Rozpoznaj rodzaj i przyczynę bólu głowy i dobierz najlepszą metodę leczenia

Ból głowy to jedna z najpowszechniejszych dolegliwości – niektórzy z nas doświadczają go sporadycznie, inni regularnie, ale trudno spotkać osobę wolną całkowicie od tego problemu. Ból głowy jest objawem, który może mieć różne przyczyny. Wśród różnych rodzajów bólu głowy wymienić można m.in. napięciowe bóle głowy wywołane stresem czy bóle migrenowe. Określenie przyczyny bólu głowy jest bardzo ważne, ponieważ pozwala to zastosować skuteczną metodę łagodzenia dolegliwości.  

Migrenowe bóle głowy 

Nie są związane z żadnymi innymi chorobami. Napad bólu może wyzwolić ostre odbite światło, niska lub wysoka temperatura, ale też  intensywny zapach, alkohol, napój z kofeiną. Ból jest silny, pulsujący, umiejscowiony po jednej stronie, w okolicy skroni i czoła. Nasila się, gdy jesteśmy aktywni. Mogą mu towarzyszyć nudności, wymioty, światłowstręt, omdlenia, łzawienie oczu.

Jak sobie radzić z migrenowymi bólami głowy?

Obserwuj, co wywołuje ból i w przyszłości tego unikaj. W leczeniu bólu najsilniej i najskuteczniej działają nowoczesne leki – tryptany. Nowością w leczeniu migreny przewlekłej są leki biologiczne (przeciwciała monoklonalne), które podaje się raz na 4 tygodnie. Leki te, choć bardzo skuteczne, niestety nie są refundowane przez NFZ. Miesięczny koszt to 1-2 tys. zł.

Bóle głowy wywołane przez napięcie i stres

Gdy wciąż się zamartwiasz pracą, kredytem, wpadasz w furię, źle sypiasz, mogą pojawić się napięciowe bóle głowy. Powodem bywa duże napięcie mięśni i ścięgien otaczających głowę. Ból nie ma charakteru napadowego, jest ciągły, ściskający, o słabym natężeniu. Nigdy nie jest jednostronny. Może mu towarzyszyć ucisk przypominający zaciskającą się obręcz.

Co robić, gdy boli głowa z powodu stresu?

Zamiast sięgnąć po tabletkę przeciwbólową, idź na spacer. Wypij szklankę wody, pomyśl, czy nie jesteś głodna. Pij herbatki uspokajające z melisy, kozłka lekarskiego (waleriany), męczennicy cielistej. Wypróbuj ćwiczenia rozluźniające obręcz barkową.

• Rozluźnianie głowy. Potrzyj intensywnie jedną dłoń o drugą. Następnie rozgrzane dłonie przyłóż szczelnie od skroni ku górze, aby palce łączyły się na czubku głowy. Następnie zagłębieniem dłoni delikatnie dociskaj do czaszki. Wytrzymaj 5-8 sekund i rozluźnij dłonie (bez odrywania ich od głowy). Powtórz 4-5 razy.
• Rozluźnianie twarzy i karku. Rozgrzane dłonie (śródręcze) przyłóż najpierw do czoła, następnie powoli (bez odrywania dłoni od twarzy) zsuń całe dłonie na twarz (oczy, policzki, broda), szyję, kark, tył głowy, czubek głowy i zakończ na pozycji wyjściowej. Oderwij dłonie od głowy, rozluźnij palce. Powtórz ćwiczenie 3-4 razy, 2-3 razy na dobę, obowiązkowo, jeśli długo pracujesz przy biurku. 

Bóle głowy z powodu wahań ciśnienia

Przyczyną bólu głowy może być zarówno nadciśnienie tętnicze, jak i nagła zmiana ciśnienia atmosferycznego. W pierwszym przypadku ból zazwyczaj pojawia się rano i obejmuje tylną część głowy. Dodatkowo mogą dokuczać: bezsenność, kłopoty z koncentracją, ciągłe osłabienie. Ból głowy pojawia się też, gdy jesteś wrażliwa na pogodę. Kiedy ciśnienie atmosferyczne spada (poniżej 1000 hPa), obkurczają się naczynia, co utrudnia przepływ krwi do mózgu, do komórek dociera mniej tlenu, co powoduje ból. Czasem wywołuje go niska lub wysoka temperatura, obfite opady. Poza bólem głowy, mogą wystąpić także nudności, zwiększona senność.

Co robić, gdy boli głowa z powodu wahań ciśnienia?

Ogranicz picie kawy i . Mierz ciśnienie przynajmniej raz na dobę i przy wyniku 140-159/90 mmHg skonsultuj się z lekarzem. Jeśli jesteś meteopatką, przy dużych wahaniach ciśnienia, pij napar z melisy i lipy. Unikaj picia kawy, zredukuj używanie soli. Wychodź na świeże powietrze. Zafunduj sobie drzemkę w ciągu dnia.

