Jak sprawdzić, czy dziecko bierze narkotyki? Gdzie szukać pomocy?

Nikt dokładnie nie wie, ilu jest narkomanów w Polsce. Policja ujawnia liczbę 15 tys., ale w niej mieszczą się jedynie ci, którzy weszli w konflikt z prawem. W placówkach służby zdrowia i Monaru leczy się ok. 5 tys. osób. Ministerstwo Zdrowia szacuje, że ludzi zażywających środki odurzające jest co najmniej 250 tys. Narkomania to prawdziwa plaga, co gorsza szerzy się wśród coraz młodszych ludzi.

Dlaczego dzieci sięgają po narkotyki?

Poszczególne substancje uzależniające wywierają bardzo różny wpływ na organizm człowieka. Jest wiele przyczyn sięgania po narkotyki. Niektórzy spodziewają się po ich zażyciu przyjemnych doznań, dla innych są łatwą formą ucieczki od problemów dnia codziennego. Pewnym osobom zależy też na osiągnięciu duchowego, mistycznego uniesienia. W przypadku młodych ludzi nie bez znaczenia jest także przykład rówieśników i zwykła ciekawość.

Niektórzy młodzi ludzie sięgają po narkotyki z ciekawości. Chcą przeżyć coś ekscytującego i zobaczyć, ile jest prawdy w opowieściach kolegów o niesamowitym „odlocie”. Dla innych to sposób odreagowania szkoły, stresów i konfliktów w domu. Narkotyki pozwalają im o tym zapomnieć, dają poczucie swobody... Ale nie na długo. Wbrew pozorom droga do uzależnienia jest bardzo krótka.

Bez względu na to, co kieruje człowiekiem w chwili sięgnięcia po środki odurzające, potem trudno jest mu wyleczyć się z uzależnienia, nawet w czasie intensywnego leczenia. Do narkotyków zalicza się: konopie indyjskie (marihuanę), takie środki przeciwbólowe, jak morfina i heroina, niektóre tabletki nasenne i pobudzające. Amfetaminy (zwane też popularnie „speedem”) należą do ostatniej z wymienionych grup. Wywołują one przyjemne odczucia w rodzaju zwiększenia aktywności (dodają energii), gadatliwość, a także zmniejszenie apetytu.

Jakie działanie mają popularne narkotyki?

Początkowo tego rodzaju środki sprawiają, że osoba czuje się pewna siebie, jest przekonana o swoich wyjątkowych możliwościach i mocy, czuje, że nic złego nie może się jej stać, że jest w stanie dokonać wszystkiego, czego tylko zapragnie. W miarę zwiększania dawek zaczynają pojawiać się i nasilać nieprzyjemne objawy w rodzaju nadmiernej drażliwości i zwiększenia niepokoju. Po długim okresie zażywaniu amfetaminy u osoby uzależnionej może wystąpić mania prześladowcza, nadmierna podejrzliwość, agresywność, a nawet halucynacje słuchowe oraz lęki. 

Bierze narkotyki czy nie bierze?

Jak możesz sprawdzić, czy dziecko bierze narkotyki? Zwykle wcale nie po śladach ukłuć igły. Dziś narkotyki można łykać w tabletkach, wąchać lub palić w papierosach. Dlatego rodzice powinni dokładnie przyglądać się zmianom w zachowaniu dziecka. Oto sygnały, które powinny zaniepokoić:

• Dziecko ma „szklane” oczy, nadwrażliwe na światło, rozszerzone lub zwężone źrenice.
• Zachowuje się dziwnie, ma nagłe zmiany nastroju: od euforii po rozpacz albo otępienie.
• Wśród jego rzeczy znajdują się dziwne przedmioty: lufki, bibułki do skrętów, żyletki i kawałki folii aluminiowej, słomki, ale też np. pusty długopis, przez który można wciągać narkotyk nosem.
• W pokoju dziecka unosi się dziwny zapach. Żeby go zlikwidować dziecko używa kadzidełek, odświeżaczy powietrza lub często wietrzy pokój.
• Często ma przewlekły katar, krwawienia z nosa – mogą wynikać z zażywania narkotyków przez nos.
• Słodkawa woń oddechu, włosów i ubrania – to wynik przebywania w pomieszczeniu, gdzie palono marihuanę.
• Gwałtowny spadek masy ciała.
• Nagła zmiana grona przyjaciół na innych, zwłaszcza starszych.
• Poważnym sygnałem jest też nagłe obniżenie się w nauce, gorsze stopnie ze wszystkich przedmiotów, wagarowanie.

Co robić gdy dziecko bierze narkotyki?

Ludzie regularnie przyjmujący narkotyki na ogół nie są w stanie sami uporać się z tym problemem (zwłaszcza jeżeli uzależnienie jest już długotrwałe), dlatego tak ważne jest, aby mogły uzyskać pomoc specjalisty.

Jeśli odkryjesz, że Twój syn lub córka biorą narkotyki, na pewno będziesz czuła się przestraszona i zagubiona. Nie wpadaj w panikę. Twoje dziecko bardzo Cię teraz potrzebuje, ale przygotuj się na to, że jedna rozmowa nie rozwiąże problemu. Najlepiej zadzwoń na jeden z telefonów zaufania lub do Stowarzyszenia MONAR. Tam uzyskasz informacje, gdzie szukać pomocy i co robić. Pamiętaj też, że radykalne środki, na przykład wyrzucenie dziecka z domu, to dla niego często najkrótsza droga na dno.

Gdzie szukać pomocy?

• 0 801 199 990 – Ogólnopolski Telefon Zaufania Narkotyki-Narkomania. Czynny codziennie od godz. 16 do godz. 21. Koszt całego połączenia – 35 groszy.
• 0 800 12 02 89 – Infolinia Stowarzyszenia Karan, czynna od godz. 9 do 17 (pon.–pt). Połączenie bezpłatne.
• 0 801 10 96 96 – Telefon Zaufania Towarzystwa Rodzin i Przyjaciół Dzieci Uzależnionych „Powrót z U”, czynny od godz. 11 do 19 (pon. –pt.), w sob. od godz. 11 do 15. Połączenie bezpłatne.
• Rodzinna Poradnia Profilaktyki i Terapii Uzależnień Stowarzyszenia MONAR – Warszawa, ul. Hoża 57, tel. 022 621 13 59, 022 621 22 33, czynny od godz. 9 do 17 (pon.–pt.)
• Towarzystwo Zapobiegania Narkomanii, Warszawa, ul. Chmielna 10a/21, tel. 022 827 22 43, czynny od godz. 9 do 15 (pon. – pt.)