Nadczynność przytarczyc może być przyczyną różnych chorób. Jak rozpoznać objawy problemów z przytarczycami?

Na czym polega nadczynność przytarczyc?

Przytarczyce są niewielkie, ale mają ważną misję do spełnienia. Regulują gospodarkę wapniem i fosforem, wydzielając parathormon (PTH). Gdy powstaje go za dużo, mówimy o nadczynności tych gruczołów. Choć choroba nawet przez kilka lat może nie dawać żadnych symptomów, wpływa negatywnie na cały organizm.

Gdzie znajdują się przytarczyce?

Przytarczyce ciężko zlokalizować. Nazwa sugeruje, że znajdują się na szyi, w pobliżu tarczycy. Jednak mogą ukrywać się wewnątrz niej, a także w grasicy, worku osierdziowym, śródpiersiu, a nawet w jamie brzusznej. Zwykle występują cztery przytarczyce, ale niektórzy mogą mieć ich mniej lub więcej. Nawet lekarze w badaniu obrazowym mogą mieć trudności z odróżnieniem ich od węzłów chłonnych lub guzków tarczycy!

Nadczynność przytarczyc – jakie choroby powoduje?

Poniższe schorzenia mogą mieć oczywiście inne przyczyny, jednak często okazuje się, że stoi za nimi nadczynność przytarczyc:

• Kamica nerkowa to najczęstszy symptom. Występuje w 60 proc. przypadków nadczynności przytarczyc. Choroba dotyczy wtedy zazwyczaj obu nerek i często objawia się kolką nerkową. Niestety, zdarza się, że urolog latami zaleca jedynie picie dużych ilości wody i kieruje na zabiegi rozbijania kamieni nerkowych. Nasza rada: By zdiagnozować nadczynność przytarczyc, wystarczy wykonać trzy proste i niedrogie badania: poziomu parathormonu i wapnia we krwi oraz wydalania wapnia z moczem.
• Zdarza się, że problemy z tymi gruczołami wywołują chorobę wrzodową. Nadmiar parathormonu pobudza wydzielanie innego hormonu – gastryny, która z kolei wzmaga wytwarzanie kwasu solnego. Przy nadkwasocie rozwija się choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy. Dodatkowo wysoki poziom PTH zwiększa ryzyko zapalenia trzustki i jej kamicy. Nasza rada: Zgaga oraz bóle żołądka nie są banalnymi dolegliwościami. Jeśli nie ma poprawy po czterech tygodniach przyjmowania dostępnych bez recepty inhibitorów pompy protonowej, idź do lekarza.
• Osteoporoza – nie zawsze winna jest menopauza. Zmniejszenie gęstości tkanki kostnej, bóle kości i skłonność do złamań nawet wskutek niewielkich urazów są objawami, których nie należy tłumaczyć jedynie wiekiem. Gdy osteoporoza pojawia się przed menopauzą albo postępuje szybko, można podejrzewać, że u podłoża problemów leży właśnie nadczynność przytarczyc. Wtedy rozwoju choroby nie da się zahamować dużymi dawkami wapnia. Nasza rada: Profilaktycznie wykonuj badania gęstości kości: pierwszy raz po pięćdziesiątce, a jeśli w rodzinie występowała osteoporoza – po czterdziestce.
• Choroba atakuje układ nerwowy i serce. Nadczynność gruczołów może wywołać problemy z widzeniem przypominające zaćmę, migrenę, depresję, zwapnienia w zastawkach serca i naczyniach krwionośnych oraz zaburzenia rytmu serca (zwłaszcza jeżeli masz tętno niższe niż 50/min.). Nasza rada: W takich sytuacjach należy zbadać poziom parathormonu.