Ból głowy spowodowany infekcją zatok 

Częstą przyczyną bólu głowy jest infekcja zatok. Zimą, gdy chodzisz bez czapki, łatwo przemarznąć. Dochodzi do stanu zapalnego, co prowadzi do wzrostu ciśnienia. Stąd zatokowe bóle głowy. Zimą głowa boli boli przy nagłych zmianach temperatury, gdy wchodzisz z mrozu do ciepłego pomieszczenia lub gdy nie zdejmujesz czapki w samochodzie – może dojść do przegrzania. Latem ból może być mniej odczuwalny, ale nieleczone zatoki dają o sobie znać także w cieplejsze dni. Ból jest odczuwalny w okolicach czoła, grzbietu nosa i kości policzkowych. Nasila się, gdy pochylasz się do przodu.

Jak sobie pomóc, gdy chore zatoki wywołują ból głowy?

Odpoczywaj, pij dużo wody (2-3 litry na dobę), 2-3 razy dziennie czyść nos roztworem soli fizjologicznej lub wody z solą (1 łyżeczka soli na 1 litr wody). Ból i ucisk złagodzą ciepłe okłady (3-4 razy dziennie).Rób ciepłe okłady i czyść nos.

Bóle głowy z powodu zwyrodnienia kręgosłupa

Wielogodzinne siedzenie przy biurku w wymuszonej pozycji męczy mięśnie szyi, a z czasem może doprowadzić do ucisku na korzenie nerwów i stanu zapalnego kręgosłupa. Ból głowy jest tępy, umiejscowiony w okolicy karku. Może nasilać się przy nagłym poruszaniu głową/szyją. Mogą mu towarzyszyć zawroty głowy, nudności. Trwa od kilku godzin nawet do kilku tygodni.

Jak sobie pomóc, gdy z powodu kręgosłupa boli głowa?

Gdy pracujesz, nie zapominaj o regularnych przerwach. Często wstawaj od biurka. Plecy utrzymuj prosto. Pomoże siedzenie na piłce rehabilitacyjnej (zacznij od 15 minut dziennie). Wykonuj ćwiczenia rozciągające i rozluźniające szyję. Gdy ból się nasila, poproś lekarza o przepisanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych.

Bóle głowy spowodowane przez problemy ze wzrokiem

Gdy dłużej siedzimy przy komputerze, pracujemy zdalnie, pogarsza się nam wzrok, co skutkuje czołowym bólem głowy. Ból pojawia się z przodu, obejmuje czoło, skronie, może promieniować do gałki ocznej. Nasila się po południu. 

Jak sobie pomóc, gdy z powodu kłopotów z oczami boli głowa?

Zbadaj się u okulisty. Idź do okulisty, by skontrolować, czy wada wzroku się nie pogłębiła. Być może powodem są za małe i wąskie szkła okularowe, to ważne, gdy masz wadę powyżej 4 dioptrii. Zwróć uwagę na prawidłowe trzymanie tabletu/telefonu. Monitor powinien być na wysokości wzroku. Nie pochylaj głowy. Podczas pracy przy komputerze często odrywaj wzrok od monitora. Wykonuj ćwiczenia relaksujące oczy.

Ból głowy z powodu huśtawki hormonów 

Gdy zbliżasz się do menopauzy, dochodzi do spadku hormonów płciowych (estrogenu i progesteronu), rozszerzają się naczynia krwionośne, co objawia się bólami głowy (pulsowanie po jednej stronie głowy lub w okolicy skroni). Ból nasila się w stresie, przemęczeniu.

Rozważ hormonalną terapię menopauzalną. Prawidłowo dobrana hormonalna terapia może wyciszyć bóle głowy. Pij napar z czerwonej koniczyny, do posiłków dodawaj siemię lniane – naturalne estrogeny. 

Ból głowy z powodu alergii

Żółte i pleśniowe sery, awokado, produkty wędzone i marynowane zawierają tyraminę, glutaminian sodu lub azotyny, aspartam, które mogą wywoływać bóle głowy. 

Jak sobie pomóc, gdy alergia przyczynia się do bólów głowy?

Kontroluj dietę. Obserwuj organizm i zapisuj, co w danym dniu zjadłaś. Dokładnie czytaj etykiety produktów.

Ból głowy z powodu odwodnienia

Upał sprzyja odwodnieniu. Pierwszym sygnałem jest uczucie suchości w ustach, zmęczenie i ból głowy (tępy, o umiarkowanym nasileniu).

Jak sobie pomóc, gdy boli nas głowa z powodu odwodnienia?

Gdy to poczujesz, wypij szklankę wody z sokiem z 1 cytryny i szczyptą soli. Stopniowo ogranicz picie kawy i herbaty. Wypijaj ok. 2 litrów wody mineralnej dziennie.

Konsultacja tekstu: Dr n. med.  Olga Milczarek specjalista neurologii, SCM Clinic w Krakowie. Adiunkt Kliniki Neurochirurgii Dziecięcej Instytutu Pediatrii Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum w Krakowie. Od wielu lat współpracuje z ośrodkami neurochirurgicznymi w całej Polsce jako neurofizjolog śródoperacyjny.  Autorka i współautorka licznych publikacji w czasopismach o zasięgu krajowym i międzynarodowym z zakresu neurochirurgii, neurologii, neurologii dziecięcej i neuropsychologii.