Rośliny w naszym ogrodzie mogą zachwycać pięknem, ale oprócz tego kryć w sobie poważne zagrożenie w postaci silnie trujących substancji. Pewnie nie wiesz, ale wiele bardzo popularnych roślin, które znajdziemy w niemal w każdym ogrodzie, może być śmiertelnie trująca. Oto 6 roślin, które doskonale znasz, a są niebezpieczne dla ludzi i zwierząt. Kto w szczególności powinien się ich pozbyć z ogrodu?
Spis treści
Trujące związki zawarte w tkankach roślin są tajemną bronią, która pomaga im przetrwać w naturalnym środowisku. Na szczęście większość niebezpiecznych roślin jest groźna dla człowieka dopiero po spożyciu. Te najbardziej toksyczne porażają układ nerwowy i oddechowy, zaburzają rytm serca. Pozostałe wywołują wymioty, biegunkę czy ból głowy. Warto wiedzieć, że nie wszystkie rośliny trujące dla ludzi szkodzą zwierzętom. Wiele ptaków może bezpiecznie pożywiać się niebezpiecznymi dla ludzi owocami. Jest to możliwe dzięki temu, że otoczka nasion jest jadalna, zaś ich łupina odporna na soki trawienne zwierząt.
Rącznik pospolity (Ricinus communis) chętnie sadzony jest w ogrodach ze względu na ładne liście i czerwone owoce – trójkomorowe kolczaste torebki. Każda zawiera 3 nasiona przypominające błyszczące fasolki. Zawierają trującą rycynę (działa podobnie, jak jad żmii) oraz olej, który wykorzystuje się do produkcji leku – oleju rycynowego. Spożycie nawet niewielkiej ilości rycyny może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak uszkodzenie narządów wewnętrznych, silne bóle brzucha, krwawe wymioty, biegunka, a w skrajnych przypadkach nawet śmierć. Już 3-4 sztuki owoców rącznika mogą spowodować śmiertelne zatrucie, zwłaszcza u dzieci.
Ze względu na swoje toksyczne właściwości, rącznik pospolity nie powinien być uprawiany w ogrodach, do których mają dostęp dzieci, osoby nieświadome zagrożeń oraz zwierzęta domowe. Dzieci i zwierzęta mogą przypadkowo spożyć nasiona, co stanowi poważne ryzyko zatrucia. Dlatego osoby, które mają dzieci lub zwierzęta, powinny unikać sadzenia rącznika w swoim ogrodzie, aby zapobiec potencjalnym niebezpieczeństwom.
Jest pospolitym krzewem chętnie wykorzystywanym na żywopłot. Latem wypuszcza drobne pachnące kwiatki, a jesienią na gałązkach pojawiają się czarne jagody, które często pozostają na roślinie aż do wiosny następnego roku. Owoce i liście są trujące. Na szczęście mają gorzki smak, który od razu zniechęca do jedzenia.
Ligustr pospolity (Ligustrum vulgare) jest trujący z powodu zawartości substancji toksycznych, takich jak ligustron i syringin, które znajdują się we wszystkich częściach rośliny, a szczególnie w jagodach. Spożycie tych jagód może wywołać objawy zatrucia, takie jak nudności, wymioty, biegunka, bóle brzucha, a w cięższych przypadkach zaburzenia pracy serca i układu nerwowego.
Ligustr pospolity jest również trujący dla zwierząt, w tym psów, kotów, ptaków oraz zwierząt gospodarskich, takich jak konie i bydło. Spożycie liści lub jagód przez zwierzęta może prowadzić do objawów zatrucia, takich jak wymioty, biegunka, osłabienie, a w ciężkich przypadkach może nawet doprowadzić do zaburzeń układu nerwowego i śmierci. Szczególnie narażone są zwierzęta domowe, które mogą zjeść jagody z ciekawości.
