Czereśnie to owoce wiśni ptasiej, zwanej też trześnią. Występują w wielu odmianach i kolorach, od żółtych przez czerwone aż do niemal czarnych. Najchętniej, bo też takie są najwartościowsze, zjadamy je na surowo na deser, w chłodnikach, koktajlach. Świetnie nadają się do ciast, np. ucieranych, drożdżowych, kruchych, a także na przetwory, np. dżemy, nalewki, kompoty i... jako dodatek do mięs. W sezonie warto zjadać garść nawet codziennie. Oto najważniejsze ich zalety.
1. Właściwości czereśni: opóźniają starzenie się organizmu
Szczególnie te o ciemnym kolorze są prawdziwą skarbnicą antyoksydantów, czyli związków pomagających zwalczać uszkodzenia wywołane przez wolne rodniki, które są jednym z głównych czynników przyspieszających proces starzenia skóry. Dzięki temu, czereśnie mogą pomagać w opóźnianiu procesów starzenia, redukując zmarszczki i poprawiając ogólną kondycję skóry.
Oprócz beta-karotenu, polifenoli dużo w nich zwłaszcza witaminy C, która pobudza też produkcję kolagenu, ujędrnia skórę, przyspiesza proces gojenia. Witamina C zawarta w czereśniach jest niezbędna do syntezy kolagenu, co przyczynia się do utrzymania młodzieńczego wyglądu skóry.
2. Czereśnie wspomagają serce i układ krążenia
W czereśniach znajduje się sporo potasu, który jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania serca. Potas pomaga regulować ciśnienie krwi, zapobiegając nadciśnieniu, które jest jednym z głównych czynników ryzyka chorób serca. Są także źródłem kwercetyny, związku z grupy flawonoidów, który jest silnym przeciwutleniaczem, wzmacnia naczynia krwionośne, poprawia ich elastyczność, a także pomaga regulować poziom cholesterolu.
Kolejnym składnikiem czereśni korzystnym dla układu krążenia jest błonnik. Błonnik pomaga regulować poziom cholesterolu w organizmie, wiążąc cholesterol w przewodzie pokarmowym i wspomagając jego eliminację. Ponadto badania sugerują, że antocyjany zawarte w czereśniach mogą pomóc w obniżaniu poziomu "złego" cholesterolu LDL, który jest jednym z głównych czynników ryzyka chorób serca.
3. Czereśnie zapobiegają zaparciom
Czereśnie mogą okazać się bardzo korzystne dla osób cierpiących na zaparcia, dzięki swoim naturalnym właściwościom przeczyszczającym. Wspomagają one prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego na kilka sposobów.
Najważniejszym składnikiem czereśni, który przyczynia się do ich działania przeciwko zaparciom, jest błonnik. Błonnik nie jest w pełni trawiony przez organizm, za to absorbuje wodę w jelitach. Dlatego usprawniają ich pracę, zwiększają metabolizm i ułatwiają wypróżnienie. Błonnik jest też prebiotykiem, co oznacza, że wspomaga zdrową florę bakteryjną w jelitach, co jest kluczowe dla prawidłowego trawienia.
Dodatkowo, czereśnie są owocami o wysokiej zawartości wody, co również jest ważne w zapobieganiu i leczeniu zaparć. Odwodnienie jest jednym z głównych czynników przyczyniających się do zaparć. Picie dużo płynów, w tym spożywanie owoców o wysokiej zawartości wody, jak czereśnie, może pomóc utrzymać nawodnienie i prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego.
Wreszcie, czereśnie zawierają naturalne cukry, które mogą pomóc stymulować perystaltykę jelit, czyli ruchy skurczowe, które pomagają przesuwać treść pokarmową przez układ pokarmowy.
4. Czereśnie działają korzystnie na oczy
Czereśnie mogą przynieść korzyści dla zdrowia oczu dzięki ich bogactwu w niektóre kluczowe składniki.
