Chcesz sprawdzić, czy twoja wątroba pracuje prawidłowo? Zrób próby wątrobowe

Zdrowa wątroba świetnie się regeneruje. Ale jeśli przez lata ją zaniedbujemy, w końcu da o sobie znać. Objawami problemów z wątrobą mogą być:

• kłucie w prawym boku 
• rozpieranie pod żebrami
• tycie i problemy ze zrzuceniem wagi
• ciągłe zmęczenie
• dolegliwości trawienne (wzdęcia, biegunki).

Jeśli problemy takie się utrzymują lub nawracają, pora iść do lekarza, najpierw rodzinnego.

Co to są próby wątrobowe?

W ramach podstawowej diagnostyki lekarz może zalecić wykonanie tzw. prób wątrobowych. We krwi ocenia się wtedy stężenie enzymów: ALAT i AspAT – obecne są w komórkach wątroby oraz ALP, GGTP – związane są z drogami żółciowymi. Sprawdza się też poziom bilirubiny – barwnika, który w wątrobie podlega przemianom, a potem wędruje do pęcherzyka żółciowego i pomaga trawić tłuszcze.

Próby wątrobowe – przygotowanie do badania

Próby wątrobowe to badanie aminotransferaz, które wykonuje się pobierając próbkę krwi z żyły w zgięciu łokciowym. Ważne jest, by iść na czczo, czyli przed próbami wątrobowymi nie przyjmujemy pokarmu przez co najmniej 12 godzin.

W dniach poprzedzających pobranie krwi lepiej nie jadać dań ciężkostrawnych i nie pić alkoholu, bo może to zafałszować wyniki. Podobnie ma się sprawa z czekoladą oraz kawą, które powodują obkurczenie się przewodów żółciowych.

Próby wątrobowe – normy

Określane przez próby wątrobowe normy wskazują na kondycję tego organu ciała. Jeśli wynik jest wyższy, niż zakłada norma (podwyższone próby wątrobowe), może to oznaczać schorzenie.

1. Norma AlAT: 5-40 U/l, niezależnie od płci;
2. Norma AspAT: norma to 5-40 U/l dla obu płci;
3. Norma GGTP: poniżej 35 U/l u kobiet i poniżej 40 U/l u mężczyzn;
4. Norma ALP w surowicy: dla dorosłych to 30-120 U/l; dla dzieci do 9. roku życia: wiek 1-3 lat: 145-320; l,4-6 lat: 150-380 U/l; 7-9 lat: 175-420 U/l; dziewczynki 9-19 lat: 10-11 lat: 130-560 U/l; 12-13 lat: 105-420 U/l; 14-15 lat: 70-230 U/l; 16-19 lat: 40-136 U/l; chłopcy 9-19 lat: 10-11 lat: 135-530 U/l; 12-13 lat: 200-495 U/l; 14-15 lat: 130-525 U/l; 16-19 lat: 48-261 U/l.
5. Bilirubina - norma całkowita to 5-17 µmol/l

Zakres norm może się nieco różnić zależnie od laboratorium, dlatego zawsze patrz też na widełki podane na wydruku twojego wyniku. Zawsze też pokaż go lekarzowi, który oceni sytuację, uwzględniając twój ogólny stan zdrowia.

O czym świadczą podwyższone próby wątrobowe?

Jeżeli nie mieścisz się w zalecanych widełkach, konieczna jest dalsza diagnostyka – szczególnie przy znacznym przekroczeniu norm. Podwyższone normy w próbach wątrobowych mogą świadczyć zarówno o zaburzeniach w pracy wątroby, jak i problemach z trzustką lub nieprawidłowych nawykach żywieniowych.

Ale jeszcze nim poznasz dalsze wyniki, możesz już coś dla swojej wątroby robić.

Wątrobie szkodzą m.in.:

• alkohol,
• nikotyna 
• leki zażywane w nadmiarze (zwłaszcza przeciwbólowe, przeciwzapalne i antybiotyki)
• tłuste jedzenie 
• rygorystyczne diety odchudzające.

Warto zatem wziąć pod lupę swoje nawyki i zacząć je zmieniać. Niezależnie od tego można wesprzeć regenerację wątroby lekami bez recepty zawierającymi sylimarynę – warto sięgać po wysokie dawki (najwyższa dostępna to 150 mg). Sylimaryna ma działanie od­truwające, żółciotwórcze, żółcio­pędne, przeciwzapalne i antyok­sydacyjne.