Zbyt wysoki poziom trójglicerydów we krwi (hipertriglicerydemia) może być groźny. Jeśli problem jest niezdiagnozowany i nieleczony, może doprowadzić do miażdżycy, zawału serca lub ostrego zapalenia trzustki. Jak sprawdzić, czy mamy podwyższony poziom trójglicerydów i co robić, by go obniżyć?
Kiedy mówimy o zaburzeniach lipidowych, zwykle myślimy o podwyższonym poziomie cholesterolu, zapominając o innej frakcji lipidów – triglicerydach (trójglicerydach), które także mają ogromne znaczenie dla naszego zdrowia.
O podwyższonym poziomie trójglicerydów dowiadujemy się najczęściej podczas badań kontrolnych, kiedy lekarz zleca wykonanie lipidogramu, czyli oznaczenie poziomu cholesterolu i innych lipidów we krwi. Nieprawidłowe wyniki mogą nas zaskoczyć, ponieważ zarówno podwyższony cholesterol jak i trójglicerydy nie dają dokuczliwych objawów. Można czuć się dobrze, choć w organizmie zachodzą niekorzystne procesy prowadzące do miażdżycy naczyń krwionośnych. W celu obniżenia poziomu trójglicerydów, lekarze zalecają:
Takie postępowanie według wytycznych ekspertów zwykle jest wystarczające do normalizacji poziomu triglicerydów we krwi.
Trójglicerydy to jedna z frakcji lipidów, które obok kwasów tłuszczowych stanowią główne źródło energii dla mięśni. Pełnią też inne funkcje, dlatego ich stałe dostarczanie do organizmu jest niezbędne dla jego prawidłowego funkcjonowania.
Ich podstawowym źródłem są pokarmy, szczególnie pochodzenia zwierzęcego. Nie możemy jednak zapominać, że tak jak ze wszystkim, tak i z trójglicerydami konieczny jest umiar, a ich nieprawidłowy poziom może być niebezpieczny dla zdrowia.
Niestety, hipertriglicerydemia nie daje żadnych objawów, które mogłyby nas ostrzec, że poziom triglicerydów jest podwyższony. Dlatego zaburzenie to przebiega podstępnie, a niewykryte i nieleczone może prowadzić do takich powikłań, jak:
Poza genetyczną skłonnością do zaburzeń lipidowych najczęstszą przyczyną hipertriglicerydemii jest zła dieta:
Kombinacja tych czynników dietetycznych prowadzi do znacznego wzrostu poziomu triglicerydów w surowicy. Dodatkowym czynnikiem niekorzystnym jest bardzo mała aktywność fizyczna, która zmniejsza zużycie triglicerydów w mięśniach.
Prawidłowy poziom trójglicerydów we krwi to 150 mg/dl. Jeśli ich poziom nie przekracza 200 mg/dl, w leczeniu wystarczy zmiana diety i trybu życia.
W przypadku wyższego poziomu, szczególnie ze współistniejącymi innymi czynnikami ryzyka chorób układu krążenia, poza dietą konieczne jest leczenie farmakologiczne:
Hipertriglicerydemię stwierdza się, gdy oznaczenia lipidowe są podwyższone przynajmniej w 2 badaniach pod rząd, wykonanych w odstępie 2-3 tygodni.
Z cholesterolu powstają kwasy żółciowe, konieczne w trawieniu tłuszczów, niektóre hormony (płciowe, steroidy) oraz wiele innych substancji ważnych dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Cholesterol stanowi też ważny budulec błon komórkowych oraz osłonek komórek nerwowych.
Zbyt niski poziom cholesterolu we krwi zwiększa ryzyko krwawienia śródmózgowego (udaru krwotocznego mózgu). Poziom cholesterolu powinien być utrzymywany w prawidłowych granicach, a przekraczanie norm, zarówno w górę, jak i w dół, nie jest korzystne dla organizmu.
W hipertriglicerydemii podstawą zdrowego żywienia powinny być pokarmy zawierające kwasy omega-3, tłuszcze roślinne, błonnik oraz witaminy. Bogatym źródłem kwasów omega-3 jest oliwa z oliwek, olej rzepakowy, awokado, orzechy, ryby morskie i owoce morza.
Zaleca się spożywanie dużej ilości świeżych warzyw i owoców, będących źródłem tłuszczów roślinnych i witamin.
Produkty zbożowe powinny być jak najmniej przetworzone. Wskazane jest pieczywo pełnoziarniste, grube kasze (gryczana, jęczmienna, pęczak), makarony razowe i brązowy ryż. Ważne, by ograniczyć spożycie alkoholu. Szczególnie piwa, które zawiera sporo węglowodanów.