Czereśnie zawierają beta-karoten (prowitaminę A), luteinę i zeaksantynę, które są ważne dla zdrowia oczu. Mogą pomóc chronić oczy przed uszkodzeniami oksydacyjnymi, a nawet mogą pomagać w zapobieganiu niektórym chorobom oczu, takim jak zaćma czy zwyrodnienie plamki żółtej. Jednym z najważniejszych składników odżywczych w czereśniach, który jest korzystny dla zdrowia oczu, jest witamina A. Jest ona kluczowa dla zdrowia oczu, ponieważ pomaga utrzymać błonę siatkówki. Ponadto jest niezbędna do prawidłowego widzenia, szczególnie przy słabym oświetleniu.
Czereśnie są również źródłem antocyjanów, potężnych przeciwutleniaczy, które mogą pomóc chronić oczy przed uszkodzeniami wywołanymi przez wolne rodniki. Wolne rodniki to cząsteczki, które mogą uszkadzać komórki i przyczynić się do chorób oczu, takich jak zaćma czy degeneracja plamki żółtej. Ponadto, czereśnie zawierają witaminę C, która jest ważna dla zdrowia oczu. Witamina C może pomóc chronić oczy przed uszkodzeniami UV i wspierać zdrowie naczyń krwionośnych w oczach.
5. Czereśnie mają dobry wpływ na funkcjonowanie tarczycy
Zawierają dużo jodu – ok. 300 mg w 100 g owoców. Pierwiastek ten jest niezbędny do produkcji hormonów tarczycy (regulujących m.in. przemianę materii), a co za tym idzie, do prawidłowego funkcjonowania całego organizmu.
Jednym z kluczowych składników odżywczych w czereśniach jest selen. Selen jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania tarczycy, ponieważ jest ważnym składnikiem enzymów przeciwutleniających, które chronią tarczycę przed uszkodzeniami wywołanymi przez stres oksydacyjny. Selen jest również niezbędny dla prawidłowej syntezy i metabolizmu hormonów tarczycy.
Czereśnie są także źródłem antyoksydantów, takich jak witamina C i antocyjany, które mogą pomóc chronić tarczycę przed uszkodzeniami wywołanymi przez wolne rodniki. To jest szczególnie ważne, ponieważ tarczyca jest bardzo wrażliwa na stres oksydacyjny.
6. Czereśnie pomagają na artretyzm
A to za sprawą obecności cyjanidyny, związku, który u cierpiących na artretyzm (dnę moczanową) może zmniejszać stężenie kwasu moczowego we krwi i zmniejszać odczuwanie bólu w stawach. Występujące w nich witaminy z grupy B także działają dobroczynnie na układ nerwowy. Czereśnie są również bogate w witaminę C, która jest niezbędna dla zdrowia stawów, ponieważ bierze udział w produkcji kolagenu, białka stanowiącego podstawę tkanki łącznej, w tym chrząstki stawowej. Witamina C ma również właściwości przeciwutleniające, które mogą pomóc chronić stawy przed uszkodzeniami wywołanymi przez wolne rodniki.
Kluczowym składnikiem czereśni, który ma korzystny wpływ na artretyzm, są antocyjany. Te związki roślinne mają silne właściwości przeciwzapalne i przeciwbólowe, które mogą pomóc zmniejszyć stan zapalny i ból związany z artretyzmem. Badania wykazały, że antocyjany mogą hamować działanie enzymów, które powodują stan zapalny i ból w stawach.
Ponadto, czereśnie są źródłem potasu, minerału, który pomaga regulować równowagę płynów w organizmie i może pomóc zmniejszyć obrzęki związane z artretyzmem.
7. Czereśnie mogą leczyć lub łagodzić trądzik
Przeciwutleniacze zawarte w czereśniach mogą pomagać w walce z trądzikiem. Trądzik jest często wynikiem stanów zapalnych skóry, a antyoksydanty są znane ze swoich właściwości przeciwzapalnych. Mogą pomóc chronić skórę przed szkodliwym działaniem wolnych rodników, które mogą prowadzić do stanów zapalnych i uszkodzeń skóry.