Ze względu na te toksyczne właściwości, ligustr pospolity nie jest odpowiednią rośliną do ogrodów, w których przebywają małe dzieci lub zwierzęta domowe, które mogą z ciekawości próbować jagód. Rodziny z dziećmi oraz właściciele zwierząt powinni unikać sadzenia ligustru w swoich ogrodach, aby uniknąć ryzyka przypadkowego zatrucia, zwłaszcza że jagody ligustru mogą wyglądać atrakcyjnie i być mylnie postrzegane jako jadalne.
Dobrze wszystkim znana rośnie w wielu ogródkach i lasach. Cenimy ją za wyjątkowy, niepowtarzalny zapach kwiatów. Konwalia majowa (Convallaria majalis) jest niestety trująca z powodu zawartości glikozydów nasercowych, takich jak konwalatoksyna, które wpływają na funkcjonowanie serca. Cała roślina jest trująca. W sierpniu zaczynają pojawiać się na łodyżkach wyjątkowo atrakcyjne czerwone jagody, które wprost kuszą, by ich skosztować. Tymczasem zjedzenie zaledwie kilku sztuk może spowodować poważne zatrucie, uszkodzić serce i przewód pokarmowy. Wkrótce po spożyciu występują nudności, wymioty, biegunka, skurcze mięśni, bóle i zawroty głowy, zaburzenia rytmu serca, osłabienie i zapaść, która może prowadzić do śmierci. Spożycie pozostałych części rośliny - liści i kwiatów - również może prowadzić do poważnych objawów zatrucia, takich jak nudności, wymioty, biegunka, zawroty głowy, zaburzenia rytmu serca, a w ciężkich przypadkach do zatrzymania akcji serca.
Konwalia majowa jest również niebezpieczna dla zwierząt, w tym psów, kotów i koni. Spożycie nawet niewielkiej ilości tej rośliny przez zwierzęta może powodować objawy podobne do tych u ludzi, takie jak wymioty, biegunka, osłabienie, a także groźne zaburzenia pracy serca.
Rodziny z małymi dziećmi oraz właściciele zwierząt domowych powinni unikać sadzenia konwalii majowej w swoich ogrodach, aby zapobiec przypadkowemu spożyciu i związanym z tym zagrożeniom zdrowotnym. Ze względu na atrakcyjny wygląd kwiatów i jagód, dzieci i zwierzęta mogą być szczególnie narażone na niebezpieczeństwo zatrucia.
Zimowit jesienny (Colchicum autumnale) należy do roślin cebulowych i bulwiastych. Jest podobny do dużego krokusa, kwitnie we wrześniu i październiku. Z pojedynczej bulwy zimowita wyrasta kilka lub kilkanaście fioletowych albo białych kwiatów. Są bardzo ładne, więc chętnie sadzimy je w ogródkach. Co ciekawe kwiaty wyrastają wprost z ziemi, roślina w jesiennej porze nie ma liści, rozwijają się one dopiero następnej wiosny.
Wszystkie części rośliny zawierają trującą substancję kolchicynę. Kolchicyna jest silnie toksyczna i może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak zaburzenia przewodu pokarmowego, niewydolność nerek oraz problemy z układem oddechowym i sercowo-naczyniowym. Objawy zatrucia: pieczenie w ustach, trudności w przełykaniu, wymioty, biegunka, porażenie układu nerwowego, duszności -mogą wystąpić po spożyciu nawet niewielkiej ilości części rośliny, takich jak kwiaty, liście, czy bulwy.
Zimowit jesienny jest również niebezpieczny dla zwierząt, w tym psów, kotów, bydła, koni, a także dla ptaków. Spożycie tej rośliny przez zwierzęta może prowadzić do poważnych objawów zatrucia, takich jak wymioty, biegunka, osłabienie, drgawki, a w skrajnych przypadkach do śmierci. Do zatrucia może dojść również na skutek spożycia mleka kóz lub owiec, które „poczęstowały się” zimowitami.
