Miażdżyca tętnic długo nie daje objawów. Jak ją rozpoznać i leczyć?

Miażdżyca tętnic, zwana też arteriosklerozą, często dotyka osoby otyłe, z cukrzycą, nadciśnieniem, czy podwyższonym stężeniem „złego” cholesterolu. Miażdżyca jest jedną z pierwszych przyczyn zgonów na świecie. Poznaj jej przyczyny, objawy i leczenie na podstawie historii pani Marii. 

Objawy miażdżycy tętnic

Maria (lat 58) z grymasem cierpienia na twarzy zatrzymała się w połowie schodów i przycisnęła dłoń do mostka. Czuła za nim rozpierający ucisk. Oblał ją zimny pot. Ból promieniował aż do lewej ręki oraz pleców.

– A jeśli to zawał? – jej oddech był szybki i bardzo płytki.

Z trudem zrobiła jeszcze kilka kroków. Serce biło jej jak oszalałe. Kręciło jej się w głowie i miała wrażenie, że zaraz upadnie.

– Pani Mario, co się dzieje? – obok niej zatrzymała się sąsiadka, ale widząc, że kobieta trzyma się za serce, od razu zdecydowała: – Wiozę Panią do lekarza.

Zabrała ją do przychodni. Lekarz rodzinna natychmiast przyjęła Marię i zaczęła ją osłuchiwać.

– Pani doktor, ale teraz, gdy trochę odpoczęłam, czuję się lepiej. Już nie boli – stwierdziła Maria.

Lekarka zmierzyła jej ciśnienie.

– Jest podwyższone. Zrobimy jeszcze EKG serca – skierowała Marię do gabinetu zabiegowego.

Wynik był prawidłowy.

– To może być miażdżyca. Zlecę pani badania określające profil lipidowy, czyli cholesterol całkowity, cholesterol LDL oraz HDL i trójglicerydy. A do tego cukier oraz markery sercowe – to białka produkowane przez komórki mięśnia sercowego, których stężenie we krwi wzrasta podczas jego uszkodzenia lub przeciążenia. Aby rozwiać wątpliwości, pomocna może okazać się też tomografia komputerowa – uznała lekarka.

Fazy rozwoju miażdżycy w tętnicach

Kiedy Maria zgłosiła się do niej z wynikami, oświadczyła:

– Cierpi pani na miażdżycę tętnic, która cechuje się zwężeniem ich światła. W tętnicach odkłada się bowiem blaszka miażdżycowa, zbudowana głównie ze złogów cholesterolu. Z tego powodu dochodzi do zmniejszenia przepływu krwi, a w efekcie do niedotlenienia narządów. Stąd prosta droga do zawału serca czy udaru mózgu.

Przyczyny miażdżycy tętnic

– Ale skąd to się bierze?

– Przyczyn jest wiele, np. duże stężenie „złego” cholesterolu LDL w surowicy, nadciśnienie tętnicze, otyłość, cukrzyca. Ryzyko miażdżycy wzrasta po 55. roku życia. Teraz najważniejsze jest, by zbić cholesterol odpowiednią dietą, ubogą w tłuszcze, za to opartą na produktach pełnoziarnistych, warzywach, owocach i rybach. To pierwszy krok w leczeniu – wyjaśniła doktor.

Leczenie miażdżycy tętnic

Co oprócz zdrowej diety na miażdżycę tętnic zaleci lekarz?

• Stosowanie leków przeciwpłytkowych opartych na kwasie acetylosalicylowym, takich jak np. Polocard. Jest niezastąpiony w profilaktyce chorób układu krążenia, bo skutecznie hamuje zlepianie się płytek krwi oraz wytrącanie blaszek miażdżycowych.
• Zażywanie statyn – leków powstrzymujących rozwój miażdżycy i narastanie blaszek.
• Stała kontrola ciśnienia oraz poziomu cukru w organizmie – głównych przyczyn choroby.
• Wysiłek fizyczny, ale bez forsowania się, np. szybkie spacery, pływanie i jazda na rowerze.

Kwas acetylosalicylowy podawany w małych dawkach (30-300 mg/dobę) jest nadal uznanym standardem w terapiach pozawałowych, udarach mózgu, jak i w początkowych stadiach choroby wieńcowej.

Najlepiej przyjmować kwas acetylosalicylowy w trakcie posiłku, popijając wodą. Uniknie się podrażnienia żołądka.

Markery sercowe przy miażdżycy

Badanie na markery sercowe wykonuje się u pacjentów z podejrzeniem m.in. ostrego zespołu wieńcowego, żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej, zawału serca, a także u każdej osoby, która skarży się na bóle w klatce piersiowej, zwłaszcza jeśli należy do grupy ryzyka, tj. zmaga się z nadciśnieniem, cukrzycą, otyłością.