rozprzestrzeniane przez wiatr i inne czynniki zewnętrzne. Ponadto, łubin jest rośliną odporną na suszę i dobrze znosi ubogie, piaszczyste gleby, co umożliwia mu kolonizację różnych siedlisk, w tym obszarów przybrzeżnych, nieużytków, terenów zdegradowanych oraz obszarów rolniczych.

Kiedy łubin zaczyna dominować teren, może to prowadzić do zmiany struktury i funkcjonowania ekosystemu, wypierając rodzime gatunki roślin. Ponadto, łubin może tworzyć zarośla o gęstym pokroju, które utrudniają rozwój innych roślin oraz konkurencję o zasoby wodne i składniki odżywcze.

Ze względu na te czynniki, kontrola i eliminacja łubinu z obszarów, gdzie stanowi zagrożenie dla rodzimych gatunków roślin i ekosystemów, często jest konieczna. W niektórych regionach wprowadzane są środki zaradcze mające na celu kontrolowanie jego populacji i zapobieganie dalszej inwazji.