Ze względu na swoją toksyczność, zimowit jesienny nie jest zalecany do uprawy w ogrodach, do których mają dostęp małe dzieci, zwierzęta domowe lub zwierzęta gospodarskie. Dzieci i zwierzęta mogą przypadkowo zjeść części rośliny, co stwarza poważne zagrożenie zdrowotne. Dla bezpieczeństwa warto unikać tej rośliny w miejscach, gdzie ryzyko przypadkowego spożycia jest wysokie.
Cis pospolity (Taxus baccata) jest chętnie sadzony w parkach i ogrodach. Między innymi dlatego, że bardzo dobrze znosi cięcie, po którym wytwarza dużo nowych pędów. Łatwy w uprawie, nie ma szczególnych wymagań, każdy sobie poradzi z jego uprawą. Z cisów można stworzyć najokazalsze i najgęstsze żywopłoty, a także strzyżone figury i bryły geometryczne.
Cis jest trujący z powodu zawartości toksycznych alkaloidów, takich jak taxina. Te substancje znajdują się w niemal wszystkich częściach rośliny – liściach, nasionach, a także w korze. Najbardziej trujące jednak są owoce. Taxina wpływa na układ sercowo-naczyniowy i może powodować poważne objawy zatrucia, takie jak zaburzenia rytmu serca, problemy z oddychaniem, nudności, wymioty i drgawki. Spożycie nawet niewielkiej ilości części rośliny może być śmiertelne.
Cis pospolity jest również trujący dla zwierząt, w tym psów, kotów, koni, bydła oraz innych zwierząt gospodarskich. Zwierzęta mogą być narażone na zatrucie po spożyciu liści lub nasion cisów, co może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak wymioty, biegunka, osłabienie i, w skrajnych przypadkach, do śmierci.
W związku z jego toksycznością, cis pospolity nie jest zalecany do uprawy w ogrodach, gdzie mogą mieć dostęp dzieci i zwierzęta domowe. Dla bezpieczeństwa dzieci i zwierząt, które mogą przypadkowo zjeść części rośliny, lepiej unikać posiadania cisu w ogrodzie, zwłaszcza w miejscach, gdzie może dojść do kontaktu z rośliną.
Długowieczny ostrokrzew kolczasty (Ilex aquifolium) może żyć nawet kilkaset lat i kojarzy nam się głównie z Bożym Narodzeniem, bo chętnie wykorzystywany bywa do ozdoby świątecznego stołu. Ma piękne zimozielone kolczaste liście, a czerwone owoce utrzymują się do późnej wiosny. Świetnie znosi przycinanie i dlatego jest używany jako roślina żywopłotowa. Nie szkodzą mu też miejskie zanieczyszczenia i suchość powietrza, szczególnie odczuwalna w lecie.
Trujące są głównie liście i owoce, które zawierają saponiny i alkaloidy m.in. teobrominę. Saponiny mogą prowadzić do podrażnienia błon śluzowych, a alkaloidy mogą wywoływać poważne problemy zdrowotne, takie jak bóle brzucha, wymioty, biegunka, a także zaburzenia układu pokarmowego.
Ta roślina jest również niebezpieczna dla zwierząt, takich jak psy, koty, konie, a także ptaki. Spożycie liści lub jagód przez zwierzęta może prowadzić do objawów zatrucia, w tym wymiotów, biegunki, nieżytu żołądka, osłabienia, senności i bólu brzucha. W przypadku większych dawek, zatrucie może być poważne, a nawet zagrażać życiu.
Dlatego osoby posiadające dzieci, zwierzęta domowe lub zwierzęta gospodarskie powinny unikać sadzenia ostrokrzewu kolczastego w ogrodach. Dzieci i zwierzęta mogą przypadkowo spożyć jagody lub liście, co stwarza ryzyko poważnych problemów zdrowotnych. Aby zapewnić bezpieczeństwo, lepiej wybierać rośliny, które nie mają toksycznych właściwości.