Tu zaczęła się Polska – Gniezno i Szlak Piastowski. Podróż śladami historii

Słynny Szlak Piastowski łączy miejsca i zabytki związane z początkami polskiej państwowości w Wielkopolsce i na Kujawach. Tutaj można przenieść się w czasy panowania pierwszego historycznego władcy Polski, Mieszka I, pierwszego króla Bolesława Chrobrego i ich następców.

Gniezno – serce Szlaku Piastowskiego

Sercem Szklaku Piastowskiego jest Gniezno, pierwsza stolica Polski, nazywana „matecznikiem Rzeczypospolitej”. Stołeczną rangę zawdzięcza Bolesławowi Chrobremu, który zbudował tu katedrę i sprowadził do niej ciało zamordowanego w czasie misji chrystianizacyjnej w Prusach św. Wojciecha. Tu odbył się też Zjazd Gnieźnieński, na który w 1000 r. przybył cesarz Otton III, a 25 lat później koronowano tu Bolesława I Chrobrego na pierwszego króla Polski.

Na mapie znajdziesz najważniejsze atrakcje turystyczne Gniezna:

Katedra w Gnieźnie

Katedra w Gnieźnie była pierwotnym miejscem spoczynku św. Wojciecha i pozostała jego sanktuarium, choć już w 1038 r. Czesi podczas najazdu na Polskę zabrali jego ciało do Pragi. Św. Wojciech jest jednym z trzech głównych katolickich patronów Polski. Z jego kultem związane są Drzwi Gnieźnieńskie zwane Drzwiami Świętego Wojciecha – arcydzieło sztuki odlewniczej sprzed ponad 800 lat. Ozdobione są 18 płaskorzeźbami ze scenami życia św. Wojciecha oraz przenosin jego ciała do gnieźnieńskiej katedry. Równie cenny jest relikwiarz św. Wojciecha. Srebrną trumnę z wyobrażeniem postaci świętego wykonał w 1622 r. gdański złotnik Piotr van der Rennen.

Katedra w Gnieźnie zamyka perspektywę ulicy Tumskiej, wychodzącej z Rynku. Świątynia nazywana jest też bazyliką prymasowską, bo jest siedzibą prymasa, metropolity gnieźnieńskiego – godność historycznie wyraża jego zwierzchnią rolę w Kościele polskim. Kamienny skromny kościół p.w. św. Mikołaja i Wniebowzięcia NMP zbudowany na przełomie XII i XIII w. w Gieczu to jeden z najcenniejszych zabytków romańskich w Polsce. Drzwi Gnieźnienińskie zamykają gotycki portal w południowej kruchcie katedry gnieźnieńskiej. Można je zobaczyć, wchodząc osobnym, oznaczonym wejściem.

Ostrów Lednicki – tu był Chrzest Polski

15 km na zachód od Gniezna na Ostrowie Lednickim, największej wyspie jeziora Lednica, leżał jeden z najważniejszych grodów piastowskich. Tutaj przypuszczalnie odbyła się ceremonia chrztu Mieszka I, która przeszła do historii, jako Chrzest Polski. Historia tego miejsca stała się bliższa dzięki badaniom archeologicznym. Dzisiaj jest to Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy. Zachowały się relikty dwóch kamiennych budowli: pałacu i kaplicy z czasów panowania Mieszka I oraz kościoła grodowego z czasów Bolesława Chrobrego. Na brzegu jeziora znajduje się pawilon wystawowy z ekspozycją znalezisk m.in. biżuterii, uzbrojenia, naczyń. Znajdują się tu rekonstrukcje lednickiej kaplicy oraz fragmentu mostu z połowy X w.

Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy

Ważne piastowskie grodzisko zachowało się także w Gieczu, 20 km na południe od Ostrowa Lednickiego. Zamienione jest w skansen archeologiczny Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy. Zachowały się fundamenty palatium i kaplicy z drugiej połowy X w.

Mysia Wieża w Kruszwicy nad jeziorem Gopło

Mysia Wieża w Kruszwicy nad jeziorem Gopło łączy piastowskie legendy i historię. Jej nazwa nawiązuje do legendy o królu Popielu, którego zjadły myszy. Popiel, chciwy i okrutny książę, schronił się tu wypędzony przez Siemowita z rodu Piastów. Legenda odnosi się do początków piastowskiej dynastii, a wieżę wybudowano dopiero w XIV w. w czasach rządów Kazimierza Wielkiego. Może wieki wcześniej stała tu inna budowla, a jej nazwa przetrwała tylko dzięki legendzie.

Najważniejsze atrakcje turystyczne Szlaku Piastowskiego

1. Rzeźba Mieszka I przed ratuszem w Gnieźnie to jedna z figur władców Polski na miejskim Trakcie Królewskim. Posągi Radzima Gaudentego, pierwszego biskupa gnieźnieńskiego, króla Bolesława Chrobrego i cesarza Ottona III na Ostrowie Lednickim upamiętniają tysiąclecie Zjazdu Gnieźnieńskiego.
2. Pamiątkowy głaz na Polach Lednickich w Imiołkach przypomina pielgrzymkę papieża Jana Pawła II na obchody 1000-lecia śmierci św. Wojciecha w 1997 r.
3. Jezioro Gopło ma 25 km długości. Jego wody i brzegi chroni rezerwat Nadgoplański Park Tysiąclecia, którego nazwa podkreśla związek z historią Polski. Według legendy mieszka w nim rusałka Goplana.
4. Mysia Wieża w Kruszwicy wznosi się ponoć w jednym z „miejsc mocy” – o zwiększonym działaniu energii. Warto wejść na galerię widokową dla widoku na jezioro Gopło.

Dojazd do Gniezna

Gniezno

• Do Gniezna najwygodniej dojechać pociągiem. Z dworca do katedry gnieźnieńskiej jest ok. 1 km.
• Idąc z dworca ul. Lecha, Chrobrego i Tumską, najpierw zobaczymy XIX-wieczną część, a później dotrzemy do historycznego centrum z Rynkiem. Strzeliste wieże katedry widać od razu po wejściu w ulicę Chrobrego, główną arterię centrum Gniezna.

Szlak Piastowski

• Lepiej skorzystać z własnego samochodu, bo nie ma tu dobrych połączeń lokalnych.
• Główna nitka szlaku biegnie z Poznania do Strzelna, gdzie rozdziela się na dwa ramiona do Włocławka i Kowala oraz Inowrocławia i Gniewkowa. 
• Odnogi szlaku prowadzą z Gniezna na południe przez Giecz do Kalisza oraz na północ przez Biskupin do Wągrowca.

Ciekawostki Szlaku Piastowskiego

W ostatnią sobotę i niedzielę kwietnia (oczywiście gdy epidemia nie krzyżuje planów) odbywa się w Gnieźnie odpust św. Wojciecha.

Rozpoczyna go uroczysta procesja relikwii ulicami miasta od kościoła św. Michała (ul. św. Michała 1) do katedry.  Kulminacją odpustu jest niedzielna msza z udziałem tysięcy wiernych zgromadzonych na pl. św. Wojciecha u stóp Wzgórza Lecha pod katedrą.  Uroczystości kościelne włączone są do cyklu wydarzeń podczas organizowanych w tym czasie Dni Gniezna.