Uchyłki jelita grubego - co jeść, a czego unikać w chorobie?
Uchyłki jelita grubego leczy się przede wszystkim dietą bogata w błonnik
Fot. 123rf.com

Uchyłki jelita grubego - co jeść, a czego unikać w chorobie?

Choć uchyłków jelita grubego nie leczy się farmakologicznie, ich objawy można złagodzić odpowiednią dietą. Jadłospis, oparty głównie na wysokiej zawartości błonnika, jest nieco modyfikowany w zależności od rodzaju schorzenia. Co jeść, a czego nie jeść przy chorobie uchyłkowej? Jakie produkty są zalecane, a jakie niewskazane przy zapaleniu uchyłków? Zobacz, po które potrawy możesz sięgać, a z których zrezygnować. 

Uchyłki to małe woreczki o średnicy ok. 1 cm uwypuklające się do zewnętrznej części jelita grubego. Występują najczęściej w końcowym fragmencie jelita, a wywołane są najczęściej wiekiem oraz niewłaściwą dieta ubogą w błonnik.

Uchyłkowatość jelit to powszechne schorzenie, szczególnie u starszych osób. Statystycznie cierpi na nie co trzecia osoba po 60. roku życia i… niemal każda po 80. roku życia. Ponieważ choroba w większości przypadków nie daje żadnych objawów, większość chorych nigdy się o niej nie dowiaduje. A tymczasem to obecność uchyłków może wyjaśniać bóle brzucha w lewej dolnej części, naprzemiennie biegunki i zaparcia oraz wzdęcia. Gdy schorzenie staje się bolesne i szczególnie uciążliwe, udajemy się do lekarza, który na podstawie badań diagnozuje chorobę uchyłkową okrężnicy. Wtedy przystępuje się do leczenia.

Dieta przy uchyłkach okrężnicy

58871203_m
W leczeniu choroby uchyłkowej stosuje się dietę bogatoresztkową opartą na produktach z wysoką zawartością błonnika
Fot. 123rf.com

Uchyłkowatość jest chorobą nieuleczalną farmakologicznie, a leczenie jest głównie objawowe i polega na jak najdłuższej remisji objawów. W skrajnych przypadkach konieczna jest interwencja chirurgiczna polegająca na wycięciu uchyłków wraz z kawałkiem jelita. 

Leczenie uchyłków polega przede wszystkim na odpowiedniej diecie bogatej w błonnik. Polisacharydy pęcznieją w jelitach, skracają czas przepływu przez nie żywności, przyspieszają perystaltykę jelit i tym samym regulując wypróżnianie. Ponadto błonnik oczyszcza jelita „wymiatając” z nich resztki jedzenia, które – zalegając – doprowadzają do zapalenia uchyłków. Jest to już poważniejsza odmiana choroby często wymagająca ścisłej diety, hospitalizacji i podawania antybiotyków dożylnie. 

Dieta przy uchyłkach może być modyfikowana w zależności od rodzaju schorzenia. Lekarze rozróżniają:

  • bezobjawową chorobę uchyłkową
  • niepowikłaną objawową chorobę uchyłkową,
  • łagodne i umiarkowane zapalenie uchyłków,
  • ciężkie i powikłane zapalenie uchyłków

W dwóch pierwszych rodzajach choroby zaleca się dietę łagodną z wysoką zawartością błonnika. W tym przypadku stosuje się dietę bogatoresztkową, w której eliminuje się niewiele produktów, przede wszystkim słodycze, fastfood i potrawy smażone. Szczególnie ważne jest tutaj przyjmowanie dużej ilości płynów, głównie wody i herbat ziołowych. 

Dieta przy zapaleniu uchyłków

68791222_m
Przy zapaleniu uchyłków zalecane jest pieczywo pszenne i biały ryż
Fot. 123rf.com

Przy niepowikłanym zapaleniu uchyłków łagodnym i umiarkowanym wprowadza się natomiast dietę lekkostrawną, w przeciwieństwie do poprzednich przypadków - z ograniczeniem ilości błonnika pokarmowego. Zatem węglowodany, stanowiące główne źródło energii w diecie, powinny być ubogie w błonnik pokarmowy i lekkostrawne. 

Jadłospis w tym rodzaju choroby powinien zawierać białe pieczywo (pszenne), biały ryż, lekkostrawne kasze – kasza manna, kasza jaglana, kasza jęczmienna perłowa oraz biały makaron.  

Warzywa jemy poddane obróbce termicznej i obrane ze skórki. Unikamy warzyw ciężkostrawnych, do których należą: warzywa kapustne i cebulowate, suche nasiona roślin strączkowych, ogórki i rzodkiewka. Unikamy też owoców suszonych, marynowanych oraz owoców pestkowych. Owoce spożywamy w formie gotowanej, pieczonej lub w postaci przecierów. 

W przypadku ciężkiego i powikłanego zapalenia uchyłków konieczna jest hospitalizacja wraz z dietą ścisłą. Jej zasady ustala lekarz indywidualnie dla każdego pacjenta.