Redukcja stanu zapalnego może pomóc zmniejszyć czerwoność i obrzęk związane z trądzikowymi wykwitami. Regularne spożywanie czereśni może więc pomóc w zmniejszeniu objawów trądziku.
8. Jedzenie czereśni poprawia jakość snu
Jeśli zmagasz się z problemami ze snem, czereśnie mogą okazać się nieocenionym sojusznikiem. Są jednym z niewielu naturalnych źródeł melatoniny, hormonu, który reguluje cykl snu i czuwania. Melatonina sygnalizuje mózgowi, że nadszedł czas na sen, pomagając w naturalnym rytmie snu i czuwania.
W badaniu z 2012 roku opublikowanym w Journal of Medicinal Food, naukowcy odkryli, że uczestnicy, którzy pili sok z czereśni, mieli nieco dłuższy i jakościowy sen w porównaniu z grupą kontrolną. Choć badanie było niewielkie, wyniki sugerują, że czereśnie mogą pomóc poprawić jakość snu.
Czereśnie są także źródłem tryptofanu, aminokwasu, który jest konieczny do produkcji serotoniny - neuroprzekaźnika, który pomaga regulować nastrój i cykl snu. Tryptofan jest znanym składnikiem poprawiającym sen, co sprawia, że czereśnie mogą pomóc promować spokojny i regenerujący sen.
9. Czereśnie wspomagają odchudzanie i utrzymanie wagi
Czereśnie mogą być cennym elementem zdrowej diety i pomagać w utrzymaniu prawidłowej wagi ciała.
Po pierwsze, są one stosunkowo niskokaloryczne, a jednocześnie oferują satysfakcjonującą słodycz, która może pomóc zaspokoić chęć na coś słodkiego bez konieczności sięgania po wysokokaloryczne przekąski czy desery. Po drugie, czereśnie są bogate w błonnik, który dodaje objętości pokarmom i pomaga w poczuciu sytości. Błonnik zwalnia tempo trawienia, co oznacza, że czujesz się pełna na dłużej po posiłku, co może pomóc kontrolować apetyt i ograniczyć nadmierne jedzenie.
Po trzecie, czereśnie są pełne antyoksydantów, które pomagają zwalczać stan zapalny w organizmie. Badania sugerują, że stan zapalny może przyczyniać się do otyłości i trudności z utratą wagi, więc spożywanie pokarmów bogatych w przeciwutleniacze, takich jak czereśnie, może wspierać wysiłki związane z odchudzaniem.
Ponadto, spożywanie czereśni może również wspierać zdrowy sen, co jest istotne dla utraty wagi. Niektóre badania sugerują, że niewystarczająca ilość snu może prowadzić do zwiększenia apetytu i chęci na słodycze, co może utrudniać odchudzanie.
10. Właściwości zdrowotne czereśni poprawiają nastrój
Wreszcie, czereśnie zawierają też naturalne związki chemiczne, które mogą pomóc poprawić nastrój. Badania sugerują, że antocyjany mogą pomagać w walce z depresją i lękiem. Czereśnie mogą mieć korzystny wpływ na nastrój dzięki kilku kluczowym składnikom odżywczym.
Po pierwsze, czereśnie są bogate w antocyjany, które są silnymi przeciwutleniaczami. Badania sugerują, że przeciwutleniacze mogą mieć korzystny wpływ na nastrój, pomagając chronić mózg przed uszkodzeniami wywołanymi przez wolne rodniki i redukować stan zapalny, co może być związane z zaburzeniami nastroju, takimi jak depresja.
Po trzecie, czereśnie są bogate w błonnik, który pomaga regulować poziom cukru we krwi. Zbyt duże wahania poziomu cukru we krwi mogą prowadzić do zmian nastroju, dlatego utrzymanie stabilnego poziomu cukru we krwi jest ważne dla utrzymania dobrego nastroju.
Dodatkowo, czereśnie są źródłem witaminy C, która ma wiele korzyści dla zdrowia psychicznego. Witamina C pomaga w produkcji neuroprzekaźników, takich jak serotonina, która jest często nazywana "hormonem szczęścia" ze względu na jej wpływ na nastrój.