Co jeść przy uchyłkowatości okrężnicy?

80780416_m
Przy uchyłkach jelita grubego dozwolone jest jedzenie wszystkich owoców za wyjątkiem czereśni
Fot. 123rf.com

Produkty zalecane

  • nabiał: mleko 2% tłuszczu, jogurt, kefir, mleko ukwaszone 1-dniowe, maślanka, serwatka
  • kawa zbożowa, twaróg
  • soki owocowe i warzywne
  • napoje owocowo-mleczne
  • herbata owocowa i ziołowa
  • woda mineralna
  • woda gotowana z miodem
  • pieczywo: pełnoziarniste, graham, pieczywo chrupkie, pumpernikiel
  • chude wędliny drobiowe i chuda szynka
  • dżem
  • marmolada
  • miód 
  • pasztet
  • masło
  • margaryna miękka
  • kasze
  • makaron
  • mięsa: cielęcina, konina, schab, królik, indyk, kurczak
  • ryby: sandacz, szczupak, karp, flądra, dorsz, pstrąg, mintaj, makrela, tuńczyk
  • oleje: słonecznikowy, sojowy, kukurydziany, rzepakowy
  • oliwa z oliwek
  • warzywa: ziemniaki, buraki, papryka, pomidory, marchew, dynia, szpinak, sałata, pietruszka, seler,
  • rabarbar
  • orzechy włoskie
  • orzechy laskowe
  • wszystkie owoce z wyjątkiem czereśni

Produkty, które należy ograniczyć

  • kawa naturalna,
  • mleko pełne, 
  • jogurt tłusty,
  • słaba herbata
  • pieczywo jasne,
  • chleb żytni
  • sery podpuszczkowe,
  • salceson, 
  • ryby wędzone tłuste,
  • śledzie, 
  • konserwy rybne
  • soczewica
  • średnio tłuste gatunki mięs: wieprzowina, wołowina, dziczyzna, gęś, kaczka
  • podroby: wątroba, ozorki, nerki, serca, mózg, flaki,  
  • ryby: śledzie, halibut niebieski, łosoś, 
  • warzywa: kalafior, kiszona kapusta, cebula, czosnek, pory, fasolka szparagowa, groszek zielony, ogórki kiszone
  • gruszki, 
  • orzechy: solone, kokosowe, arachidowe
  • przyprawy: ostra papryka, pieprz, chili, musztarda

Potrawy zalecane w uchyłkach jelita grubego

  • zupy mleczne, 
  • zupy owocowe,
  • zupy jarzynowe, 
  • krupnik,
  • zupy czyste na wywarach mięsnych, grzybowych
  • pulpety
  • potrawki duszone
  • potrawki pieczone
  • makaron z mięsem,
  • makaron z owocami, 
  • leniwe pierogi, 
  • pierogi z mięsem, 
  • pierogi z owocami, 
  • papryka faszerowana, 
  • kluski ziemniaczane (śląskie)
  • zapiekanki,
  • naleśniki z mięsem,
  • leczo,
  • tarta jarzynowa,
  • lasagne z mięsem i jarzynami,
  • placki ziemniaczane (w ograniczonej ilości)
  • galaretki owocowe, i mleczne,
  • musy, 
  • przeciery owocowe, 
  • suflety,
  • sałatki owocowe,
  • ciasta z dodatkiem płatków owsianych ,
  • ciasteczka biszkoptowe, 
  • keksy

Czego nie jeść przy chorobie uchyłkowej jelit?

35619673_m
Przy chorobach jelit, takich jak uchyłkowatość, należy zrezygnować z warzyw kapustnych
Fot. 123rf.com

Produkty, które należy wykluczyć

  • mocna herbata, 
  • alkohol, 
  • napar z czarnych suszonych jagód, 
  • kawa naturalna, 
  • kawa żołędziowa,
  • pieczywo świeże,
  • pieczywo cukiernicze,
  • wędliny tłuste, 
  • tłuste konserwy mięsne,
  • groch,
  • warzywa kapustne,
  • bardzo tłuste mięsa: baranina, mięsa smażone, boczek,
  • smalec, 
  • słonina,
  • margaryny twarde, 
  • olej palmowy,
  • suche nasiona roślin strączkowych, 
  • ogórki świeże,
  • frytki,
  • czereśnie,
  • kisiele, 
  • czekolada,
  • kakao, 
  • batony, 

Potrawy niedozwolone przy uchyłkach jelita

  • zupy z warzyw wzdymających, strączkowych, kapustnych, 
  • zupy bardzo tłuste, zawiesiste, 
  • zupy na wywarach kostnych,
  • zupa ryżowa, 
  • zupy podprawiane mąką ziemniaczaną
  • krokiety z kapustą,
  • potrawy z fasoli, grochu,
  • potrawy z ryżu, 
  • potrawy z dodatkiem mąki ziemniaczanej, i warzyw kapustnych
  • ciasta z dodatkiem kakao

Czytaj więcej